Geri Dön

Sağlık çalışanlarının beslenme tüpü yoluyla verilen ilaçlar için güncel kılavuz bilgilerini uygulama niyetlerinin planlı davranış teorisi ile incelenmesi

An investigation of healthcare professionals' intentions to apply current guideline information on drugs administered via feeding tubes using the theory of planned

  1. Tez No: 956918
  2. Yazar: NURANA YUSIFOVA
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ KAMER TECEN YÜCEL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eczacılık ve Farmakoloji, Pharmacy and Pharmacology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Anadolu Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Klinik Eczacılık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 60

Özet

İlaçların beslenme tüpleri aracılığıyla uygulanması, sağlık profesyonelleri için önemli zorluklar oluşturmaktadır. Bu süreçte yapılacak hatalar, tüp tıkanıklıklarına, ilaç etkinliğinde azalmaya veya toksisiteye yol açabilir. Bu nedenle, enteral yolla ilaç uygulamasına ilişkin güncel kılavuzlara uyum büyük önem taşımaktadır. Bu kesitsel çalışma, hemşirelerin bu kılavuzlara uyma niyetlerini etkileyen faktörleri belirlemeyi amaçlamıştır. Beslenme tüpüyle ilaç uygulama deneyimi olan devlet hastanesinde görevli hemşirelerden veriler toplanmış; Planlanmış Davranış Teorisi (TPB) temel alınarak geliştirilen geçerli ve güvenilir bir Türkçe ölçek kullanılmıştır. Kağıt tabanlı anket uygulanmış ve niyet puanlarını etkileyen faktörleri incelemek amacıyla çoklu doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Toplam 149 hemşire çalışmaya katılmış ve %80,0 yanıt oranı elde edilmiştir. Katılımcıların %85,2'si ilaç uygulamalarında kılavuzları takip ettiklerini bildirmiştir. Ancak yalnızca %34,9'u modifiye salımlı tabletlerin, %22,8'i enterik kaplı tabletlerin ve %33,6'sı film kaplı tabletlerin ezilmemesi gerektiğini bilmektedir. Ayrıca, katılımcıların %42,3'ü beslenme tüpüyle ilaç uygulamasına yönelik herhangi bir eğitim almadıklarını ifade etmiştir. Daha yüksek niyet puanları; olumlu tutumlar, geçmiş davranışlar ve destekleyici öznel normlarla anlamlı düzeyde ilişkili bulunmuştur. Sonuç olarak, hemşirelerin güncel kılavuzları uygulama niyetleri; tutumları, önceki deneyimleri ve sosyal destek algılarıyla yakından ilişkilidir. Kılavuzlara uyumu artırmayı hedefleyen müdahaleler bu faktörleri göz önünde bulundurmalıdır. Sağlık profesyonelleri arasındaki iş birliğinin güçlendirilmesi, daha güvenli ilaç uygulamalarına ve hasta bakım kalitesinin artmasına katkı sağlayabilir.

Özet (Çeviri)

Administering medication via feeding tubes poses notable challenges for healthcare professionals. Errors in this process can cause tube blockages, reduced drug efficacy, or toxicity. Thus, adherence to current guidelines for enteral medication administration is crucial. This cross-sectional study aimed to identify factors influencing nurses' intentions to follow these guidelines. Data were gathered from nurses in a state hospital with experience in feeding tube medication administration, using a valid Turkish scale based on the Theory of Planned Behavior (TPB). A paper-based survey was conducted, and multiple linear regression was used to analyze factors affecting intention scores. In total, 149 nurses participated, yielding an 80.0% response rate. Although 85.2% reported following guidelines, only 34.9% knew that modified-release tablets, 22.8% that enteric-coated tablets, and 33.6% that film-coated tablets should not be crushed. Additionally, 42.3% had never received training on medication administration via feeding tubes. Higher intention scores were significantly associated with positive attitudes, past behavior, and supportive subjective norms. In conclusion, nurses' intentions to follow current guidelines were strongly linked to their attitudes, previous experience, and perceived social support. To improve adherence, interventions should address these factors. Enhancing interprofessional collaboration may also promote safer medication practices and improve patient care quality.

Benzer Tezler

  1. Sağlık çalışanlarının beslenme alışkanlıkları ile akdeniz diyetine uyumlarının yaşam kalitesi ve antropometrik parametreler üzerine etkisinin değerlendirilmes

    Evaluation of the effect of health worker's nutritional habits and adaption to the mediterranean nutrition on the quality of life and anthropometric parameters

    MELTEM MUTLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Beslenme ve DiyetetikLOKMAN HEKİM ÜNİVERSİTESİ

    Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYHAN DAĞ

  2. Sağlık çalışanlarının beslenme alışkanlıkları ve beslenme bilgi düzeylerinin incelenmesi

    Examining of food habits and nutrition knowledge levels of healthcare staff

    BETÜL YÜCEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Beslenme ve DiyetetikBaşkent Üniversitesi

    Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUHİTTİN TAYFUR

  3. Sağlık çalışanlarının sağlıklı beslenme ilkeleriyle ilgili farkındalıklarının ve davranış şekillerinin branşlara göre karşılaştırılması

    Comparison of healthcare professionals' awareness of nutrition principles and behavior types according to branches

    TUBA SEZER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Beslenme ve Diyetetikİstanbul Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE KUBAT ÜZÜM

  4. Sağlık çalışanlarının beslenme durumu ve alışkanlıkları ile iş memnuniyetlerinin incelenmesi

    Study of nutrition habits and jobs satisfaction of health sector workers

    SEDANUR ALPASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Beslenme ve DiyetetikHaliç Üniversitesi

    Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YASEMİN BEYHAN

  5. Sağlık çalışanlarının beslenme ve sağlık durumunun tespiti: Ankara ili örneği

    Nutrition and health status determination of healthcare workers: Ankara provincial example

    EMEL YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Beslenme ve DiyetetikGazi Üniversitesi

    Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEVİN ŞANLIER