Geri Dön

İran ekonomisinde makro-kritik dinamikler: Ampirik bir analiz

Macro-critical dynamics in the Iranian economy: An empirical analysis

PDF İndir

  1. Tez No: 962021
  2. Yazar: MATIN RAZMAZAR
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLGÜN ÇİĞDEM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Gelişim Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Ekonomi Finans Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 89

Özet

Bu tez, İran ekonomisinde temel makroekonomik göstergeler arasındaki ilişkileri teorik ve ampirik açıdan incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma, özellikle enerji gelirlerine yüksek düzeyde bağımlı, yapısal kırılganlıkları olan ve uzun yıllardır uluslararası yaptırımlara maruz kalan İran ekonomisinde, büyüme, gelir dağılımı, işsizlik, Barro-Hanke Yoksulluk Endeksi, enflasyon, faiz oranları, cari açık ve petrol fiyatları arasındaki çok yönlü etkileşimleri ele alarak özgün katkılar sunmayı hedeflemiştir. Tez kapsamında 1990–2023 dönemine ait yıllık veriler kullanılarak öncelikle değişkenlerin durağanlık düzeyleri ADF ve LM testleriyle analiz edilmiştir. Ardından değişkenler arasında Granger nedensellik analizleri yoluyla kısa ve uzun dönemli etkiler ortaya konmuştur. Ampirik bulgular, Barro-Hanke Yoksulluk Endeksi'nin cari açık, gelir dağılımı, faiz oranı ve petrol fiyatlarından anlamlı şekilde etkilendiğini; enflasyonun ise Barro-Hanke Endeksi, Gini katsayısı, petrol fiyatları ve cari açık gibi değişkenlerle nedensel ilişkiler kurduğunu göstermiştir. Büyüme yalnızca Barro-Hanke Endeksi tarafından açıklanırken, faiz, cari açık ve işsizlik değişkenlerinin modelde nedensel olarak etkilenmediği görülmüştür. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda, İran'da makroekonomik dengesizliklerin yalnızca klasik para ve maliye politikalarıyla değil, sosyal refah politikaları, enerji sektöründeki reformlar ve ekonomik çeşitlendirme stratejileriyle birlikte ele alınması gerektiği vurgulanmaktadır. Tez, çok boyutlu yoksulluk ölçümleri, sosyal adalet ve ekonomik kırılganlıklar arasında bağ kurarak sadece akademik literatüre değil, politika yapım süreçlerine de katkı sunmayı amaçlamaktadır.

Özet (Çeviri)

This thesis aims to analyze the relationships between key macroeconomic indicators in the Iranian economy from a theoretical and empirical perspective. The study aims to make original contributions by addressing the multifaceted interactions between growth, income distribution, unemployment, the Barro-Hanke Poverty Index, inflation, interest rates, current account deficit, and oil prices in an economy like Iran, which is highly dependent on energy revenues, has structural vulnerabilities, and has been subject to international sanctions for many years. Within the scope of the thesis, using annual data for the period 1990-2023, the stationarity levels of the variables were first analyzed with ADF and LM tests. Then, cointegration relationships among variables are investigated, and short- and long-run effects are revealed through Granger causality analyses. Empirical findings show that the Barro-Hanke Poverty Index is significantly affected by the current account deficit, income distribution, interest rate, and oil prices, while inflation has causal relationships with the Barro-Hanke Index, Gini coefficient, oil prices, and the current account deficit. While growth is explained only by the Barro-Hanke Index, interest rate, current account deficit, and unemployment variables are not causally affected in the model. In line with the results obtained, it is emphasized that macroeconomic imbalances in Iran should be addressed not only with classical monetary and fiscal policies but also with social welfare policies, reforms in the energy sector and economic diversification strategies. By linking multidimensional poverty measures, social justice, and economic vulnerabilities, the thesis aims to contribute not only to the academic literature but also to policy-making processes.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    846836

    Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia

    Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi

    ABDURAHMAN HUSSEN YIMER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU

  2. Tez No

    483155

    Petrol fiyatların düşmesinin İran ekonomisi üzerinde etkileri

    Decreasing petroleum prices affects on İran's economy

    MASOUD SHEIKHI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    EkonomiGazi Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. UMUT ÇAKMAK

  3. Tez No

    733301

    İran'da modernizasyon, ulus inşası ve mimari araçsallaştırma (1848-1941)

    Modernization, nation building and architectural instrumentalization in Iran (1848-1941)

    ARAS KAHRAMAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET MURAT GÜL

  4. Tez No

    780470

    The rebirth of Uzbekistan: politics, economy and society in the post-Soviet era

    Özbekistan'ın yeniden doğuşu: Soviyet dönemi sonrasında siyaset, ekonomi ve toplum.

    RESUL YALÇIN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    1998

    Siyasal BilimlerUniversity of Exeter

    Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BOGDAN SZAJKOWSKI

  5. Tez No

    333741

    International sanctions and their impacts on İran's economy

    Uluslararası ambargolar ve İran ekonomisi üzerine etkileri

    MAHDİEH AGHAZADEH KHOEI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2013

    EkonomiFatih Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. PHİLİPP AMOUR

Geri Dön