Generative-AI kullanarak beyin metastazında sentetik post-kontrast MRG: Kontrast iyileştirme için bir GAN çerçevesi
Synthetic post-contrast MRI in brain metastases using generative AI: A GAN framework for contrast enhancement
- Tez No: 960577
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA BEYAZAL ÇELİKER
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Radyoloji ve Nükleer Tıp, Radiology and Nuclear Medicine
- Anahtar Kelimeler: Beyin metastazı, Manyetik rezonans görüntüleme (MRG), Sentetik kontrastlı MRG, Generative Adversarial Network (GAN), Brain metastases, Magnetic resonance imaging (MRI), Synthetic contrastenhanced MRI, Generative Adversarial Network (GAN)
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bakanlığı
- Enstitü: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Radyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 70
Özet
Giriş ve Amaç: Beyin metastazları (BM) tenı ve takipte kontrastlı manyetik rezonans görüntüleme (CE-MRI) vazgeçilmez bir yöntemdir. Ancak, gadolinyum bazlı kontrast maddelerinin (GBCA) potansiyel yan etkiler ve güvenlik endişeleri, alternatif yöntemleri zorunlu kılmıştır. Çalışmamızda generative adversarial network (GAN) tabanlı yapay zeka modelleri kullanılarak sentetik kontrast görüntülerin oluşturulması hedeflenmiştir. Gereç ve Yöntem: Bu retrospektif çalışmada, Ocak 2023-Nisan 2025 tarihleri arasında 3.0 Tesla (GE Discovery MR750w) cihazıyla elde edilen beyin MRI görüntüleri kullanılmıştır. Çalışmaya, beyin metastazı tanısıyla takip edilen, 18 yaş ve üzeri, yalnızca intraparenkimal metastatik lezyona sahip 183 hasta (T1: 83, T2: 100 hasta) dahil edilmiştir. T1, kontrastlı T1, T2 ve kontrastlı FLAIR sekanslarına ait toplamda T1 için 16.250, T2 için 2.810 kontrastlı ve kontrastsız görüntü veri setine eklenmiştir. CE-MRI üretiminde semantik etiketleme yerine örnek sınır haritaları kullanılarak dört GAN modeli (Pix2PixHD, CycleGAN, C-CycleGAN, Conditional GAN) uygulanmıştır. Veriler %70 eğitim, %20 doğrulama ve %10 test olarak ayrılmıştır. Eğitim sürecinde jeneratörün gerçeklik düzeyi G_GAN, görsel kalite ise VGG tabanlı algısal kayıp (G_VGG) ile değerlendirilmiştir. Modellerin çıktıları, ortalama karesel hata (MSE), yapısal benzerlik indeksi (SSIM), tepe sinyal-gürültü oranı (PSNR) ve kök ortalama karesel hata (RMSE) gibi kantitatif metriklerle analiz edilmiştir Bulgular: T1 ve T2 veri setlerinde G_GAN kayıpları genel olarak azalmış, T2'de kısa süreli dalgalanma gözlenmiştir. G_VGG kayıpları T2'de T1'e kıyasla daha düşük ve düzenli azalmıştır. T1 ve T2 VGG kayıpları arasında yüksek korelasyon (0.90) bulunmuştur. T1'de en yüksek kantitatif başarı Pix2PixHD modelinde (MSE: 0.012, SSIM: 0.801, PSNR: 26.3 dB, RMSE: 0.097), en düşük performans CGAN modelinde (MSE: 0.034, SSIM: 0.664, PSNR: 21.7 dB, RMSE: 0.141) elde edilmiştir. T2'de de en iyi sonuçlar Pix2PixHD'den (MSE: 0.009, SSIM: 0.826, PSNR: 27.9 dB, RMSE: 0.083), en düşük CGAN'dan (MSE: 0.026, SSIM: 0.691, PSNR: 22.4 dB, RMSE: 0.128) alınmıştır. Niteliksel değerlendirmede, ortalama doğruluk %61.4, gözlemciler arası uyum ise orta derecede bulunmuştur. Bir ay sonraki tekrarlanan testte ortalama doğruluk %60 bulunmuştur. Sonuç: Çalışmamızda, dört farklı GAN modeliyle beyin metastazı olan hastalarda kontrast madde kullanılmaksızın sentetik kontrastlı T1 ve FLAIR görüntüler üretildi. Görsellerin tanısal doğruluğu görsel Turing testiyle doğrulandı. Bulgular, yapay zeka tabanlı bu yöntemin yüksek kaliteli görüntüler sağlayarak kontrast madde ihtiyacını azaltabileceğini ve klinik uygulamalarda kullanılabilirliğini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
