Kemik metastazlı hastalarda simülasyon yapılmadan uygulanan radyoterapinin güvenilirliğinin araştırılması
Investigating the safety of radiotherapy without simulation in patients with bone metastases
- Tez No: 960884
- Danışmanlar: PROF. DR. VUSLAT YÜRÜT ÇALOĞLU
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Radyasyon Onkolojisi, Radiation Oncology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Radyasyon Onkolojisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 90
Özet
Palyatif radyoterapi (RT), ileri evre ve metastatik kanser hastalarında ağrı, dispne, kanama gibi hastalık semptomlarını yönetmek için uygulanan etkin bir tedavi yöntemidir. Uygulanan tüm RT palyatif RT'lerin yaklaşık %35-40'ı kemik metastazlarına yöneliktir. RT planlaması için kliniklerde bulunan simülasyon bilgisayarlı tomografi (BT-sim) kullanılarak hastaların kesitsel görüntüleri üzerinde tedavi planlaması yapılmaktadır. Yaşlı ve düşkün hasta popülasyonunda bu aşama konforsuz olabilmekte ve tedavi başlanmasına kadar geçen süreyi uzatabilmektedir. Bu gibi durumlarda hastaların mevcut olan diyagnostik BT görüntüleri üzerinden yapılan planlama ile tedavi süreci hızlandırılabilir. Bu çalışmanın amacı kemik metastazlı hastalarda simülasyonsuz RT'nin etkinliğini ve güvenilirliğini araştırmaktır. Bu amaçla kliniğimizde daha önce tedaviye girmiş olan 15 hastanın BT-sim görüntüleri ve BT-sim görüntüleriyle medyan 3 hafta arayla çekilmiş PET-BT görüntüleri kullanıldı. Her bir hasta için L1-L4 vertebra hedef hacmi ve yakınında bulunan risk altındaki organlar (RAO) olan böbrek, spinal kanal, böbrek hilusu ve böbrek damarları yeniden konturlandı. L1-L4 vertebra konturlanarak oluşturulan CTV'ye 5 mm marj verilerek PTV oluşturuldu ve 8 Gy/1 fraksiyon doz-fraksiyonasyon şeması tanımlandı. Her hastaya BT-sim görüntüleri ve PET-BT görüntüleri üzerinde 3B-KRT ve VMAT teknikleri ile planlama yapıldı. Tedavi koşullarını yansıtması amacıyla PET-BT görüntüleri üzerinde yapılıp BT-sim üzerine kopyalanarak üçüncü bir tedavi planı yapıldı. Hem PET-BT hem de kopyalanan planlar üzerinde kontrast madde etkisini değerlendirme amacıyla oluşturulan planlarla beraber her hasta için 10, toplamda 150 adet tedavi planı oluşturuldu. Tedavi planlarında PTVDmax, PTVD95 ve RAO ortalama ve maksimum dozları hesaplanarak 3B-KRT ve VMAT teknikleri için hem kendi içlerinde hem de birbirleriyle istatistiksel olarak karşılaştırıldı. Hedef hacim için, PTVD95 değerlendirildiğinde PET-BT üzerinde ve BT-sim üzerinde yapılan planların karşılaştırılması sonucunda anlamlı fark görülmemiştir. PTVDmax dozları içinse hem 3B-KRT hem de VMAT tekniğinde BT-sim üzerine kopyalanan planlarda daha yüksek bulunmuştur. Bu fark istatistiksel olarak anlamlı olsa da cGy düzeyindedir ve oldukça küçüktür. RAO'ların ortalama ve maksimum dozları değerlendirildiğinde PET-BT üzerinde ve BT-sim üzerinde yapılan planlarda genel olarak anlamlı fark görülmemiştir. Genel anlamda maksimum doz değerleri 3B-KRT planlarında, ortalama doz değerleri ise VMAT planlarında daha yüksek bulunmuştur. Çalışmamızda L1-L4 vertebra ve yakınında bulunan RAO'ların aldığı dozlar detaylı bir şekilde hem 3B-KRT hem de VMAT tekniği ile istatistiksel olarak karşılaştırılmıştır. Bunun sonucunda çalışmamızda elde ettiğimiz bulgular, tedavi planının 3B-KRT veya VMAT tekniklerinden hangisiyle yapılacağına dair kararın hastaya özel olarak verilmesine yardımcı olabilir ve tedavi sırasında BT-sim üzerinde yapılan planlara kıyasla RAO'ların alacağı dozlardaki fark konusunda literatüre katkı sağlayabilir. Çalışmamızın vertebra metastazlarına odaklanmış olması bu bölgeye özel bir optimizasyon sağlamakla beraber bulgularımızın genellenebilirliğini kısıtlayabilir. Sonuç olarak, çalışmamızda elde ettiğimiz bulgular PET-BT'nin tedavi planlamasında kullanılabilirliğini ve güvenilirliğini göstermiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda yaşlı ve düşkün hasta popülasyonunda tedavi planlama sürecini kısaltmada bir yöntem olarak kullanılabilir. Daha büyük hasta popülasyonunda yapılacak olan çalışmalarla bulgularımızın geniş hasta kitlesinde doğrulanabilirliği sağlanabilir.
