Kalıplama ile üretilen otomotiv yedek parçasının yaşam döngüsü analizi
Life cycle analysis of automotive spare parts produced by molding
- Tez No: 961750
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET AYGÜN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 74
Özet
İklim değişikliği, küresel düzeyde çevresel, ekonomik ve toplumsal etkileriyle ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) gibi uluslararası düzenlemeler, sera gazı emisyonlarının azaltılmasına yönelik somut adımların atılmasını zorunlu kılmakta, sanayi sektörleri üzerinde sürdürülebilirlik odaklı baskıları artırmaktadır. Bu bağlamda, kurumlar ve işletmeler; yasal mevzuatlara uyum sağlamak, müşteri beklentilerini karşılamak, kurumsal itibarlarını güçlendirmek ve rekabet avantajı elde etmek amacıyla karbon ayak izi hesaplamalarına yönelmektedir. Karbon ayak izi, bir ürünün yaşam döngüsü boyunca enerji, malzeme ve lojistik gibi faaliyetlerden kaynaklanan sera gazı emisyonlarının karbondioksit eşdeğeri (CO2e) cinsinden nicel olarak belirlenmesini sağlar. Bu çalışma, otomotiv yan sanayisinde kullanılan OP-20 kodlu progresif kalıbın“beşikten mezara”yaklaşımı ile ürün bazlı karbon ayak izini hesaplayarak çevresel etkilerini analiz etmeyi amaçlamaktadır. Çalışma kapsamında, yaşam döngüsü değerlendirmesi (YDD) ISO 14040 ve ISO 14044 standartlarına uygun olarak yürütülmüş; hesaplamalarda SimaPro 9.6.0.1 yazılımı ve Ecoinvent 3.10 veri tabanı kullanılmıştır. IPCC GWP 100 ve CML-IA Baseline metodolojilerine göre yapılan analiz sonucunda OP-20 kalıbının toplam karbon ayak izi 62.184,42 kg CO2e olarak hesaplanmıştır. Ürün reçetesi, üretim girdileri ve proses verileri detaylı şekilde değerlendirilmiş, yüksek çevresel etkiye sahip bileşenler olarak 18/8 sıcak haddelenmiş kromlu çelik ve pik döküm malzemeler ön plana çıkmıştır. Bu bileşenlerin üretiminde kullanılan yüksek enerji miktarı ve kullanılan elektrik türü (yenilenebilir ya da fosil kaynaklı) toplam karbon ayak izini belirleyici faktörler arasında yer almaktadır. Ayrıca atık bertarafı aşamasında sıhhi depolama ve yakma yöntemlerinin farklı çevresel etkileri karşılaştırılmış, bazı kategorilerde yakma senaryosunun daha olumlu sonuçlar verdiği ancak abiyotik kaynak tükenmesi açısından dezavantaj yarattığı gözlemlenmiştir. Çalışmada, sera gazı emisyonlarının azaltılmasına yönelik öneriler sunulmuş; alternatif düşük karbonlu malzeme kullanımı, yenilenebilir enerji entegrasyonu, proses optimizasyonu ve çevreci lojistik stratejileri gibi iyileştirme alanları belirlenmiştir. Sonuçlar, ürün tasarımı, enerji tüketimi ve hammadde seçimlerinin çevresel etkileri doğrudan etkilediğini göstermektedir. Bu analiz, yalnızca akademik literatüre sektörel bir örnek sunmakla kalmayıp, aynı zamanda sanayi kuruluşlarının sürdürülebilir üretim stratejilerine bilimsel dayanak sağlamaktadır. Ayrıca, Avrupa Birliği düzenlemelerine hazırlık, dijital ürün pasaportu süreçlerine uyum ve çevreye duyarlı tedarik zinciri yönetimi gibi alanlarda karar vericilere yol gösterici bilgiler sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Climate change constitutes a serious global threat with environmental, economic, and social consequences. International frameworks such as the European Green Deal and the Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) mandate concrete actions to reduce greenhouse gas emissions and place increasing sustainability-oriented pressure on industrial sectors. In this context, institutions and enterprises are turning to carbon footprint assessments to comply with legal regulations, meet customer expectations, strengthen corporate reputation, and gain competitive advantage. The carbon footprint refers to the quantitative measurement, expressed in carbon dioxide equivalents (CO₂e), of greenhouse gas emissions arising from energy, material, and logistics-related activities throughout a product's life cycle. This study aims to calculate and analyze the product-based carbon footprint of a progressive die, coded OP-20, used in the automotive supplier industry, through a cradle-to-grave life