Geri Dön

Acil tıp kliniğine başvuran 65 yaş üstü geriatrik travma vakalarının özellikleri ve travma skorlama sistemleri kullanılarak yaralanma şiddetlerinin değerlendirilmesi

Characteristics of geriatric trauma cases aged 65 and over presenting to the emergency medicine clinic and evaluation of their injury severities using trauma scoring systems

PDF İndir

  1. Tez No: 960709
  2. Yazar: ŞENİZ METİN DURKAYA
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SERKAN ŞAHİN
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Acil Tıp, Emergency Medicine
  6. Anahtar Kelimeler: Geriatrik Travma, ISS, NISS, AIS, Geriatric Trauma, ISS, NISS, AIS
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
  10. Enstitü: Ankara Bilkent Şehir Hastanesi
  11. Ana Bilim Dalı: Acil Tıp Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 93

Özet

Acil Tıp Kliniğine Başvuran 65 yaş Üstü Geriatrik Travma Vakalarının Özellikleri ve Travma Skorlama Sistemleri Kullanılarak Yaralanma Şiddetlerinin Değerlendirilmesi Amaç: Bu çalışmanın amacı, acil servise başvuran 65 yaş ve üzeri geriatrik travma hastalarının demografik ve klinik özelliklerini incelemek; ISS ve NISS skorlarına göre travma tip ve şiddet dağılımını belirlemek ve mortalite için risk faktörlerini saptamaktır. Geriatrik travma tedavisinde travma skor sistemlerinin kullanımını değerlendirerek, sağlık hizmetlerinde koruyucu stratejilerin geliştirilmesine katkıda bulunması hedeflenmiştir. Özellikle düşme ve trafik kazası gibi travma mekanizmalarının insidansı ile bunların mevsimsel/saatlik dağılımı ve prognoza etkileri analiz edilmiştir. Materyal ve Method: Bu retrospektif kohort çalışması, 01.01.2022– 01.12.2024 tarihleri arasında Ankara Bilkent Şehir Hastanesi Acil Tıp Kliniği'ne başvuran ve yaşı 65 ve üzeri olan geriatrik travma hastalarını (n = 3002) kapsamaktadır. Veriler, elektronik sağlık kayıtları (HiCAMP) ve PACS sisteminden elde edilmiştir. Dahil edilme kriterleri; travma tanısı almış olmak (düşme, trafik kazası) ve analizde kullanılacak değişkenler için eksiksiz veri bulunması; dışlama kriterleri ise 65 yaş altı olmak, travma tanısı olmaması veya veri eksikliği olarak belirlenmiştir. Analiz edilen değişkenler şunlardır: yaş, cinsiyet, travma etiyolojisi, yaralanma bölgesi, travmanın mevsim ve zaman dilimi, ISS/NISS skorları, yapılan konsültasyonlar ve hastanın sonlanım şekli. Veriler Microsoft Excel ve IBM SPSS 28.0 ile analiz edilmiş; istatistiksel testler olarak Ki-kare, Kruskal–Wallis, Mann– Whitney U, lojistik regresyon ve ROC testleri kullanılmıştır. Etik onay TABED 2–25– 920 numarasıyla alınmıştır. Bulgular: Çalışma grubunun yaş ortalaması 77,91 ± 8,15 yıl olarak saptanmış ve hastaların %58,2'sini kadınlar oluşturmuştur. Travmaların büyük çoğunluğu künt mekanizmalı düşme (%90,5) sonucunda gelişmiş, yaralanma bölgeleri en sık baş- boyun (%20,6'sı yüzeysel) ve toraks (%20,6) olarak belirlenmiştir. Ortalama ISS ix skoru 5,73 ± 6,84, ortalama NISS skoru ise 6,22 ± 7,85 bulunmuş; bu değerler çoğunlukla hafif travmaya işaret etmektedir. Travmalar gün içinde en çok 12:00–18:00 saatleri arasında (%34,2) ve kış mevsiminde (%27,6) meydana gelmiştir. Genel mortalite oranı %2,3 iken, huzurevi sakinlerinde bu oran %5,9 ile anlamlı derecede yüksek bulunmuştur (p < 0,001). Yoğun bakım ünitesine kabul edilen hastaların median ISS/NISS değerleri 9/13 olup, bu değerler anlamlı düzeyde yüksek saptanmıştır (p < 0,001). En sık ortopedi (%29,7) ve beyin-cerrahisi (%20,3) konsültasyonları istenmiş, hastaların %71,6'sı taburcu edilirken %8,6'sı yoğun bakımda tedavi görmüştür. Hem ISS hem de NISS skorları mortalite tahmininde iyi performans sergilemiş (AUC = 0,79, p < 0,001) ve şiddetli travma geçiren hastalarda ölüm riski yaklaşık altı kat artmıştır. Sonuç: Geriatrik travmaların çoğunluğu düşme kaynaklı olup genellikle hafif- orta şiddettedir. ISS ve NISS skorları mortalite öngörüsünde yaklaşık %90 duyarlılığa sahiptir. İleri yaş, huzurevi yerleşimi ve YBÜ'ye kabul mortalite için risk faktörleri olarak belirlenirken; kadın cinsiyet ve yaz mevsimi koruyucu faktörler olarak öne çıkmıştır. Disiplinlerarası ekip yaklaşımı ve travma skorlarının kullanımı prognostik yönetimi iyileştirir. Düşme önleme ve trafik güvenliği eğitimi gibi koruyucu önlemler önerilmektedir. Bulguların genellenebilirliğini artırmak için çok merkezli, büyük ölçekli çalışmalar gereklidir.

