Fen okuryazarlık puanını etkileyen faktörler: PISA 2022 Türkiye, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri örneği
Factors affecting science literacy scores: The case of PISA 2022 in Turkey, the United Kingdom and the United States
- Tez No: 957963
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜL HANIM BORAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Pamukkale Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
Bu araştırma, Türkiye, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri'nde 15 yaş grubu öğrencilerin PISA 2022 fen okuryazarlık puanlarını; cinsiyet, sınıf düzeyi ve fen motivasyonu değişkenleri açısından karşılaştırmalı olarak incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma ilişkisel tarama modeline dayalı olarak yürütülmüş ve OECD tarafından yayımlanan PISA 2022 öğrenci verileri kullanılmıştır. Araştırma kapsamında, öğrencilerin fen okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesinde etkili olan bireysel faktörler uluslararası bağlamda analiz edilmiştir. Veriler SPSS 27.0 paket programıyla analiz edilmiştir. Öncelikle tanımlayıcı istatistikler hesaplanmış, ardından her ülke için bağımsız örneklemler t-testi ve tek yönlü varyans analizi yapılmıştır. Değişkenler arası ilişkileri belirlemek için Pearson korelasyon analizi uygulanmış, fen okuryazarlığını yordama düzeylerini belirlemek amacıyla basit ve çoklu doğrusal regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Bulgular, fen okuryazarlık puanlarının ülkeler arasında anlamlı düzeyde farklılaştığını göstermiştir. Üç ülke arasında Birleşik Krallık'ın en yüksek, Türkiye'nin ise OECD ortalamasına yaklaşan bir performans sergilediği belirlenmiştir. Ayrıca fen motivasyonu değişkeninin fen okuryazarlığını anlamlı biçimde yordadığı, bu etkinin ülkeler arasında farklılaştığı görülmüştür. Cinsiyet ve sınıf düzeyi değişkenlerinin etkisi ise sınırlı düzeyde olmakla birlikte istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Bu çalışma, bireysel faktörlerin fen okuryazarlığı üzerindeki etkisini üç farklı eğitim sistemi bağlamında ortaya koyarak literatüre özgün katkılar sunmaktadır. Elde edilen bulgular, fen öğretiminde motivasyonu artırmaya yönelik stratejilerin önemine ve eğitim politikalarının bu yönde geliştirilmesine ışık tutmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to comparatively examine the PISA 2022 science literacy scores of 15-year-old students in Turkey, the United Kingdom, and the United States with respect to gender, grade level, and science motivation variables. The research was conducted using a correlational survey model and utilized student data published by the OECD within the framework of PISA 2022. The study focuses on analyzing the impact of individual factors on science literacy in an international context. Data were analyzed using SPSS 27.0. Descriptive statistics were first calculated, followed by independent samples t-tests and one-way analysis of variance (ANOVA) for each country. Pearson correlation analysis was employed to examine the relationships among variables, while simple and multiple linear regression analyses were conducted to determine the predictive power of the variables on science literacy. The findings revealed that science literacy scores differed significantly across the three countries. Among these, the United Kingdom demonstrated the highest performance, whereas Turkey's scores were close to the OECD average. Furthermore, science motivation was found to be a significant predictor of science literacy, and this effect varied across countries. Gender and grade level were also significant but had a limited impact on science literacy. This research provides valuable insights into the role of individual factors on science literacy across different educational systems and offers an original contribution to comparative education studies. The results highlight the importance of strategies aimed at enhancing science motivation and inform policymakers about the development of effective educational practices.
Benzer Tezler
- Uluslararası öğrenci değerlendirme programına (PISA) göre Türkiye'deki öğrencilerin fen okuryazarlık puanlarının çok düzeyli modeller ile incelenmesi
Analysis of the science scores of Turkish students according to PISA 2015 via multilevel models
GÜL TİMOÇİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İstatistikMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİstatistik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ÇOKER
- Sosyoekonomik açıdan dezavantajlı yüksek başarılı öğrencilerin fen okuryazarlığını etkileyen faktörlerin incelenmesi
Investigation of factors affecting the science literacy of socioeconomically disadvantaged highly successful students
YURDAGÜL ÖNDER ÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimMehmet Akif Ersoy ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EMİNE ÖNDER
- Okul öncesi, sınıf öğretmeni ve fen bilimleri öğretmenlerinin evrensel fen okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi
Determining the universal science literacy levels of preschool, classroom teachers and science teachers
KAMİL ANGAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHRA MOLU
- PISA 2003-2018 uygulamalarında fen okuryazarlığını etkileyen değişkenlerin okul ve öğrenci düzeyinde incelenmesi
Investigation of the variables affecting science literacy in PISA 2003-2018 applications at school and student level
BİLGE ACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELAHATTİN GELBAL
- Bazı değişkenlerin fen başarı puanına etkisi: PISA 2015 Türkiye, Singapur ve Almanya örneği
Impact of some variables on science achievement score: Pisa 2015 Turkey, Singapore and Germany example
GÜLFİDAN DEMİREZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EROL EROĞLU