cycle approach. The life cycle assessment (LCA) was conducted in accordance with ISO 14040 and ISO 14044 standards, using the SimaPro 9.6.0.1 software and Ecoinvent 3.10 database. Based on the IPCC GWP 100 and CML-IA Baseline methodologies, the total carbon footprint of the OP-20 die was calculated as 62,184.42 kg CO₂e. The product recipe, input materials, and process data were comprehensively evaluated, and 18/8 hot-rolled chromium-containing steel and pig iron were identified as the components with the highest environmental impacts. The high energy demand for producing these materials and the type of electricity used (renewable or fossil-based) were found to be key determinants of the overall carbon footprint. Furthermore, the end-of-life waste disposal stage was analyzed by comparing sanitary landfill and incineration methods. In some categories, the incineration scenario yielded more favorable outcomes; however, it posed disadvantages in terms of abiotic resource depletion. The study presents emission reduction strategies, such as using alternative low-carbon materials, integrating renewable energy, optimizing processes, and implementing environmentally friendly logistics strategies. The results indicate that product design, energy consumption, and raw material choices have a direct impact on environmental performance. This analysis not only provides a sector-specific contribution to the academic literature but also offers scientific support for sustainable production strategies in industrial enterprises. Additionally, it delivers valuable insights for decision-makers in areas such as preparation for EU regulations, compliance with digital product passport requirements, and environmentally responsible supply chain management.
Benzer Tezler
- İki bileşenli geri dönüştürülmüş polipropilen / etilen propilen dien monomer esaslı otomotiv parçalarının özelliklerine üretim parametrelerinin etkisi
The effect of production parameters on the properties of two-component recycled polypropylene / ethylene propylene diene monomer based automotive parts
BÜŞRA AL MENEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Polimer Bilim ve TeknolojisiYalova ÜniversitesiPolimer Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖKSÜZ
- Fused filament fabrication of PETG: Investigation of the mechanical properties through the parameter optimization
PETG'nin ergiyik yığma modellemesi: Mekanik özelliklerinin parametre optimizasyonu ile incelenmesi
BUKET PARLAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Uçak Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜLYA CEBECİ
- Otomotiv sektöründe kullanılan polipropilen esaslı iç trim parçalarının kimyasal köpük yapıcı katkı kullanılarak enjeksiyon kalıplama yöntemi ile üretilmesi ve özelliklerinin belirlenmesi
Production of polypropylene based interior trim parts used in the automotive industry by using chemical foaming additive with injection molding method and determining the features
SEDEF ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Metalurji MühendisliğiSakarya ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AKIN AKINCI
- Makine imalat sanayiinde kullanılan %35 cam elyafıyla kuvvetlendirilmiş PA malzemesinin (PA 6.6 GF 35) üretim şartlarına bağlı olarak mekanik özelliklerinin belirlenmesi
Observation of mechanical properties variation depending on the processing parameters with PA strengthened with 35% of GF (glass fibre) which is used in the industry of machinery production
NURŞİN ATEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Makine MühendisliğiUludağ ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. HALİM DEMİRCİ
- Kimyasal köpürtme yöntemi ile üretilen vollastonit katkılı polipropilen kompozit köpüklerin özelliklerinin incelenmesi
Investigation of the properties of wollastonite filled polypropylene composite foams prepared by chemical foaming method
MERT ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Polimer Bilim ve TeknolojisiBursa Teknik ÜniversitesiPolimer Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERAL AKKOYUN KURTLU