Isparta ili bazı besi sığırı çiftliklerinde welfare qualıty ® protokolü ile hayvan refahının değerlendirilmesi
Evaluation of animal welfare in some fattening cattle farms in Isparta province with welfare quality ® protocol
- Tez No: 958113
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZKAN ELMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Veteriner Hekimliği, Veterinary Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Veterinerlik Zootekni Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 213
Özet
Bu araştırma, Isparta ilindeki besi sığırı çiftliklerinin Welfare Quality® protokolüne göre, hayvan refahı yönünden mevcut durumlarını değerlendirmeyi amaçlamıştır. Araştırma kapsamında veriler 20 besi sığırı çiftliğinin, Welfare Quality® 3.0 protokolü kullanılarak, 4 prensip, 12 kriter ve 27 ölçüm için yaz ve kış mevsimlerinde iki kez değerlendirilmesi ile elde edilmiştir, her çiftliğin puanları ayrı ayrı hesaplanarak, genel refah kategorileri belirlenmiştir. Araştırmada, çiftliklerde hayvan refahı için olumlu değerlendirilebilecek ölçüm sonuçları; VKS iyi olan hayvan oranı (yaz %100; kış %98,5), hayvan başına düşen alan (yaz 13,94; kış 13,01 m²/700kg), solunum güçlüğü ve rumen timpanisi olan hayvan oranı, kuyruk kesimi ve kastrasyon oranının %0,0 olması iken, olumsuz değerlendirilebilecek ölçüm sonuçları; sulukların temizlik oranı (yaz %70; kış %65), bölmelerde hayvanların erişebileceği ikinci bir suluğun bulunma oranı yaz ve kış döneminde %5, hayvanların temizlik oranı (yaz %81,8; kış %51,1), boynuz köreltme uygulanan çiftlik oranı %60 ve besi sırasında meraya erişim oranının %5 olmasıdır. Kriter bazında, uzun süreli açlığın olmaması ve hareket kolaylığında benzer araştırmalara kıyasla yüksek puanlar elde edilirken, uzun süreli susuzluğun olmaması, dinlenme ve gezinti alanlarının konforu ve yönetim prosedürlerinden kaynaklı ağrının olmaması kriterlerinde daha düşük puanlar gözlemlenmiştir. Diğer kriterlerde yaklaşık sonuçlar bulunmuştur. Prensip bazında, iyi beslenme ve iyi barınma puanları (kış dönemi) benzer araştırmalara kıyasla daha düşük bulunurken, iyi sağlık ve uygun davranış puanları kısmen benzer sonuçlar vermiştir. Prensip puan ortalamaları, iyi beslenme (yaz 43,82; kış 42,55), iyi barınma (yaz 71,73; kış 53,63), iyi sağlık (yaz 51,33; kış 46,73) ve uygun davranış için (yaz 30,37; kış 29,81) olarak bulunmuştur. Genel refahın yaz ve kış dönemi sonuçları arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark olmadığı belirlenmiştir. Ancak, iyi barınma prensibi, dinlenme ve gezinti alanlarının konforu kriteri, hastalık olmaması kriteri, hayvanların temizliği ve yatma hareketlerinin ortalama süresi ölçümlerinde, yaz ve kış değerlendirmeleri arasında anlamlı farklılıklar (p < 0,05) bulunmuştur. Araştırma bulgularına göre, suluk temizliğinin iyileştirilmesi, bölmelerde hayvanların ulaşabileceği ikinci bir suluğun bulundurulması, gezinti alanı ve meraya erişimin arttırılması, boynuz köreltme uygulamalarında ağrı yönetimi eksikliğinin giderilmesi, çiftlik zeminlerinin iyileştirilmesi ve altlık yönetiminin teşvik edilmesi daha iyi refah puanları için yapılması gereken iyileştirmeler olarak önerilir.
Özet (Çeviri)
This study aimed to evaluate the current animal welfare status of beef cattle farms in Isparta province according to the Welfare Quality® protocol. Data were collected from 20 beef cattle farms through two assessments (summer and winter) using the Welfare Quality® 3.0 protocol, which evaluates 4 principles, 12 criteria, and 27 measures. Each farm was scored individually, and overall welfare categories were determined. Results that can be assessed as favorable; good body condition score (summer 100%; winter 98.5%), space allowance (summer 13.94; winter 13.01 m²/700kg), and 0% incidence of hampered respiration, bloated rumen, tail docking, and castration. Results that can be assessed as negative: cleanliness of water points (summer 70%; winter 65%), presence of secondary water point (5% in both seasons), cleanliness of the animals (summer 81.8%; winter 51.1%), dehorning practices (60% of farms), and pasture access during fattening (5%). Regarding criteria, farms scored high on absence of prolonged hunger and ease of movement compared to similar studies, but lower on absence of prolonged thirst, comfort of resting and exercise areas, and absence of pain from management procedures. Other criteria showed comparable results. Principle scores were: good feeding (summer 43.82; winter 42.55), good housing (summer 71.73; winter 53.63), good health (summer 51.33; winter 46.73), and appropriate behavior (summer 30.37; winter 29.81). Good feeding and housing scores (winter) were lower than comparable studies, while health and behavior scores were similar. No statistically significant difference was found in overall welfare between seasons. However, significant differences (p < 0.05) were observed for the good housing, comfort around resting, absence of disease, cleanliness of the animals and time needed to lie down. Recommended improvements include: enhancing water trough cleanliness and availability, increasing loafing area and pasture access, improving pain management during dehorning, and optimizing flooring and bedding management to achieve better welfare scores.
Benzer Tezler
- Isparta İli ve çevresinde tüketime arz edilen bazı gıda yem ve hammaddelerinden aflotoksin B-1 ve okratoksin A içeriklerinin saptanması
Determination on aflatoxin B1 and okratoxin level in some feed and foodstuffs marketed in Ispatra region
MUSTAFA ÇÖMEZOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
ZiraatSüleyman Demirel ÜniversitesiZootekni Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SULHATTİN YAŞAR
- Isparta ili bazı agrega ocaklarından alınan agregaların metilen mavisi değerinin beton mukavetine etkisi
The effect of the methylene blue value of aggregate from some aggregate quarry on concrete strength
MEHMET KARADOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İnşaat MühendisliğiIsparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE BÜYÜKÜNSAL
- Ormaniçi rekreasyonu ve Isparta ilindeki bazı doğal kaynakların mevcut rekreasyon potansiyelleri
Forest recreation and determination of the existing recreational potential of some natural sources of Isparta province
MURAT AKTEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Ormancılık ve Orman MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. MUSA GENÇ
- Isparta ili sera koşullarında bazı glayöl (Gladiolus grandiflorus) çeşitlerinin yetiştirilmesi üzerine bir çalışma
Başlık çevirisi yok
NURCAN GÖKTEPE AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
ZiraatSüleyman Demirel ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. ATİLLA AŞKIN
- Isparta ili kent merkezi ve bazı ilçelerinin biyoiklimsel konfor yapısının karşılaştırılması üzerine bir araştırma
A comparative investigation on bioclimatic comfort structure in the city of Isparta and surrounding towns.
BEDİA ÖZGÜNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
CoğrafyaSüleyman Demirel ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET TOKGÖZLÜ