21. yüzyıl yaşam pratiklerine paralel gelişen artistik sofra seramikleri olarak tabaklar ve gastronomi ilişkisi
The relationship between gastronomy and plates as artistic handmade ceramic tableware developing in parallel with 21st century life practices
- Tez No: 958597
- Danışmanlar: PROF. EZGİ HAKAN
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Seramik Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 168
Özet
İnsanın varoluşundan beri hayatını sürdürebilmesi için fizyolojik olarak gereksinim duyduğu beslenme, yemek kavramının temelini oluşturmuş ve bu kavram toplumların yeme-içme alışkanlıklarıyla kültürel kimliklerinin şekillenmesinde önemli rol oynamıştır. Yemek pişirme eylemi zamanla fiziksel ihtiyacı karşılamanın ötesine geçmiş, farklı lezzetler yakalama isteği ve estetik sunumlar da önem kazanmaya başlamıştır. Bu değişim, başlangıçta kullanım amaçlı üretilen sofra seramiklerini de etkilemiş, özellikle tabaklar zamanla yemeklerin özelliklerine göre evrilen estetik ve tasarım odaklı ürünlere dönüşmüştür. Bu tez kapsamında, tabakların tarihsel süreç içinde gelişimi, 21.yüzyıl yaşam pratikleriyle öne çıkan kavramlar doğrultusunda gelişen artistik sofra seramikleriyle gastronomi arasındaki ilişki incelenmiş, endüstriyel üretimden butik el üretimine geçişle beraber özellikle tabak tasarımını etkileyen faktörler değerlendirilmiştir. Gastronomide yemek ve sofra seramiklerinin etkileşim ve uyumu açısından tabak tasarımının önemi vurgulanarak, bu noktada seramik sanatçıları ve şeflerin konumunu tespit etmek ve yeni öneriler sunmak amaçlanmıştır. Çalışmada, nitel araştırma yöntemi olarak sanat temelli araştırma yaklaşımı benimsenmiş, şefler ve seramik tasarımcı-üreticilerle yapılan görüşmeler, gözlemler, literatür taraması yoluyla veriler toplanmıştır. Elde edilen bulguların ardından yapılan tasarım ve uygulamalar doğrultusunda, artistik el üretimi tabakların estetik, işlevsellik, kültürel değer ve el işçiliği açısından taşıdığı özellikler analiz edilmiştir. Üreticisinden izler taşıyan, yemeğin hikayesine şeflerin dokunuşuyla eşlik eden, tadın ötesinde estetik ve görsel deneyim sunan özgün parçalar olarak el yapımı sofra seramikleri yorumlandığında, tabakların kullanım nesnesi olmanın ötesine geçerek, gastronominin somut ve kalıcı yansıması haline geldiği, günümüz kültürel üretimi içinde anlamlı bir yer edinmeye başladığı tespit edilmiştir. Bu bağlamda bu çalışmanın günümüz koşullarında sofra seramiklerine ilişkin yeni bir bakış açısı geliştirilmesine teorik ve pratik anlamda katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Since the existence of humanity, nutrition has been a physiological need for human survival and has formed the foundation of the concept of food. This concept has played a significant role in shaping societies' eating and drinking habits as well as the cultural identities. With the advent of cooking, nutrition transcended beyond mere physical needs; over time, the pursuit of diverse flavors and aesthetic presentations also gained importance. This transformation influenced the tableware ceramics, which were initially produced for personal use. Plates, in particular, have gradually evolved over time into design-focused products that incorporate aesthetic elements and have advanced according to the characteristics of the dishes. This thesis examines the history of plates and the relationship between plates and gastronomy in the context of artistic tableware ceramics, which have evolved in line with the lifestyle practices of the 21st century. The transition from industrial production plates to boutique and handcrafted plates production has also been evaluated. This research aims to explore the importance of plate design in the interaction and harmony between food and tableware ceramics. Furthermore, it identifies the position of the ceramic artists and chefs and provides new suggestions. The study adopted a qualitative research method through an art-based research approach, and collected data through interviews with chefs and ceramic designers-producers, observations, and literature review. Based on the findings, the artistic handcrafted plates were analyzed for their aesthetic, functionality, cultural value, and craftsmanship. The interpretation suggests that handcrafted ceramic plates are unique pieces that bear the traces of their maker, accompany the story of the meal, and offer an aesthetic and visual experience beyond taste. Handmade ceramic plates have transcended beyond objects of use and have become a tangible and enduring reflection of gastronomy, which has gained a meaningful place in contemporary cultural production. Hence, it is expected that this study will theoretically and practically contribute to the development of a new perspective on tableware ceramics in today's context.
Benzer Tezler
- Experience value, counter-monument, narrative archive: the memory landscape of the railroaders in Türkiye
Yaşam Değeri, Karşı-Anıt, Anlatı Arşiv: Türkiye'deki Demiryolcuların Hafıza Peyzajı
BAŞAK ÖZDEN
- Tüketim kültürü bağlamında üretici tüketici kavramsal marka ilişkisi simüle edilmiş yaşam alanları
Producer, consumer, conceptual brand relation in the context of consumption culture and simulated living spaces
HİLAL KILIÇ
Doktora
Türkçe
2014
İletişim BilimleriMaltepe Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİLİZ DEMİR
- 21. yüzyıl Istanbul ahşap restorasyon uygulamalarının incelenmesi ve Halet Çambel Yalısının deprem etkisinin analizi
Analysis of the earthquake effect of the 21th century istanbul timber building restoration aplications and the earthquake effect of the Halet Çambel Yalısı (Mansion)
DENİZ KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MimarlıkKadir Has ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YONCA ERKAN
- Hemşirelerin ötanazi konusuna yaklaşımları ve Osmangazi Üniversitesi Hastanesi'nden örnek bir çalışma
Nurses aspects for euthanasia and a sample study of Osmangazi University's Hospital
HAYATİ ÖZLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Deontoloji ve Tıp TarihiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiDeontoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖMÜR ELÇİOĞLU
- A reading of the late 19th-century Istanbul public life and space through the tanzimat novels
On dokuzuncu yüzyıl İstanbul?unda kamusal yaşam ve mekanlarının tanzimat romanları üzerinden okunması
AYŞE NUR ŞENEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
Mimarlıkİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ELA ÇİL