Özet (Çeviri)

Characteristics of Geriatric Trauma Cases Aged 65 and Over Presenting to the Emergency Medicine Clinic and Evaluation of Their Injury Severities Using Trauma Scoring Systems Objective: This study aims to examine the demographic and clinical characteristics of geriatric (aged 65 and over) trauma patients presenting to the emergency department; to determine the distribution of trauma type and severity according to ISS and NISS scores; and to identify risk factors for mortality. By evaluating the use of trauma scoring systems in geriatric trauma management, it was intended to contribute to the development of preventive strategies in healthcare services. In particular, the incidence of trauma mechanisms such as falls and traffic accidents, their seasonal/hourly distribution, and their effects on prognosis were analyzed. Materials and Methods: This retrospective cohort study encompassed geriatric trauma patients (n = 3002) aged 65 and over who presented to the Emergency Medicine Clinic of Ankara Bilkent City Hospital between January 1, 2022 and December 1, 2024. Data were obtained from the electronic health records (HiCAMP) and PACS system. Inclusion criteria were having a trauma diagnosis (fall, traffic accident) and complete data for variables to be analyzed; exclusion criteria were being under age 65 or having missing data. The variables analyzed were: age, gender, trauma etiology, injury region, season and time of trauma, ISS/NISS scores, consultations performed, and patient discharge status. Data were analyzed using Microsoft Excel and IBM SPSS 28.0; statistical tests included chi-square, Kruskal–Wallis, Mann– Whitney U, logistic regression, and ROC analyses. Ethical approval was obtained under protocol TABED 2–25–920. Results: The mean age of the study group was 77.91 ± 8.15 years, and 58.2 % were female. The vast majority of traumas resulted from blunt‐mechanism falls (90.5 xi %). Injury regions were most frequently head–neck (20.6 % superficial) and thorax (20.6 %). The mean ISS score was 5.73 ± 6.84, and the mean NISS score was 6.22 ± 7.85, indicating predominantly mild trauma. Traumas most often occurred between 12:00 and 18:00 (34.2 %) and in winter (27.6 %). The overall mortality rate was 2.3 %, while it was significantly higher at 5.9 % among nursing‐home residents (p < 0.001). Among patients admitted to the intensive care unit, median ISS/NISS values were 9/13, which were significantly higher (p < 0.001). The most frequent consultations were orthopedics (29.7 %) and neurosurgery (20.3 %); 71.6 % of patients were discharged, and 8.6 % received ICU treatment. Both ISS and NISS scores performed well in predicting mortality (AUC = 0.79, p < 0.001), and patients with severe trauma had approximately six-fold higher risk of death. Conclusion: Geriatric traumas are predominantly fall‐related and generally mild to moderate in severity. ISS and NISS scores have approximately 90 % sensitivity in mortality prediction. Advanced age, nursing-home residence, and ICU admission were identified as risk factors for mortality, whereas female gender and summer season emerged as protective factors. An interdisciplinary team approach and use of trauma scoring systems improve prognostic management. Preventive measures such as fall prevention and traffic‐safety education are recommended. To increase the generalizability of these findings, large-scale multicenter studies are needed.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    927678

    Geriatrik kafa travmalarında prognozu öngörmede BT skorlama sistemlerinin değerlendirilmesi

    Evaluation of CT scoring systems in predicting prognosis in geriatric head injuries

    CENK ERPALA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Acil TıpSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Acil Tıp Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA AHMET AFACAN

  2. Tez No

    666073

    Geriatrik travma hastalarında TSKİ, GTO ve BMI'nın mortalite üzerine ilişkisinin değerlendirilmesi

    Evalution of the relationship of TSKİ, GTO and BMI with mortality in geriatric trauma patients

    MÜGE ARSLAN ERDUHAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    İlk ve Acil YardımSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Acil Tıp Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALİL DOĞAN

  3. Tez No

    684520

    Acil servise başvuran geriatrik kafa travmalı hastalarda prognozu ve mortaliteyi etkileyen faktörlerin incelemesi

    Investigation of the factors affecting prognosis and mortality in geriatric patients with head injury in the emergency department

    SADETTİN ÇAĞRI ERYURT

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    İlk ve Acil YardımSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Acil Tıp Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TANER ŞAHİN

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞÜKRÜ ORAL

  4. Tez No

    705501

    65 yaş üstü travma hastalarının sosyodemografik özellikleri ve acil servis kalite indikatörlerinin değerlendirilmesi

    Evaluation of sociodemographic features and emergency department quality indicators of trauma patients over 65 years of age

    NESLİHAN GÜNEŞEBAKAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DemografiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Acil Tıp Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA KEŞAPLI

  5. Tez No

    474641

    Acil servise travma dışı nedenlerle başvuran 65 yaş ve üstü hastaların başvuru yakınmalarının acil serviste sonlandırılmaları üzerine etkisinin retrospektif olarak değerlendirilmesi

    Başlık çevirisi yok

    BİLGE SULTAN KAYGI

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DemografiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Acil Tıp Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HAKAN TOPAÇOĞLU

Geri Dön