Introductıon And Objektives: Contrast-enhanced magnetic resonance imaging (CE-MRI) is an indispensable tool for the diagnosis and follow-up of brain metastases (BM). However, potential side effects and safety concerns associated with gadolinium-based contrast agents (GBCA) have necessitated the development of alternative approaches. This study aimed to generate synthetic contrast images using generative adversarial network (GAN)-based artificial intelligence models. Materials and Methods: In this retrospective study, brain MRI obtained with a 3.0 Tesla (GE Discovery MR750w) scanner between January 2023 and April 2025 were analyzed. A total of 183 patients aged 18 years and older, diagnosed with brain metastases and presenting exclusively intraparenchymal metastatic lesions (T1: 83, T2: 100), were included. The dataset consisted of 16,250 T1-weighted and 2,810 T2-weighted contrast and non-contrast images. For CE-MRI synthesis, four GAN models (Pix2PixHD, CycleGAN, C-CycleGAN, and Conditional GAN) were applied using sample boundary maps instead of semantic labeling. The data were split into 70% training, 20% validation, and 10% testing sets. During training, the generator's realism was assessed by adversarial loss (G_GAN), and visual quality was evaluated by a VGGbased perceptual loss (G_VGG). Model outputs were quantitatively analyzed using mean squared error (MSE), structural similarity index (SSIM), peak signal-to-noise ratio (PSNR), and root mean squared error (RMSE). Qualitative evaluation was conducted via a visual Turing test by a team of experts. Results: G_GAN losses generally decreased in both T1 and T2 datasets, with transient fluctuations observed in T2. G_VGG losses were lower and showed a more consistent decline in T2 compared to T1. A high correlation (0.90) was observed between T1 and T2 VGG losses,.The highest quantitative performance in T1 sequences was achieved by the Pix2PixHD model (MSE: 0.012, SSIM: 0.801, PSNR: 26.3 dB, RMSE: 0.097), and the lowest by the CGAN model (MSE: 0.034, SSIM: 0.664, PSNR: 21.7 dB, RMSE: 0.141). Similarly, for T2 sequences, Pix2PixHD demonstrated the best results (MSE: 0.009, SSIM: 0.826, PSNR: 27.9 dB, RMSE: 0.083), with CGAN showing the poorest performance (MSE: 0.026, SSIM: 0.691, PSNR: 22.4 dB, RMSE: 0.128). Qualitative assessment showed an average accuracy of 61.4%, with moderate interobserver agreement. The repeated test after one month yielded an average accuracy of 60%. Conclusion: This study generated synthetic contrast enhanced T1 and FLAIR images in patients with brain metastases using four different GAN models without administering contrast agents. Diagnostic accuracy was confirmed through a visual Turing test.
Benzer Tezler
- Identification of genetic mutations in brain tumors using perfusion-weighted mri and deep learning
Perfüzyon ağırlıklı MR ve derin öğrenme kullanarak beyin tümörlerindeki genetik mutasyonların tanımlanması
BUSE BUZ YALUĞ
Doktora
İngilizce
2024
BiyomühendislikBoğaziçi ÜniversitesiBiyomedikal Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESİN ÖZTÜRK IŞIK
- Glio-SERS: Artificial intelligence and surface enhanced raman spectroscopy driven liquid biopsy method for brain tumor classification
Glio-SERS: Beyin tümörlerinin sınıflandırılması için yapay zeka ve yüzey güçlendirilmiş raman spektroskopisi tabanlı sıvı biyopsi yöntemi
HÜLYA TORUN
Doktora
İngilizce
2024
BiyomühendislikKoç ÜniversitesiBiyomedikal Bilimler ve Mühendislik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İHSAN SOLAROĞLU
PROF. DR. UTKAN DEMİRCİ
- A new approach to increase variability and playability via game blending
Oyun harmanlama yoluyla çeşitliliği ve oynanabilirliği geliştirmek için yeni bir yaklaşım
ÖMER FARUK KARAKAYA
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBilişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF SÜRER
DOÇ. DR. AYSU BETİN CAN
- Short term load forecasting by using artificial neural networks
Yapay sinir ağları kullanılarak kısa dönemli yük tahmini
ALI GHADIRIASL NOBARI
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BELGİN TÜRKAY
- Mitolojik mekânların günümüz teknolojileri kullanılarak görselleştirilmesi ve kültür-mekân anlayışının incelenmesi
Visualization of myhtological places using today's technologies and examining the understanding of culture-place
SETENAY ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
İç Mimari ve DekorasyonMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. İSMAİL EMRE KAVUT