Geri Dön

İstanbul' da sahipsiz kedi ve köpeklerdeki ektoparazit enfestasyonlarının yaygınlığı

Prevalence of ectoparasite infestations in stray cats and dogs in Istanbul

  1. Tez No: 957951
  2. Yazar: İBRAHİM GÜLBAYRAK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYNUR GÜLANBER
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Veteriner Hekimliği, Veterinary Medicine
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Parazitoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Veterinerlik Parazitolojisi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 125

Özet

Bu tez, İstanbul'daki sahipsiz kedi ve köpeklerde ektoparazit enfestasyonlarının yaygınlığını, tür kompozisyonunu ve mevsimsel, bölgesel ve demografik faktörlerle ilişkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Kasım 2021 – Ekim 2022 arasında, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı hayvan bakımevlerine getirilen 600 kedi ve 600 köpek muayene edilerek, elde edilen ektoparazit örnekleri morfolojik ve istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Kedilerde genel enfestasyon oranı %77,5, köpeklerde ise %83 olarak belirlenmiştir. Kedilerde Ctenocephalides felis (%76,5), Ctenocephalides canis (%0,83), Ceratophyllus gallinae (%0,17), Felicola subrostratus (%1,83), Ixodes ricinus (%0,67), Rhipicephalus sanguineus (%0,33) ve Otodectes cynotis (%0,17) olmak üzere toplam yedi ektoparazit türü saptanmıştır. Köpeklerde ise Ctenocephalides canis (%59,17), Ctenocephalides felis (%20,33), Pulex irritans (%1,83), Trichodectes canis (%0,33), Linognathus setosus (%0,5), Rhipicephalus sanguineus (%24,83), Ixodes ricinus (%5,67), Haemaphysalis parva (%2,5), Rhipicephalus turanicus (%0,33), Ixodes acuminatus (%0,33), Haemaphysalis punctata (%0,17), Demodex canis (%2,83), Sarcoptes scabiei (%0,5) ve Otodectes cynotis (%0,17) olmak üzere toplam 14 farklı ektoparazit etkeni tanımlanmıştır. Buna ek olarak, kene gelişim evreleri kapsamında Rhipicephalus spp. larva (%1,5) ve nimf (%10) formları ile Haemaphysalis spp. larva ve nimf formları (%2) da izlenmiştir. Demografik değerlendirmelere göre, köpeklerde pire enfestasyonu dişi bireylerde, uyuz etkenleri ise deri lezyonu bulunanlarda anlamlı düzeyde yaygındı. Kedilerde bit enfestasyonu erkek bireylerde daha yüksek ve anlamlı bulunmuştur. Mevsimsel olarak, köpeklerde pireler sonbaharda, keneler ilkbahar-yaz döneminde artış göstermiş; uyuz etkenleri kış aylarında pik yapmıştır. Kedilerde pireler yıl boyunca benzer düzeyde izlenmiş; bitler ise ilkbahar ve kış aylarında anlamlı artış göstermiştir. Kene ve uyuz prevalansı düşük kalmış, mevsimsel fark izlenmemiştir. Bölgesel analizlerde, köpeklerde keneler Anadolu kentsel bölgede, uyuz etkenleri Avrupa yakasında daha yaygın bulunmuştur. Kedilerde yalnızca C. canis'in kırsal bölgelerde görülmesi anlamlı bulunmuştur. Enfestasyon biçimleri, köpeklerde %49,5 tekli, %31,5 çoklu; kedilerde ise %73 tekli, %2,67 çoklu olarak saptanmıştır. Elde edilen bulgular, sahipsiz kedi ve köpeklerde ektoparazit çeşitliliği ile dağılımını ortaya koyarak, veteriner halk sağlığı ve yerel yönetimlere yönelik kontrol stratejilerinin geliştirilmesine bilimsel katkı sunması beklenmektedir

Özet (Çeviri)

