EBYS kullanılabilirliği ve erişilebilirliği üzerine bir araştırma: Afyon Kocatepe Üniversitesi örneği
A research on EDMS usability and accessibility: The example of Afyon Kocatepe University
- Tez No: 959496
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRE BAYSAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
Bu araştırmada, kamu kurumlarında Elektronik Belge Yönetim Sistemi (EBYS)'nin erişilebilirliği ve kullanılabilirliği incelenerek çalışmanın ortaya koyduğu sonuçlar çerçevesinde kurumların, EBYS uygulamalarını daha etkin hale getirmeleri için çeşitli önerilerde bulunulması amaçlanmıştır. Afyon Kocatepe Üniversitesi'nde EBYS'nin erişilebilirlik ve kullanılabilirlik açısından detaylı bir şekilde incelenmemiş olması ve sistemin kullanıcı deneyimine yönelik iyileştirme ihtiyacı, bu çalışmanın gerçekleştirilmesini gerekli kılmıştır. Çalışmada, nicel ve nitel verilerin bir arada kullanıldığı araştırma yöntemlerinden karma araştırma deseni benimsenmiştir. Karma desenden yakınsayan paralel desen tercih edilmiştir. Nicel boyutta kullanılabilirlik ölçeği ve kamis kamu internet siteleri rehberi erişilebilirlik ilkeleri uygulanmıştır. Nitel boyutta kullanıcıların sistem hakkındaki görüşleri alınmıştır. Kullanıcıların, EBYS sistemi hakkındaki deneyimleri, açık uçlu sorular aracılığıyla derinlemesine incelenmiştir. Kullanılabilirlik ölçeğinden elde edilen sonuçlarda kullanılabilirliğin çok iyi olmadığı belirlenmiştir. Erişilebilirlik için ise EBYS'de ses ve video öğeleri bulunmadığı için bu konu ile ilgili maddelere bakılamamıştır. A düzeyi ilkelerde site tasarımında ve uyarı mekanizmasında engelli kullanıcılar çok göz önüne alınmamıştır. AA düzeyindeki maddelerin çoğunluğunu İyi Düzey içeren maddeler oluşturmaktadır. Genelde içerikle ilgili maddelerde Zayıf Düzey seçilmiştir. AAA düzeyindeki maddelerin çoğunluğunu İyi Düzey içeren maddeler oluşturmaktadır. Sistem tarafından kullanıcılara verilen açıklamaların yetersiz olduğu katılımcılar tarafından ifade edilmiştir. Açık uçlu sorularda kullanıcıların belirttiği sorunlar şunlardır: Doğru dosya kodunun bulunması zordur. Evrakın gönderileceği birimin bulunması zordur. Evrak ararken tutarsızlıkların mevcut olduğunu belirtmişlerdir. Kullanıcılar; sistemin yavaş olduğunu, arama kısmında gerekli evrakları bulamadıklarını, evrak eklemede problem yaşadıklarını, tablo yapılmasının çok zor olduğunu belirtmişlerdir. Katılımcılar açıklamalı bir menü istediklerini, mobil uyumluluk konusunda sıkıntı yaşadıklarını ve kullanıcı dostu olmadığını belirtmişlerdir. Kullanıcılar eimza güncellemesinde problem yaşadıklarını ve bu yüzden bir sıkıntıya sebep olabileceği endişesiyle güncelleme yapamadıklarını ifade etmişlerdir. Kullanıcılardan biri de yeterli eğitimin olmadığını belirtmiştir. Kullanıcıların belirttiği çözüm önerileri ise güncel bir arayüzün olması, sistemin hızlı olması, destek eğitimi ve operatör yardımının sağlanmasıdır.
Özet (Çeviri)
In this study, the accessibility and usability of the Electronic Document Management System (EDMS) in public institutions were examined. Based on the findings, various recommendations were made to institutions to enhance the effectiveness of EDMS applications. The lack of a detailed analysis of EDMS in terms of accessibility and usability at Afyon Kocatepe University, as well as the need for improvements in user experience, made this study necessary.A mixed-method research design was adopted, combining both quantitative and qualitative data. The convergent parallel design was preferred within the mixed-methods approach. In the quantitative dimension, the usability scale and the accessibility principles from the KAMIS Public Internet Sites Guide were applied. In the qualitative dimension, users' opinions about the system were gathered. Users' experiences with EDMS were examined in-depth through open-ended questions. The results obtained from the usability scale indicated that usability was not at a high level. Regarding accessibility, since EDMS does not include audio and video elements, related criteria could not be assessed. In Level A principles, site design and alert mechanisms did not sufficiently consider disabled users. Most of the items in Level AA were rated as“Good Level.”In general, items related to content were rated as“Poor Level.”Most of the items in Level AAA were rated as“Good Level.”Participants expressed that the explanations provided by the system were insufficient. The open-ended questions revealed the following user-reported issues: Finding the correct file code is difficult. Identifying the unit to which the document should be sent is challenging. There are inconsistencies when searching for documents. Users reported that the system is slow, they cannot find the necessary documents in the search section, they experience problems when adding documents, and creating tables is very difficult. Participants requested an explanatory menu, reported issues with mobile compatibility, and stated that the system is not user-friendly. Users also reported problems with updating the e-signature and refrained from updating it due to concerns about potential issues. One user stated that there was insufficient training. The users' suggested solutions included having an updated interface, increasing system speed, providing training, and assigning an operator.
Benzer Tezler
- Elektronik belge yönetim sistemleri için kullanılabilirlik kontrol kriterlerinin geliştirilmesi: İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi örneği
Development of usability control criteria for electronic records management systems: The case of İzmir Kâtip Çelebi University
LEVENT KUTLUTÜRK
Doktora
Türkçe
2021
Bilgi ve Belge YönetimiAnkara ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAHRETTİN ÖZDEMİRCİ
- İnsan ve bilgisayar etkileşimi çerçevesinde EBYS'lerin kullanılabilirliği ve kullanıcıların teknolojik hazır oluşu üzerine bir analiz çalışması
A study on the usability of ERMS's and the technological readness of users according to perspective human and computer interactions
FURKAN AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
ArşivMarmara ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAHATTİN YALÇINKAYA
- Elektronik Belge Yönetim Sisteminin yükseköğretim kurumlarında kullanılabilirliği: Bir araştırma
Usage of Electronic Document Management System in higher education institutions
MEHMET EMİRALİOĞLU
- Elektronik belge yönetim sistemlerinin kullanılabilirlik ve insan – bilgisayar etkileşimi açısından değerlendirilmesi: Hacettepe Üniversitesi örneği
Evaluation of electronic records management systems in terms of usability and human - computer interaction: The example of Hacettepe University
SEVGİ KOYUNCU TUNÇ
Doktora
Türkçe
2019
Bilgi ve Belge YönetimiHacettepe ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGÜR KÜLCÜ
- Elektronik belge yönetim sistemlerinde robotik süreç otomasyonu
Robotic process automation in electeronic records management systems
BURCU YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Bilgi ve Belge YönetimiAnkara ÜniversitesiBilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAHRETTİN ÖZDEMİRCİ