Deprem deneyimi yaşamış üniversite öğrencilerinin kariyer kaynaklarının kariyer uyum yeteneklerini yordama düzeyi
The extent to which career resources predict career adaptability among university students who have experienced an earthquake
- Tez No: 959973
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET AYAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hasan Kalyoncu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Bu araştırmanın amacı, 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremleri yaşamış üniversite öğrencilerinin kariyer kaynakları ile kariyer uyum yetenekleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Deprem gibi travmatik yaşam olaylarının, bireylerin kariyer gelişimi üzerindeki etkilerini anlamaya yönelik yapılan bu çalışma, kariyer psikolojik danışmanlığı alanına katkı sağlamayı hedeflemektedir. Nicel araştırma yöntemlerinden yordayıcı korelasyonel model kullanılarak yürütülen çalışmada, Türkiye'nin farklı üniversitelerinde öğrenim gören ve depremden doğrudan etkilenmiş 1124 üniversite öğrencisinden elde edilen veriler analiz edilmiştir. Araştırmada, kariyer kaynakları insan sermayesi kaynakları, motivasyonel kaynaklar, çevresel kaynaklar ve kariyer yönetim becerileri olmak üzere dört ana başlık altında ele alınmıştır. Kariyer kaynakları ölçeği ve Kariyer Uyum Yeteneği Ölçeğinden faydalanılmıştır. Veriler, tanımlayıcı istatistikler, korelasyon analizi, çoklu regresyon ve anlamlılık testleri aracılığıyla analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, kariyer kaynakları ile kariyer uyum yetenekleri arasında anlamlı ve pozitif yönde ilişkiler bulunmuştur. İşin geliştirici gücünün kariyer uyum yeteneklerindeki varyansın yaklaşık %35,9'unu; motivasyonel kariyer kaynaklarından kariyer güveninin %27,7'sini; kariyer yönetim becerilerinden öğrenmenin %25,2'sini; insan sermayesi kaynaklarından yardımcı becerilerin ise %22'sini açıkladığı belirlenmiştir. Sosyal kariyer desteği modelde %12,9 oranında anlamlı bir yordayıcı olarak öne çıkarken, kurumsal kariyer desteği %11,4 ile negatif yönde yordayıcı etki göstermiştir. Ayrıca, model genelinde kariyer uyum yeteneklerindeki toplam varyansın %14 ile %24 arasında değişen oranlarda açıklandığı tespit edilmiştir. Ayrıca, sosyoekonomik düzey, kariyer uyum yetenekleri üzerinde anlamlı bir farklılık yaratırken; cinsiyet, maddi kayıp ve yakın kaybı yaşama gibi değişkenler anlamlı farklılık göstermemiştir. Araştırma bulguları, kriz dönemlerinde üniversite öğrencilerinin kariyer gelişim süreçlerinin çok boyutlu olarak desteklenmesi gerektiğini ortaya koymuştur. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda, bireysel, kurumsal ve yapısal düzeyde geliştirilebilecek önerilere yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
The primary aim of this study is to investigate the relationship between career resources and career adaptability among university students who were directly affected by the earthquakes centered in Kahramanmaraş on February 6, 2023. By exploring the impact of traumatic life events such as natural disasters on individuals' career development processes, the study seeks to contribute to the field of career counseling with a specific focus on crisis contexts. Utilizing a correlational research design within the framework of quantitative research methods, data were collected from 1124 university students enrolled in various higher education institutions across Türkiye who experienced the earthquake firsthand. Career resources were examined under four main dimensions: human capital resources, motivational resources, environmental resources, and career management skills. The collected data were analyzed using descriptive statistics, correlation analyses, multiple regression analyses, and significance tests. The results demonstrated statistically significant and positive relationships between career resources and career adaptability. Among the environmental resources, job developmental potential emerged as the strongest predictor of career adaptability, accounting for approximately 35.9% of the variance. Among the motivational resources, career confidence explained 27.7% of the variance. In terms of career management skills, learning accounted for 25.2%, while helping skills classified under human capital resources explained 22% of the variance in career adaptability. Additionally, social career support significantly contributed 12.9%, whereas institutional career support exhibited a negative predictive effect, accounting for 11.4%. The overall model explained between 14% and 24% of the total variance in career adaptability. Furthermore, socioeconomic status was found to be a significant determinant of career adaptability, whereas other variables such as gender, financial loss, and bereavement due to the earthquake did not yield statistically significant differences. These findings underscore the importance of providing multidimensional support mechanisms to foster the career development of university students during periods of crisis. Based on the results, practical recommendations are presented at the individual, institutional, and structural levels.
Benzer Tezler
- Predictive role of hardiness on psychological symtomatology of university students experienced earthquake
Deprem yaşamış üniversite öğrencilerinin psikolojik belirtileri yordamada psikolojik dayanıklılığın rolü
MİTHAT DURAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FARUK GENÇÖZ
- Vakıf üniversitelerinde öğrenim gören öğrencilerin ve çalışan akademik, idari personellerin deprem deneyimi ve hazırlık düzeylerinin ölçülmesi: Biruni Üniversitesi örneği
Measuring the earthquake experience and preparedness levels of students studying at foundation universities and working akademic and administrative staff: The case of Biruni University
EMRE AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiAfet Eğitimi ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MESUT TABUK
- Yakın geçmişte uygulanan uzaktan eğitim: Beş faktör kişilik özellikleriyle uzaktan eğitim algısı arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between five-factor personality traits and perception of distance education in recent times
SEVDA DEMİRDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN AKIŞ
- İstanbul çevresinde beklenen büyük depreme yönelik kişilerin tutumlarının kişilik özellikleri (Beş faktör kişilik kuramı üzerinden) ve deprem stresi ile baş etme stratejileri açısından incelenmesi
Examination of people's attitudes towards the expected major earthquake around Istanbul in terms of personality traits (Through the five factor personality theory) and earthquake stress coping strategies
ŞEVVAL NUR PAŞAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Gedik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURCU RAHŞAN ERİM
- Eğitim örgütlerinde kriz yönetimi: Van depremi örneği
Cris management in education organization: Example of Van eathquake
OSMAN AYYÜREK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimYüzüncü Yıl ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN BASRİ MEMDUHOĞLU