Üniversite öğrencilerinin meslek seçiminde okudukları bölüm ve habitus ilişkilendirmesi
The relationship between the department and habitus of university students in their career choice
- Tez No: 961383
- Danışmanlar: PROF. DR. ZUHAL YONCA ODABAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 273
Özet
Bu araştırmada, üniversite okuyan öğrencilerin meslek seçimine etki eden habitusları incelenmiştir. Meslek ilgilerine etki eden habitusları, içerisinde yetiştirildikleri aile ve doğuştan getirilen mizaçları bakımından ele alınmıştır. Aile ortamından getirilen yatkınlıklar; özerk-ilişkisel benlik ölçeği ve alt grupları özerk-ayrık, ilişkisel-bağımlı ve özerk ilişkisel benlik boyutları açısından incelenmiştir. Doğuştan getirilen mizaçlar ise kişilik tutumları ölçeği ve alt grupları mükemmeliyetçi, yardımsever, başaran, özgün, gözlemci, sorgulayıcı, maceracı, reis ve uzlaşmacı tutumları açısından değerlendirilmiştir. Ayrıca, meslek ilgileri, özerk-ilişkisel benlik kurguları ve kişilik tutumlarının tamamı; cinsiyete, istenilen mesleği okuyup okumama durumuna, anne ve baba eğitim düzeyine, anne ve baba meslek tipine, ailenin gelir düzeyine, okunulan bölüme, yaşa ve yaşamın geçirildiği yer değişkenlerine göre anlamlı farklılaşmanın olup olmadığı incelenmiştir. Çorum merkezde yer alan Hitit Üniversitesi öğrencilerinden, farklı fakülte ve bölümlerde okuyan 112 (%29,7) erkek ve 265 (%70,3) kadın olarak toplam 377 öğrenci bu çalışmanın araştırma grubunu oluşturmaktadır. Öğrencilere ilk olarak demografik bilgi formu verilmiştir. Daha sonra Kağıtçıbaşı (2005) tarafından geliştirilen Özerk-İlişkisel Benlik Ölçeği ve Subaş'ı (2017) tarafından geliştirilen Kişilik Tutumları Ölçeği ve Meslek İlgi Ölçeği soruları yöneltilmiştir. Yapılan araştırmanın verileri SPSS programı ile analiz edilmiştir. Verilerin analizinde t testi, ANOVA, korelasyon ve regresyon analizleri kullanılmıştır. Sonuçlara bakıldığında, Meslek İlgi Ölçeği ve Kişilik Tutumları Ölçeği arasında pozitif ve anlamlı bir ilişkinin olduğu ve değişen alt gruplar arasında da anlamlı bir ilişki olduğu görülmektedir. Özerk-İlişkisel Benlik Ölçeği ve Meslek ilgi Ölçeği arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Özerk-Ayrık Benliğin ve İlişkisel-Bağımlı Benliklerin, Meslek İlgi Ölçeği sosyal ve girişimci alt grupları ile anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Regresyon sonuçlarına bakıldığında; değişken etkileri detaylı olarak incelendiğinde Kişilik Tutumları Ölçeği'nin Meslek İlgi Ölçeği'ni anlamlı olarak etkilediği fakat Özerk İlişkisel Benlik Ölçeği'nin Meslek İlgi Ölçeği'ni anlamlı olarak etkilemediği tespit tespit edilmiştir. Ayrıca yaş, cinsiyet, anne ve baba eğitim düzeyleri, anne ve baba meslek tipleri, istenilen mesleği okuma durumu, ailenin gelir düzeyi, okunan bölüm, yaşanılan yer gibi değişkenlerle; meslek ilgileri, kişilik tutumları ve benlik kurguları arasında anlamlı farklılıklar açısından önemli bulgular elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study examined the habitus of university students that affects their career choices. Their habitus that affects their career interests is addressed in terms of the family they were raised in and their innate temperaments. The dispositions brought in the family environment were examined in terms of the autonomous-relational self-scale and its subgroups as autonomous-separate, relational-dependent and autonomous-relational self-dimensions. The innate temperaments were examined in terms of the personality attitudes scale and its subgroups as perfectionist, helpful, achiever, original, observer, questioner, adventurer, leader and compromising attitudes. In addition, the existence of significant differences in all of the career interests, autonomous-relational self-construal and personality attitudes was examined according to the variables of gender, whether or not to study the profession you want, mother's education level, father's education level, mother's profession type, father's profession type, family income level, department studied, age and place of residence. The research group of this study consists of 377 students, 112 male (29.7%) and 265 (70.3%) female, from Hitit University located in the center of Corum, studying in different faculties and departments. First, the demographic information form was given to the students, then the autonomous-relational self-scale developed by Kağıtçıbaşı (2007), the personality attitudes scale developed by Subaş (2017) and the occupational interest scale questions were asked. The data of the study were analyzed with the SPSS program. T-test, ANOVA, correlation and regression analyses were used in the analysis of the data. When the results are examined, it is seen that there is a positive and significant relationship between the career interest scale and the personality attitudes scale and that there is a significant relationship between the changing subgroups. The autonomous-separate self and the relational-dependent self were significantly associated with the social and enterprising subgroups of the vocational interest scale. When the regression results were examined and the variable effects were examined in detail, it was found that the personality attitudes scale significantly affected the career interest scale, but the autonomous relational self-scale did not significantly affect the career interest scale. In addition, significant findings were obtained in terms of significant differences between variables such as age, gender, mother and father's education levels, mother and father's occupation types, studying the desired profession, family income level, department studied, place of residence and career interests, personality attitudes and self-construal.
Benzer Tezler
- KKTC'deki üniversitelerde okuyan KKTC uyruklu öğrencilerin eğitim ve göç eğilimlerinin değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
SEÇİL BESİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜLKER AKKUTAY
- İki eğitim fakültesinde okuyan öğrencilerin tercih sıralamaları ile kişilik özelliklerinin karşılaştırılması
Başlık çevirisi yok
ALPARSLAN DARTAN
- Beş faktörlü kişilik özellikleri ve cinsiyet rollerinin üniversite alan seçimi ile ilişkisinin incelenmesi
An investigation on relationships between university field preference and five factor personality traits with sex roles
PERVİZ ALİYEV
- Lise son sınıf öğrencilerinin meslek seçimindeki sosyo-ekonomik faktörler
Başlık çevirisi yok
ZÜLGANİ KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
1988
Sosyolojiİstanbul ÜniversitesiSosyal Yapı - Sosyal Değişme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENİS ÖKSÜZ
- Toplumsal cinsiyet algısının meslek seçimine etkisi üzerine bir uygulama
An application on the effect of gender perception on career choice
BEKİR DEĞİRMENCİ