Çok boyutlu ölçekleme yöntemi ile benign vokal kord lezyonlarının klinik özelliklerinin ve yaşam kalitesi etkilerinin analiz edilmesi
Analysis of the clinical characteristics and quality of life impact of benign vocal fold lesions using multidimensional scaling method
- Tez No: 958957
- Danışmanlar: PROF. DR. İLKER ERCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoistatistik, Biostatistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoistatistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Bu çalışma, tek taraflı benign vokal kord lezyonu ve paralizisi tanısı almış bireylerde demografik, alışkanlık, akustik ses özelliklerinin ve yaşam kalitesinin klinik alt gruplar arasındaki ayrışma örüntülerini çok boyutlu ölçekleme (ÇBÖ) yöntemi ile ortaya koymayı amaçlamıştır. Ordinal, sürekli ve kategorik değişkenlerden oluşan karma yapılı verilerin çok boyutlu örüntülerini incelemek amacıyla non-metrik ÇBÖ yöntemi kullanılmıştır. Her bir model Kruskal stres değeri ve R² açıklayıcılık oranları temel alınarak değerlendirilmiş; grafik düzleminde ortaya çıkan kümelenmeler, gruplar arası ayrışma ve grup içi homojenlik yorumlanmıştır. Çalışmaya dahil edilen 90 hastanın %67,8'i kadın olup, yaş ortalaması 43,34 ± 11,3 yıl olarak bulunmuştur. Katılımcıların en yaygın lezyonu vokal kord nodülü (%31,1) olup, bunu polip (%27,8), paralizi (%24,4) ve kist (%16,7) izlemektedir. Cinsiyete göre renk kodlaması yapılan grafiklerde, kadın ve erkek bireylerin tüm patoloji gruplarına dağılmış olduğu; belirgin bir cinsiyet temelli kümelenmenin ise akustik ses analizleri ve yaşam kalitesi anketlerine ait değişkenlerin dahil edildiği modellerde olduğu görülmüştür. Sadece akustik parametreler ve yaşam kalitesi puanlarını içeren modellerde, verileri çok güçlü temsil edecek düzeyde düşük stres değerleri elde edilmiştir. Akustik ses analizi ve yaşam kalitesi anket skorları açısından ise vokal kord paralizileri diğer gruplardan ayrışırken, polipler içiçe kümelenmiş, nodüller ve kistler heterojen saçılım göstermiştir. Sonuç olarak, cinsiyetin, benign vokal kord hastalıklarının değerlendirilmesinde akustik ses analizleri ve yaşam kalitesi anketleri açısından güçlü ayrıştırıcı araçlar olduğu ortaya koyulmuştur. Non-metrik ÇBÖ yöntemi, karmaşık klinik verilerin örüntüsel analizinde anlamlı sonuçlar üretmiş ve özellikle cinsiyet farklılıklarının ve klinik tanıların çok boyutlu temsiline katkı sağlamıştır.
Özet (Çeviri)
This study aimed to identify the multidimensional patterns of differentiation between clinical subgroups in individuals diagnosed with unilateral benign vocal cord lesions and paralysis by using the non-metric multidimensional scaling (MDS) method based on demographic, habitual variables, acoustic voice characteristics, and voice-related quality of life measures. To analyze the complex structure of data composed of both ordinal, continuous and categorical variables, non-metric MDS was applied. Each model was evaluated based on Kruskal's stress value and R² variance explanation ratios, and the emerging clustering patterns on the graphic plane were interpreted in terms of between-group separation and within-group homogeneity. Among the 90 patients included in the study, 67.8% were female, and the mean age was 43.34 ± 11.3 years. The most common lesion type was vocal fold nodule (31.1%), followed by polyp (27.8%), paralysis (24.4%), and cyst (16.7%). In the gender-coded plots, male and female individuals were observed to be distributed across all lesion types; however, gender-based clustering was prominent only in models based on acoustic voice analysis and voice-related quality of life scales. Models including solely acoustic parameters and quality of life scores, low stress values were yielded, indicating a very strong structural representation of the data. In terms of acoustic voice analysis and quality of life questionnaire scores, vocal cord paralysis patients were differentiated from other groups, while polyps were clustered, and nodules and cysts were heterogeneously distributed. In conclusion, gender was demonstrated to be a powerful discriminatory tool in the assessment of benign vocal cord diseases, using acoustic sound analysis and quality of life questionnaires. The non-metric MDS method produced meaningful results in the patterned analysis of complex clinical data and contributed particularly to the multidimensional representation of gender differences and clinical diagnoses.
Benzer Tezler
- Transüretral rezeksiyon materyallerinde prostat adenokarsinom ile benign tanı alan diğer olgularda p16, p21, p53 ve p57 ekspresyonunun incelenmesi
Examination of p16, p21, p53 and p57 expression in other patients with benign diagnosis and prostate adenocarcinoma in transuretral resection materials
MUHAMMET SAFA AYAZOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PatolojiRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTıbbi Patoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLNAME FINDIK GÜVENDİ
- Takip sırasında malignite saptanan benign tiroid nodüllerinde risk faktöleri
Risk factors in benign thyroid nodules determined withmalignancy during follow-up
HATİCE SÜMEYRA ÖZÜER GÜNEŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERKAN SARI
UZMAN KIVILCIM ULUSAN
- Türkiye'nin sağlık statüsünün çok boyutlu ölçekleme yöntemi ile analizi
Analysis health status of Turkey with multidimensional scaling method
NURAY ALTUNAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Sağlık Kurumları Yönetimiİstanbul Medipol ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PAKİZE YİĞİT
- Çocuklara yönelik gıda pazarlaması ve tüketimini etkileyen sosyo-ekonomik faktörler
Food marketing for children and the socio-economic factors affecting this consumption
SİNEM GÜLCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
ZiraatAkdeniz ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. METİN GÖKSEL AKPINAR
- Tokat ili merkez ilçede domates yetiştiren işletmelerde karşılaşılan riskler ve optimum işletme organizasyonunun riskli koşullarda tespiti
The risks of tomatoes farms and farm planning under risk in central district of Tokat province
ORHAN GÜNDÜZ
Doktora
Türkçe
2007
ZiraatGaziosmanpaşa ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL ESENGÜN