Streptozotosin ile indüklenen diyabet oluşturulmuş ratlarda beyin açil karnitin profilinin incelenmesi
Investigation of brain acylcarnitine profile in rats with streptozotocin-induced diabetes
- Tez No: 960484
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞENAY KOÇAKOĞLU
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 81
Özet
Amaç: Diyabet, yalnızca periferik dokuları değil, aynı zamanda merkezi sinir sistemi metabolizmasını da etkileyen sistemik bir hastalıktır. Bu çalışmada, Streptozotosin ile indüklenen deneysel diyabetik rat modelinde beyin açil karnitin profilinin cinsiyet temelli değerlendirilmesi amaçlanmış ve kontrol grubu ve diyabetik ratlarda beyin dokusundaki açil karnitin düzeylerindeki değişikliklerin ortaya konmasıyla, diyabetin beyin metabolizması üzerindeki etkilerinin anlaşılması ve diyabet fizyopatolojisinin aydınlatılmasında potansiyel biyobelirteçlerin belirlenmesi hedeflenmiştir. Gereç ve Yöntem: Toplam 20 Wistar albino rat (10 dişi, 10 erkek) dört gruba ayrılmış; STZ (40 mg/kg, i.p.) uygulaması sonrası bir dişi rat kaybedilmiş ve analizler 19 rat üzerinde yürütülmüştür. Deney süresi 29 gün olup, dönem boyunca su-yem tüketimi, vücut ağırlığı ve kan glukozu düzeyleri izlenmiştir. Sakrifikasyon sonrası hipokampus dokuları alınmış ve örnekler LC-MS/MS cihazı ile analiz edilmiştir. Metabolomik veri analizi için klasik istatistiksel yöntemler ve MetaboAnalyst platformu kullanılmıştır. Bulgular: Diyabetik gruplarda glukoz düzeyleri belirgin olarak yüksek, kilo alımı ise baskılanmış olduğu bulunmuştur. Metabolomik analizlerde C0 ile C3, C5:1 gibi kısa zincirli karnitinlerin diyabetik ratlarda anlamlı şekilde azaldığı; buna karşılık C8, C14:2 ve C18:2 gibi orta ve uzun zincirli karnitinlerin ise arttığı gözlenmiştir. PCA analizi, varyansın %82'sini açıklayan ilk 5 bileşenle gruplar arasında kısmi ayrım sağlamış; VIP skor analizinde C3 ve C5:1'in ayırt edici gücü öne çıkmıştır. Volcano plot analizine göre, C8 ve C4 metabolitlerinde diyabetik erkek grubunda, erkek kontrol grubuna kıyasla anlamlı düzeyde artış saptanırken; C10 düzeylerinde ise belirgin bir azalma gözlenmiştir. Diyabetik dişi ratlarda, dişi kontrol grubuna kıyasla gerçekleştirilen Fold Change analizinde C8 ve C12 düzeylerinde anlamlı artış saptanırken; C4 düzeylerinde belirgin bir düşüş gözlenmiştir. Cinsiyet temelli analizlerde, özellikle diyabetik erkek ratlarda bazı metabolit düzeylerinin dişilere göre daha yüksek olduğu belirlenmiş ve bu farkın hormonal/metabolik nedenlerle ilişkili olabileceği düşünülmüştür. Sonuç: Streptozotosin ile oluşturulan diyabetik rat modelinde, hipokampus bölgesine ait açil karnitin profili hem cinsiyet hem de grup temelli belirgin değişiklikler göstermiştir. Kısa, orta ve uzun zincirli açil karnitin düzeylerindeki bu farklılıklar; mitokondriyal disfonksiyonun yanı sıra, lipit ve amino asit metabolizması ve glukoz kullanımında görülen bozulmaların yansıması olarak yorumlanmıştır. Çalışma sonuçları, özellikle C0, C3, C5:1 gibi bileşiklerin diyabet fizyopatolojisinin anlaşılmasında potansiyel biyobelirteç olabileceğini göstermekte ve nörometabolik düzeyde yeni araştırmalara temel oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
Objective: Diabetes is a systemic disease that affects not only peripheral tissues but also the central nervous system metabolism. . In this study, the aim is to evaluate the brain acylcarnitine profile in an experimental diabetic rat model induced by STZ based on gender. By revealing changes in acylcarnitine levels in brain tissue between control and diabetic groups, the study aimed to understand the effects of diabetes on brain metabolism and identify potential biomarkers for elucidating the pathophysiology of diabetes. Materials and Methods: A total of 20 Wistar albino rats (10 female, 10 male) were divided into four groups; one female rat was lost after STZ (40 mg/kg, i.p.) administration, and analyses were performed on 19 rats. The experiment lasted 29 days, during which water and feed consumption, body weight, and blood glucose levels were monitored. After sacrifice, hippocampal tissues were collected and