Dezenformasyon çağında dijital aktivizm
Digital activism in the age of disinformation
- Tez No: 959448
- Danışmanlar: PROF. DR. FİLİZ AYDOĞAN BOSCHELE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Radyo-Televizyon, Radio and Television
- Anahtar Kelimeler: Dijital Çağ, Enformasyon, Dezenformasyon, Dijital Aktivizm, Digital Age, Information, Disinformation, Digital Activism
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Görsel İletişim ve Dijital Medya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Dijitalleşmeyle birlikte enformasyonun üretim, paylaşım ve tüketim süreçleri köklü biçimde dönüşmüş, bireyler çevrim içi kamusal alanda daha görünür hâle gelmiş ve dijital aktivizm pratikleri yaygınlık kazanmıştır. Bu süreçte, doğruluk süzgecinden geçirilmemiş enformasyonun hızla dolaşıma girmesi, dezenformasyonu dijital çağın temel iletişim sorunlarından biri hâline getirmiştir. Dezenformasyonun, toplumsal algıları şekillendirme ve dijital eylem biçimlerini dönüştürme potansiyeli, dijital aktivizmin güvenilirliği ve etkisi açısından yeni tartışmaları beraberinde getirmiştir. Bu çalışma, dezenformasyon çağında dijital aktivizmin nasıl biçimlendiğini, Türkiye Cumhuriyeti İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM) tarafından 7 Ekim 2023 – 7 Ekim 2024 tarihleri arasında yayımlanan ve Filistin bağlamına odaklanan bülten üzerinden incelemektedir. Dijital aktivizmle ilişkili anlamlar taşıyan ifadeler, frekans analizi yoluyla belirlenmiş, bu bulgular içerik analizi çerçevesinde değerlendirilmiştir. Analiz süreci, çevrim içi olarak uygulanan bir anket çalışması ile desteklenmiş, katılımcıların dezenformasyon ve dijital aktivizm konularındaki algıları, eğilimleri ve tepkileri nicel veriler üzerinden ortaya konmuştur. Elde edilen bulgular, dijital aktivizmin dezenformasyon çağında hem toplumsal farkındalık yaratma potansiyeline hem de enformasyon kirliliği zemini üzerinden araçsallaşma riskine açık bir yapı taşıdığını göstermektedir. Bu durum, doğru ve yanlış enformasyon arasındaki sınırların bulanıklaştığı dijital ortamda, dijital aktivizmin çok katmanlı ve çelişkili bir rol üstlendiğini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
With the advent of digitalization, the processes of information production, dissemination, and consumption have undergone profound transformations, individuals have become increasingly visible within the online public sphere and practices of digital activism have gained significant traction. In this evolving landscape, the rapid circulation of information that has not been subjected to verification has rendered disinformation one of the central communicative challenges of the digital age. The capacity of disinformation to shape public perceptions and alter forms of digital engagement has, in turn, prompted new debates concerning the credibility and efficacy of digital activism. This study examines how digital activism is shaped in the age of disinformation, focusing on a bulletin published by the Directorate of Communications of the Republic of Turkey's Center for Combating Disinformation (DMM) between October 7, 2023 and October 7, 2024, with specific reference to the context of Palestine. Expressions associated with digital activism were identified through frequency analysis and the findings were evaluated within the framework of content analysis. This analytical process was further supported by an online survey, which quantitatively assessed participants' perceptions, tendencies and responses concerning disinformation and digital activism. The findings reveal that digital activism in the age of disinformation embodies a dual character: it possesses the potential to foster social awareness while simultaneously being susceptible to instrumentalization through the proliferation of informational noise. This ambiguity underscores the multifaceted and paradoxical role digital activism plays within a digital environment where the boundaries between true and false information have become increasingly blurred.
Benzer Tezler
- Disinformation in the post-truth era: A comparative analysis of the European Union, Türkiye and Brazil's instruments and practices for combating online disinformation
Hakikat sonrası çağda dezenformasyon: Avrupa Birliği, Türkiye ve Brezilya'nın çevrim içi dezenformasyonla mücadeleye yönelik araç ve pratiklerinin karşılaştırmalı analizi
İREM ŞARDAŞLAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
HukukAnkara ÜniversitesiLatin Amerika Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BESİME PINAR ÖZDEMİR
- Post-truth kavramının yeni medya araçlarında bilgi doğrulama ve dezenformasyon kapsamında incelenmesi
Examining the concept of post-truth in the scope of information verification and disinformation in new media tools
SAİF ALDAİN ABDULLAH SHAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Radyo-Televizyonİstanbul Gelişim ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇAĞLA KAYA İLHAN
- Simülasyon teorisi bağlamında gündüz kuşağı televizyon programlarında şiddetin sunumu: Gerçek hayat hikayeleri
Presentation of violence in daytime television programs in the context of simulation theory: Real life sories
MEHMET FURKAN TATOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Radyo-TelevizyonMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YALÇIN YILMAZ
- Afet durumlarında sosyal medya kullanımı ve yanlış bilgi sorunu
Social media use and misinformation problem in disaster situations
ÖZGE ÖZGÜLEÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
GazetecilikÜsküdar ÜniversitesiYeni Medya ve Gazetecilik Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜL ESRA ATALAY
- Yeni medyada doğruluk kontrolü: Kullanımlara yönelik pilot bir çalışma ve platform çalışanları ile yapılan öncü bir değerlendirme
Fact-checking in new media: A pilot study on uses and a pioneering evaluation with platform staff
OZAN EVREN
Doktora
Türkçe
2023
İletişim Bilimleriİstanbul ÜniversitesiRadyo-Televizyon ve Sinema Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEN AKKOR GÜL