Okullarda zorbalıkla mücadele amacıyla web tabanlı interaktif görsel romanların kullanılması: Çocuk ve ergenlerle deneysel bir çalışma
Using web-based interactive visual novels to struggle with bullying in schools: An experimental study with children and adolescents
- Tez No: 960156
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET BİLGİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Çocuk ve ergen, interaktif görsel roman, zorbalığa seyirci müdahalesi, sosyal-duygusal sağlık, TheraBuddy, Bystander intervention, child and adolescent, interactive visual novel, social-emotional health, TheraBuddy
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 283
Özet
Bu araştırmanın amacı, interaktif görsel roman türünde web tabanlı bir bilgisayar oyununun (TheraBuddy), çocuk ve ergenlerde zorbalığa seyirci müdahalesi ve sosyal-duygusal sağlık üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırma modeli ön test, son test ve kontrol gruplu zaman serileridir. Araştırma, seçkisiz tabakalı örnekleme yoluyla belirlenen 1 fen lisesi, 1 sosyal bilimler lisesi, 2 Anadolu lisesi ve 2 ortaokuldan, yaşları 10–16 arasında değişen toplam 123 öğrenciyle yürütülmüştür (deney grubu = 62, kontrol grubu = 61). Katılımcıların zorbalığa seyirci müdahale düzeyleri Zorbalığa Seyirci Müdahale Ölçeği, sosyal-duygusal sağlık düzeyleri Sosyal-Duygusal Sağlık Ölçeği, zorbalığa dahil olma rolleri ise Olweus Öğrenciler için Akran Zorbalığı Anketi ile ölçülmüştür. Bulgular, TheraBuddy müdahalesinin zorbalığa seyirci müdahalesi üzerinde anlamlı ve olumlu etkileri olduğunu göstermiştir. Sosyal-duygusal sağlık üzerinde ise genel etkiler ile birlikte zorbalık rolü, müdahale süresi, cinsiyet ve eğitim düzeyi açısından anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Zorbalığa maruz kalanlar ve zorbalığa dahil olmayanların zorbalığa seyirci müdahalesi puanlarında zaman içinde gözlenen artış, zorba-kurbanlara kıyasla anlamlı ölçüde yüksek bulunmuştur. Müdahalenin zorbalığa seyirci müdahalesi üzerindeki etkilerinin müdahale alma süresi ve müdahaleyi tamamlama oranlarına göre farklılaştığı saptanmıştır. Bu bağlamda, en düşük etkili müdahale düzeyinin en az 1 saatlik oyun deneyimi ve içeriğin en az yarısının tamamlanmasıyla sağlandığı görülmüştür. Müdahalenin zorbalığa seyirci müdahalesi üzerindeki etkilerinin cinsiyet veya eğitim düzeyine göre farklılaşmadığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the effects of a web-based computer game, TheraBuddy, designed in the form of an interactive visual novel, on bystander intervention in bullying and social-emotional health among children and adolescents. The research employed a time-series design with pre-test, post-test, and control groups. A total of 123 students aged 10–16 participated in the study (62 in the experimental group and 61 in the control group), selected through stratified random sampling from 1 science high school, 1 social sciences high school, 2 Anatolian high schools, and 2 middle schools. The Bystander Intervention in Bullying Scale was used to assess participants' levels of bystander intervention, the Social-Emotional Health Survey to measure their social-emotional health, and the Olweus Bully/Victim Questionnaire to determine their roles in bullying involvement. The findings indicated that the TheraBuddy intervention had a statistically significant and positive effect on bystander intervention. However, no significant differences were found in social-emotional health, either in the main effects or based on bullying roles, intervention exposure, gender, or educational level. Increases over time in bystander intervention scores among victims and uninvolved students were found to be significantly higher compared to bully-victims. The impact of the intervention on bystander intervention varied by the duration of gameplay and the completion rate of the intervention. In this context, the minimum effective dose was observed to be at least one hour of gameplay and completion of at least half of the content. No significant differences were found in the intervention's effectiveness on bystander intervention based on gender or educational level.
Benzer Tezler
- Genç yetişkinlerde teknoloji bağımlılığı ve dürtüselliğin siber zorbalık üzerindeki yordayıcı etkisinin incelenmesi
Examining the predictive effect of technology addiction and impulsivity on cyber bullying in young adults
GÜLDEREN DEMİR ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiHasan Kalyoncu ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FEYZA TOPÇU
- Genel liselerde akran zorbalığı ve yönetimi
Peer bullying and its management in high schools
GÜLTEN GENÇ
Doktora
Türkçe
2007
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MUALLA BİLGİN AKSU
- Kahramanmaraş ilinde bulunan Türk ve Suriyeli öğrencilerin akran zorbalığındaki rolleri ile öğretmenlerin akran zorbalığına yönelik tutumlarının incelenmesi
An investigation of the roles of Turkish and Syrian students in Kahramanmaraş province in peer bullying and teachers' attitudes towards peer bullying
ŞEYMA OKUR KARAHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Adli Tıpİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP BELMA GÖLGE
- İlkokul öğretmenlerinin ve yöneticilerinin zorbalığa ilişkin tutum ve davranışları: Beşiktaş örneği
The attrıbutes and behavıors of prımary school techers and school admınıstrators towards bullyıng: The case of Beşiktaş
RESUL YİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET ŞİRİN
- Siber zorbalığa maruz kalan ergenlerin deneyimleri
Experiences of adolescents exposed to cyberbullying
NİL KINCAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sosyal HizmetKarabük ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET KIRLIOĞLU