samples were analyzed using an LC-MS/MS device. Classical statistical methods and the MetaboAnalyst platform were used for metabolomic data analysis. Results: Glucose levels were significantly elevated in diabetic groups, while weight gain was suppressed. Metabolomic analyses revealed that short-chain carnitines such as C0, C3, and C5:1 were significantly reduced in diabetic rats, whereas medium- and long-chain carnitines such as C8, C14:2, and C18:2 were increased. PCA analysis provided partial differentiation between groups with the first five components explaining 82% of the variance; in VIP score analysis, C3 and C5:1 stood out for their discriminatory power. According to the volcano plot analysis, a significant increase was detected in C8 and C4 metabolites in the diabetic male group compared to the male control group, while a marked decrease was observed in C10 levels. In diabetic female rats, the Fold Change analysis compared to the female control group revealed a significant increase in C8 and C12 levels, while a marked decrease was observed in C4 levels. In gender-based analyses, it was determined that some metabolite levels were higher in diabetic male rats than in females, and it was suggested that this difference may be related to hormonal/metabolic causes. Conclusion: In the streptozotocin-induced diabetic rat model, the acylcarnitine profile of the hippocampus region showed significant changes based on both gender and group. These differences in short-, medium-, and long-chain acylcarnitine levels were interpreted as reflecting mitochondrial dysfunction, as well as impairments in lipid and amino acid metabolism and glucose utilization. The study results suggest that compounds such as C0, C3, and C5:1 may serve as potential biomarkers in understanding the pathophysiology of diabetes and provide a foundation for new research at the neurometabolic level.
Benzer Tezler
- Pinealektomize edilmiş ve streptozotosin ile diyabet oluşturulmuş ratlarda nefropati üzerine krosinin koruyucu etkilerinin araştırılması
Investigation of the protective effects of crocin on nephropathy in pinealactomized and streptozotocin induced diabetic rats
RIHAB MUDHAFAR ALI HAMMOOD KEELO
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
BiyokimyaKarabük ÜniversitesiTıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EYÜP ALTINÖZ
- Deneysel tip 1 diabet oluşturulmuş ratlarda mezenşimal kök hücre ile insülin tedavisinin karşılaştırılması
Comparison of mesenchymal stem cell therapy and insulin therapy type 1 diabetic rats
GÖKÇEN GÖKÇE
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Histoloji ve EmbriyolojiAfyonkarahisar Sağlık Bilimleri ÜniversitesiHistoloji ve Embriyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT TOSUN
- Tip II diyabet oluşturulmuş sıçanlarda melatonin ve L-carnitin tedavisinin oksidatif stres ve damar yanıtları üzerine etkilerinin incelenmesi
The investigation of the effects of melatonin and l-carnitine on oxidative stress and vascular responses in type 2 diabetic rat model
DERYA SELCEN SALMANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eczacılık ve FarmakolojiCelal Bayar ÜniversitesiFarmakoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUĞBA ÇAVUŞOĞLU
- Ratlarda streptozosin ile indüklenen diyabet üzerine marus alba ekstraktının etkinliğinin araştırılması
Ratlarda streptozosin i̇le indüklenen diyabet üzerine marus alba ekstraktinin etkinliğinin araştirilmasi
BURCU YEŞİLTEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Veteriner HekimliğiSivas Cumhuriyet ÜniversitesiFarmakoloji ve Toksikoloji (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKİ KARA
- Streptozotosin ile diyabet oluşturulmuş ratlarda transkutanöz elektriksel sinir stimülasyonu (TENS)'nun insizyonel yara iyileşmesi ve oksidatif stres üzerine etkisi
The effect of transcutaneous electri̇cal nerve sti̇mulati̇on (TENS) on inci̇si̇onal wound heali̇ng and oxi̇dati̇ve stress i̇n streptozotoci̇n induced di̇abeti̇c rats
NURCAN BOYACIOĞLU
Doktora
Türkçe
2022
HemşirelikAydın Adnan Menderes ÜniversitesiCerrahi Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SULTAN ÖZKAN