Adölesanlarda dört yönlü yeme farkındalığının besin bağımlılığı, aşırı besin isteği ve beslenme durumu ile ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between four facet mindful eating with food addiction, craving and nutritional status in adolescents
- Tez No: 961486
- Danışmanlar: PROF. DR. SANİYE BİLİCİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
Yeme farkındalığındaki artışın, adölesanları sağlıklı beslenme davranışlarına yönlendirdiği ve bağımlılık benzeri yeme davranışları ile aşırı yeme eğilimini önlemede koruyucu bir rol oynayabileceği belirtilmektedir. Bu araştırma Dört Yönlü Yeme Farkındalığı Ölçeği'nin (DYYFÖ) adölesanlarda Türkçe geçerlik ve güvenirliğinin yapılması ve yeme farkındalığının besin bağımlılığı, aşırı besin isteği ve beslenme durumu ile ilişkisinin değerlendirilmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırmaya, Mersin ilinde bulunan iki ortaöğretim kurumundan 14-17 yaş arası (227 erkek, 364 kız) toplam 591 adölesan katılmış ve her iki aşamada da aynı örneklem kullanılmıştır. Çalışmanın birinci aşamasında orijinali 29 maddelik olan DYYFÖ'nün Türkçe geçerlik ve güvenirliği yapılmış, ölçeğin toplam Cronbach Alpha (CA) değeri 0,893 bulunmuştur. Açıklayıcı faktör analizinde, benzer yüklemeler gösteren 8 madde çıkarılarak ölçek 21 maddeye indirilmiştir. Test-tekrar test yöntemiyle, iki hafta sonra 100 adölesana ölçek yeniden uygulanmış ve DYYFÖ'nün zamana karşı tutarlı olduğu belirlenmiştir. İkinci aşamada Türkçe geçerli ve güvenilir bulunan DYYFÖ toplam 591 adölesana uygulanmış, adölesanlarda yeme farkındalığının besin bağımlılığı, aşırı besin isteği ve beslenme durumu ile ilişkisi değerlendirilmiştir. Sosyodemografik bilgiler ve beslenme alışkanlıkları anketi, Modifiye Edilmiş Yale Yeme Bağımlılığı Ölçeği (mYYBÖ), Çocuklar ve Adölesanlar İçin Duygusal Yeme Ölçeği (DYÖ-Ç) ve Yeme İsteği Envanteri (YİE) uygulanmış, 24 saatlik besin tüketim kayıtları ve antropometrik ölçümler alınmıştır. DYYFÖ toplam puanıyla mYYBÖ, DYÖ-Ç ve YİE toplam puanları arasında anlamlı pozitif ilişki (p
Özet (Çeviri)
An increase in mindful eating is reported to guide adolescents toward healthy eating behaviors and may play a protective role in preventing addictive-like eating patterns and overeating tendencies.This study aimed to evaluate the Turkish validity and reliability of the Four Facet Mindful Eating Scale (FFaMES) in adolescents and to examine the relationship between mindful eating, food addiction, craving, and nutritional status. A total of 591 adolescents (227 boys, 364 girls), aged 14–17, from two secondary schools in Mersin, Turkey, participated and the same sample was used in both phases of the study. In the first phase, the Turkish adaptation of the original 29-item FFaMES was assessed. The overall Cronbach's Alpha was 0.893, with acceptable internal consistency across subscales. Exploratory factor analysis led to the removal of 8 items with cross-loadings, resulting in a final 21-item version. Using the test-retest method, the scale was conducted again with 100 adolescents two weeks later and the FFaMES demonstrated temporal stability. In the second phase, the validated scale was administered to all participants. Data were collected using sociodemographic and dietary questionnaires, the Modified Yale Food Addiction Scale (mYFAS), the Emotional Eating Scale for Children and Adolescents (EES-C), and the Food Craving Inventory (FCI). Additionally, 24-hour dietary intake and anthropometric measurements were obtained. A significant positive correlation was found between total FFaMES scores and mYFAS, EES-C, and FCI scores (p
Benzer Tezler
- Adolesanlarda sağlık okuryazarlığı ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişkinin belirlenmesi
Determination of the relationship between health literacy and healthy lifestyle behaviors in adolescents
MERVE KARAGÖZOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HemşirelikBezm-i Alem Vakıf ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NESRİN İLHAN
- Tip 1 diyabetli adölesanlarda geçiş kuramı doğrultusunda hazırlanan eğitim programının adölesanlığa uyum ve hastalık yönetimine etkisi: Randomize kontrollü çalışma
The effect of the training program prepared in line with the transition theory on adaptation to adolescence and disease management in adolescents with type 1 diabetes: Randomized controlled study
CEREN ÇALIK
Doktora
Türkçe
2024
HemşirelikAkdeniz ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEGÜL İŞLER
- Periodontal olarak sağlıklı ve gingivitisli obez ve normal kilolu adolesanlarda kan ve dos leptin seviyesi ve periodontal tedavinin bu değerler üzerine olan etkileri
Blood and gcf leptin level of obese and normal weight adolescents with healthy gingiva and gingivitis and effects of periodontal therapy to these parameters
MELTEM ZİHNİ
- Lise öğrencilerinin kronotip özelliklerinin konstipasyon durumları, antropometrik ölçümler ve diyet kalitesi üzerine etkilerinin incelenmesi: Edirne ili örneği
Investigation of the effects of chronotype characteristics on constipation status, anthropometric measurements and diet quality of high school students: The case of Edirne province
CANSU ESEN ÖKSÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikKırklareli ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL ÖZKAYA
- İnsan Bakım Kuramı'na temellendirilmiş hemşirelik bakımının ebeveynini kaybeden adölesanlarda travma sonrası büyümeye etkisi: Eylem araştırması
The effect of nursing care based on human caring theory on posttraumatic growth in parentally bereaved adolescents: Action research
BUKET ŞİMŞEK ARSLAN
Doktora
Türkçe
2021
HemşirelikAkdeniz ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADRİYE BULDUKOĞLU