Özet (Çeviri)
Palliative radiotherapy (RT) is an effective treatment method to manage disease symptoms such as pain, dyspnea and bleeding in patients with advanced and metastatic cancer. Approximately 35-40% of all palliative RT is directed to bone metastases. For RT planning, treatment planning is performed on cross-sectional images of patients using simulation computed tomography (CT-sim) available in clinics. In the elderly and infirm patient population, this step can be uncomfortable and may prolong the time until treatment is initiated. In such cases, the treatment process can be accelerated by planning on the available diagnostic CT images of the patients. The aim of this study was to investigate the efficacy and safety of simulation-free RT in patients with bone metastases. For this purpose, CT-sim images and PET-CT images taken with a median interval of 3 weeks with CT-sim images of 15 patients who were previously treated in our clinic were used. For each patient, the target volume of the L1-L4 vertebrae and the nearby organs at risk (OAR) including the kidney, spinal canal, renal hilus and renal vessels were recontoured. PTV was created with a 5-mm margin to the CTV created by contouring the L1-L4 vertebrae and a dose-fractionation scheme of 8 Gy/1 fraction was defined. Each patient was planned with 3D-CRT and VMAT techniques on CT-sim images and PET-CT images. A third treatment plan was made on PET-CT images and copied on CT-sim to reflect the treatment conditions. Together with the plans created to evaluate the contrast agent effect on both PET-CT and copied plans, 10 treatment plans were created for each patient and 150 treatment plans were created in total. PTVDmax, PTVD95 and OAR mean and maximum doses were calculated and statistically compared for 3D-CRT and VMAT techniques both within and between each other. For the target volume, no significant difference was observed when PTVD95 was evaluated as a result of the comparison of the plans made on PET-CT and CT-sim. For PTVDmax doses, both 3D-CRT and VMAT techniques were higher in the plans copied on CT-sim. Although this difference is statistically significant, it is at the cGy level and is quite small. When the mean and maximum doses of OARs were evaluated, no significant difference was observed in the plans performed on PET-CT and on CT-sim. In general, maximum dose values were higher in 3D-CRT plans and mean dose values were higher in VMAT plans. In our study, the doses received by the L1-L4 vertebrae and nearby RAOs were statistically compared in detail with both 3D-CRT and VMAT techniques. As a result, the findings of our study may help to make a patient-specific decision on which treatment plan to be made with 3D-CRT or VMAT techniques and may contribute to the literature on the difference in the doses received by OARs during treatment compared to the plans made on CT-sim. The fact that our study focused on vertebral metastases may limit the generalizability of our findings, although it provides an optimization specific to this region. In conclusion, the findings of our study demonstrated the usability and reliability of PET-CT in treatment planning. In line with these results, it can be used as a method to shorten the treatment planning process in the elderly and frail patient population. Further studies in a larger patient population may provide confirmation of our findings in a large patient population.
Benzer Tezler
- Kemik metastazı nedeniyle palyatif radyoterapi görecek yaşlı kanser hastalarında tedavi sonuçlarının kapsamlı geriatrik değerlendirme yoluyla incelenmesi
The examination of the treatment results of the eldery patients with bone metastases undergoing palliative radiotherapy by comprehensive geriatric assessment
FİKRİYE GÜL KARAÜÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
OnkolojiMarmara ÜniversitesiRadyasyon Onkolojisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BESTE MELEK ATASOY
- Metastatik meme kanserli hastalarda İV zoledronik asit tedavisinin etkinliğinin izole kemik metastazlı hastalar ile kemik ve visseral organ metastazlı hastalarda karşılaştırılması
Comparison of the efficacy of IV zoledronic acid treatment in patients with metastatic breast cancer patients with isolated bone metastases and patients with bone and visceral organ metastases
AHMET EMİN AKBABA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
İç HastalıklarıDokuz Eylül Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE MİRAÇ BİNNAZ DEMİRKAN
- Kemik döngüsü belirleyicilerinin kemik metastazlı akciğer kanseri olgularındaki yeri
Usefulness of bone metabolic markers in the bone metastasis from lung cancer
ŞAHENDER GÜLBİN AYGENCEL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2002
Göğüs HastalıklarıGazi ÜniversitesiGöğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. CAN ÖZTÜRK
- Kemik metastazlı prostat kanserli hastalarda zoledronik asit tedavisinin kemik metabolik belirteçlerine etkisinin değerlendirilmesi
The evaluation of the effect of zoledronic acid on bonemetabolic markers in prostate cancer with bone metastases
ABDULLAH DEMİRTAŞ