İskoçyalı seyyah Charles Mac Farlane'in gözünden Osmanlı toplum yapısı
The structure of Ottoman society through the eyes of Scottish traveler Charles MacFarlane
- Tez No: 962492
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET YARAMIŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarih Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 147
Özet
Bu çalışmanın amacı bir seyyah ve yazar olan Charles MacFarlane'nin1827-1828, 1847-1848 tarihleri arasında Osmanlı topraklarına yapmış olduğu seyahat ve bu seyahatler sonucunda kaleme almış olduğu eserlerden yola çıkarak, Osmanlı toplum yapısını irdelemektir. Söz konusu araştırmada; Osmanlı toplumunu oluşturan milletlerden bilhassa Türk, Rum ve Ermenilerin kültürel faaliyetlerine, dini yaşamlarına, eğlencelerine, karakteristik özelliklerine, geçim kaynaklarına ve sosyo-ekonomik farklılıklarına odaklanılmıştır. Tez konusunu oluşturan 1827-1828, 1847-1848 dönemleri incelendiğinde, hem Osmanlı Devleti'nin hem de Osmanlı toplum yapısının bir değişim geçirdiği anlaşılmaktadır. Charles MacFarlane, Osmanlı topraklarına gerçekleştirdiği ziyaretlerin nedenini kısaca şöyle izah eder: Osmanlı Devleti hakkında daha önceden ortaya koyulmuş araştırma ve gezi yazılarının güncelliğini yitirmesi durumu ve İmparatorluk çapında yaşanan modernleşme ve yenilik hareketlerini yerinde görme arzusu, söz konusu topraklara seyahat etme isteğini nevi şahsında uyandırmıştır. Mevzubahis seyahatin ilkini 1827-1828 seneleri arası oluştururken, 1847-1848 arasındaki dönem ise seyahatin ikinci ayağını ihtiva etmiştir. MacFarlane ilk seyahatinde Osmanlı toplumunu oluşturan Türk, Rum ve Ermeni üç büyük millete değinir. İlk seyahatinin üzerinden yaklaşık yirmi sene sonra 1847'de Osmanlı topraklarını yeniden ziyaret eden MacFarlane, yapılan reform ve yenileşme hareketlerini bizatihi yerinde görmek ister. Aradan geçen yirmi senelik zaman dilimini; askeri, iktisadi ve sosyal anlamda mukayese ederek, geniş bir perspektiften ülkenin genel ahvalini ortaya koyar. MacFarlane, 1839 Tanzimat Fermanının, Osmanlı toplumu nezdinde neyi ifade ettiği anlatmaya çalışır. Irk ve mezhep fark etmeksizin Osmanlı topraklarında yaşayan her vatandaş için can ve mal güvenliği tesis edilmeye çalışıldığını fakat hayata geçirilmek istenen reform hareketlerinin başarılı olamadığına değinir. Sonuç olarak Osmanlı'nın içinde bulunduğu politik, sosyal, iktisadi ve askeri kriz veya gerginlikler doğrudan veya dolaylı olarak toplum üzerinde etkisini göstermeye çalışır. Araştırmada Charles MacFarlane'nin sırasıyla 1829, 1850 ve 1853 yılında yayınlanmış olan iki seyahatnamesinden ve bir kitabından olmak üzere üç ayrı kitabından faydalanılmıştır.“Constantinople 1828”adlı iki cilt halinde olan seyahatnamesi,“Turkey and Its Destiny”adlı ve yine iki cilt halinde olan başka bir seyahatnamesi ve bu seyahatnamelerden yola çıkılarak yazılan“Kismet: Or, The Doom of Turkey”araştırmanın ana kaynaklarını oluşturmuştur. Çalışmamızın konusu ile aynı düzlemde yer alan diğer çalışmalar ve araştırmalar incelenmiş ve analiz edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the Ottoman social structure based on the travels of Charles MacFarlane, a traveler and writer, to the Ottoman lands between 1827-1828, 1847-1848 and the works he wrote as a result of these travels. The research in question focuses on the cultural activities, religious life, entertainment, characteristics, livelihoods and socio-economic differences of Turks, Greeks and Armenians. When the periods of 1827-1828 and 1847-1848, which constitute the subject of the thesis, are analyzed, it is understood that both the Ottoman Empire and the Ottoman social structure underwent a change. Charles MacFarlane briefly explains the reason for his visits to the Ottoman lands as follows: The outdated state of research and travel writings about the Ottoman Empire and the desire to see the modernization and innovation movements taking place throughout the Empire on the spot, awakened in him the desire to travel to the lands in question. While the first part of this journey took place between 1827 and 1828, the period between 1847 and 1848 was the second part of the journey. In his first voyage, MacFarlane touches upon the three great nations that make up Ottoman society, namely the Turks, Greeks and Armenians. Approximately twenty years after his first trip, MacFarlane revisited the Ottoman lands in 1847 and wanted to see the reform and renewal movements on the spot. He compares the intervening twenty-year period in military, economic and social terms and presents the general state of the country from a broad perspective. MacFarlane tries to explain what the Tanzimat Edict of 1839 meant to Ottoman society. MacFarlane points out that every citizen living in the Ottoman lands, regardless of race and sect, was tried to establish security of life and property, but the reform movements that were tried to be realized were not successful. As a result, the political, social, economic and military crises or tensions in the Ottoman Empire directly or indirectly affected the society. In this study, Charles MacFarlane's two travelogues and one book, published in 1829, 1850 and 1853respectively, were utilized.“Constantinople in 1828”, a two-volume travelogue,“Turkey and Its Destiny”, another two-volume travelogue, and“Kismet: Or, The Doom of Turkey”, which was written based on these travelogues, constituted the main sources of the research. Other studies and researches on the same plane with the subject of our study were examined and analyzed.
Benzer Tezler
- II. Mahmud Dönemi'nde (1808-1839) İstanbul'da gündelik hayatın gravürlere yansıma biçimi
The form of reflection of daily life in Istanbul to gravures in the Period of Mahmud II.
SİBEL DÜNDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Sanat TarihiHacettepe ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. PELİN ŞAHİN TEKİNALP
- David Hume'da nedensellik bağlamında ahlak ve hürriyet problemi
The problem of morals and liberty in the context of causality in David Hume
EMİN ÇELEBİ
Doktora
Türkçe
2008
FelsefeSelçuk ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSAMETTİN ERDEM
- The problem of induction from a metaphysical point of view
Metafiziksel bir bakış açısından tümevarım problemi
ESER BAKDUR
- Soliton dalga süreçlerinin matematiksel modelleri ve nümerik çözümleri
Mathematical models and numeric solition of solitary waves progress
RAMAZAN TEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
MatematikYüzüncü Yıl ÜniversitesiMatematik Ana Bilim Dalı
PROF.DR. GABİL AMİRALİ
- Korteweg-de Vries denklemi üzerine bir çalışma
A study on Korteweg-de Vries equation
ENDER ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
MatematikSakarya ÜniversitesiMatematik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. METİN YAMAN
