Cevdet Kudret'in edebiyat eğitimindeki yeri
Cevdet Kudret's place in literature education
- Tez No: 959560
- Danışmanlar: PROF. DR. CEMAL KURNAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Türk Dili ve Edebiyatı, Education and Training, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 329
Özet
Cevdet Kudret edebiyatımızın şiirden hikâyeye, romandan tiyatroya, denemeden incelemeye, edebiyat tarihinden derlemeye kadar birçok farklı alanında ürün veren değerli kalemlerinden biridir. Kudret, aynı zamanda uzun yıllar boyunca kendi adının yanında“Abdurrahman Nisari”müstearıyla liselere yönelik ders kitabı;“Nevzat Yesirgil”,“Suat Hizarcı”ve“Nermi Ocaklı”takma adlarıyla ise yardımcı ders kitapları ve müracaat/başvuru/kaynak kitaplar hazırlayarak Türk edebiyatı eğitimine hizmette bulunmuş ve emeği geçmiş bir öğretmendir. Bu çalışma, edebiyatımızda çok yönlü bir kimliğe sahip Cevdet Kudret'in hayatını, Türk dili ve edebiyatı eğitimi alanındaki eserlerini inceleme ve değerlendirmeyi, bu eserlerden yola çıkarak Türk dili ve edebiyatı eğitimindeki yerini, önemini ve katkısını ortaya koymayı amaçlayan nitel bir araştırmadır. Çalışmada veriler nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi ve betimsel tarama yöntemleri kullanılarak elde edilmiştir. Cevdet Kudret'in hayatı, edebî kişiliği ve eserleri hakkında bilgi verildikten sonra dil, şiir, diğer edebî türler ve edebiyat öğretimi ile ilgili düşünceleri başlıklar hâlinde ele alınmıştır. Türk dili ve edebiyatı öğretim programları ayrı bir başlıkta değerlendirilmiştir. Bu tezde, Kudret'in çeşitli takma adlarla hazırladığı Millî Eğitim Bakanlığınca onaylanmış ve Tebliğler Dergisi'nde yer alan, Türk dili ve edebiyatı öğretim programı çerçevesinde yayımlanan 19 adet ders kitabı, 1 adet yardımcı ders kitabı ve 14 adet müracaat/başvuru/kaynak kitabı olmak üzere toplam 34 adet kitap amaç, yöntem ve içerik açısından incelenmiş, bulgular tablolar hâlinde gösterilmiş ve yorumlanmıştır. Ders kitapları kronolojik olarak listelenmiştir. Bu çalışmada ders kitapları,“Konu, Yazar/Şair, Metin Seçimi ve Yardımcı/Serbest Okuma Parçaları”,“Tür ve Şekil Bilgisi Öğretimi”,“Türk Edebiyatı Dönemlerinin Öğretimi”,“Batı Edebiyatı Dönemlerinin Öğretimi”,“Metin Üstü ve Altı Etkinlikleri”,“Edebî Şahsiyetler Hakkındaki Öznel Değerlendirmeleri”ve“Türk Dili ve Edebiyatı Öğretim Programlarına Uygunluğu”olmak üzere 7 ana başlık altında incelenmiştir. Ayrıca“Metin Üstü ve Altı Etkinlikleri”değerlendirme ölçütü altında ise her kitapta yer alan metnin işlenişine yönelik etkinlikler“Hazırlık Çalışmaları”,“Dil Üzerinde Çalışmalar”,“Düşünceler Üzerinde Çalışmalar”,“Tür ve Biçim Üzerinde Çalışmalar”,“Alıştırma”,“Toplu Bilgi”ve“Metin Altı Soruları”olmak üzere 7 alt başlıkta ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Metin altı soruları Yenilenmiş Bloom Taksonomisi'ne (YBT) göre incelenmiştir. Daha sonra yardımcı ders kitapları ve müracaat/kaynak/başvuru kitapları hakkında bilgi verilmiştir. Araştırma sonucunda Kudret'in edebiyat eğitimine önemli katkı sağladığı, Türk dili ve edebiyatı öğretiminin gelişmesine yardımcı olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Cevdet Kudret is one of the valuable writers of our literature who produced works in many different fields, from poetry to short stories, from novels to theater, from essays to reviews, from literary history to compilations. Kudret was also a teacher who contributed to the education of Turkish literature for many years by producing high school textbooks under the pen name.“Abdurrahman Nisari”and supplementary textbooks and reference/resource books under the pen names“Nevzat Yesirgil”,“Suat Hizarcı”and“Nermi Ocaklı”. This study is a qualitative research aiming to examine and evaluate the life of Cevdet Kudret, who has a versatile identity in our literature, and his works in the field of Turkish language and literature education, and to reveal his place, importance and contribution to Turkish language and literature education based on these works. In the study, data were obtained using document analysis and descriptive scanning methods from qualitative research methods. After giving information about Cevdet Kudret's life, literary personality and works, his thoughts on language, poetry, other literary genres and literature teaching were discussed under headings. Turkish language and literature teaching programs have been evaluated under a separate heading. In this thesis, 19 textbooks, 1 supplementary textbook and 14 reference/resource books, a total of 34 books prepared by Kudret under various pseudonyms, approved by the Ministry of National Education and published in the Journal of Announcements within the framework of the Turkish language and literature teaching program, were examined in terms of purpose, method and content, and the findings were shown in tables and interpreted. The textbooks are listed chronologically. In study, the textbooks were examined under 7 main headings:“Subject, Author/Poet, Text Selection and Supporting/Free Reading Passages”,“Teaching Genre and Morphology”,“Teaching Turkish Literature Periods”,“Teaching Western Literature Periods”,“Above-Text and Below-Text Activities”,“Subjective Evaluations of Literary Figures”and“Suitability to Turkish Language and Literature Curriculum”. In addition, under the evaluation criterion of“Above and Below-Text Activities”, the activities for processing the text in each book are discussed in detail under 7 subheadings:“Preparatory Studies”,“Studies on Language”,“Studies on Thoughts”,“Studies on Genre and Form”,“Exercise”,“Collective Information”and“Below-Text Questions”. The subtext questions were examined according to the Renewed Bloom Taxonomy (YBT). Then, information was given about the supplementary textbooks and reference/resource books. As a result of the research, it was determined that Kudret made an important contribution to literature education and helped develop the teaching of Turkish language and literature.
Benzer Tezler
- Cevdet Kudret hayatı ve eserleri
Başlık çevirisi yok
EFNAN DERVİŞOĞLU
Doktora
Türkçe
2005
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BELKIS GÜRSOY
- Cevdet Kudret'in tiyatro yazarlığı ve tiyatroları
Cevdet Kudret's playwriting and theaters
KÜBRA ÇIĞIRI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TEVFİK SÜTÇÜ
- Cevdet Kudret Solok'un öykü ve romanlarında yoksulluk ve İkinci Dünya Savaşı'nın etkileri
Poverty and the effects of the Second World War in the story and novels of Cevdet Kudret Solok
ORHAN ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıBitlis Eren ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA KÜRÜM
- Güncel sanat uygulamalarında edebî metinlerin yorumlanması
Interpretation of literary texts in contemporary art applications
KÜBRA ŞAHİN ÇEKEN
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2018
Güzel SanatlarGazi ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. DR. ALAYBEY KAROĞLU
- Hasan Ali Toptaş romanlarında 'belirsizliğin bilgeliği': Bir okuma önerisi
Wisdom of ambiguity in Hasan Ali Toptaş novels: A reading proposal
ELİF TÜRKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. LAURENT MİGNON