This study was conducted to determine the prevalence and species composition of ectoparasite infestations in stray cats and dogs in Istanbul, as well as their associations with seasonal, regional, and demographic factors. Between November 2021 and October 2022, 600 cats and 600 dogs brought to animal shelters affiliated with the Istanbul Metropolitan Municipality were examined. The collected ectoparasite specimens were morphologically identified and statistically analyzed. The overall infestation rate was 77.5% in cats and 83% in dogs. In cats, seven species were identified: Ctenocephalides felis (76.5%), Ctenocephalides canis (0.83%), Ceratophyllus gallinae (0.17%), Felicola subrostratus (1.83%), Ixodes ricinus (0.67%), Rhipicephalus sanguineus (0.33%), and Otodectes cynotis (0.17%). In dogs, 14 ectoparasite species were recorded: Ctenocephalides canis (59.17%), Ctenocephalides felis (20.33%), Pulex irritans (1.83%), Trichodectes canis (0.33%), Linognathus setosus (0.5%), Rhipicephalus sanguineus (24.83%), Ixodes ricinus (5.67%), Haemaphysalis parva (2.5%), Rhipicephalus turanicus (0.33%), Ixodes acuminatus (0.33%), Haemaphysalis punctata (0.17%), Demodex canis (2.83%), Sarcoptes scabiei (0.5%), and Otodectes cynotis (0.17%). In addition, immature tick stages were observed: Rhipicephalus spp. larvae (1.5%) and nymphs (10%), and Haemaphysalis spp. larvae and nymphs (2%). According to demographic analyses, flea infestations were significantly more common in female dogs, and mange agents were significantly associated with the presence of skin lesions. In cats, lice were more prevalent in males. Seasonally, flea infestations in dogs increased in autumn, tick infestations in spring and summer, and mange agents peaked in winter. In cats, flea infestations remained stable throughout the year, while lice increased significantly in spring and winter. Tick and mange infestations in cats were low and showed no significant seasonal variation. Regionally, tick infestations in dogs were significantly more prevalent in the urban areas of the Anatolian side, while mange agents were more common on the European side. In cats, only C. canis showed a significant association with rural regions. Single infestations were detected in 49.5% of dogs and 73% of cats, while multiple infestations occurred in 31.5% of dogs and 2.67% of cats. These findings highlight the diversity and distribution dynamics of ectoparasites in stray animals and are expected to support the development of effective control strategies for veterinary public health and local authorities.

Benzer Tezler

  1. İstanbul'un Avrupa yakasındaki kedilerde gastrointestinal ve pulmoner helmintlerin yaygınlığı ve kedi sahiplerinin paraziter hastalıklarla ilgili farkındalık düzeylerinin ölçülmesi

    The prevalence of gastrointestinal and pulmonary helminths in cats on the europen side of İstanbul and determination of awareness level of cat owners with regards parasitic disease

    HAKKI SEÇKİN ÇETİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    ParazitolojiBursa Uludağ Üniversitesi

    Parazitoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BAYRAM ŞENLİK

  2. İstanbul'da kamu kontrolünde yaptırılan toplu konut alanlarının yeşil alan kriterleri açısından değerlendirilmesi: Ataşehir-Esenkent-Halkalı örnekleri

    Assessment the mass housing areas in istanbul developed by public control in terms of green space criteria: Examples of Ataşehir-Esenkent-Halkali mass housing settlements

    BETÜL ATAKAN ÖZNAM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Peyzaj Mimarlığıİstanbul Üniversitesi

    Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. T. HAKAN ALTINÇEKİÇ

  3. Cinsiyetli mekânsal hareketlilikler: İş ve evin müzakere alanları

    Gendered spatial mobilities: Negotiation territories of work and home

    OYA YEŞİM ARMAĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İPEK AKPINAR AKSUGÜR

  4. Hatunoğlu Kurt İsmail Hakkı Paşa'nın Diyarbekir valiliği (1869-1875)

    Başlık çevirisi yok

    OKTAY KARAMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    TarihAtatürk Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. BESİM ÖZCAN

  5. Sahipsiz hayvanların verdiği zararlardan idarenin sorumluluğu

    The responsibility of the administration for damages caused by stray animals

    YUNUS TUNÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Hukukİstanbul Kültür Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DURMUŞ TEZCAN