Çağdaş dönem Kur'ân yorumunda ideoloji: Fî Zılâli'l-Kur'ân örneği
Ideology in the interpretation of the Qur'an in contemporary period: Fî Zilâli'l-Kur'ân's sample
- Tez No: 962517
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ERCAN ŞEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Seyyid Kutub'un (ö. 1966) tefsiri, klasik müfessirlerin lafzî veya rivayet temelli yaklaşımlarından ziyade, Kur'ân'ı bir dünya görüşü inşa eden rehber olarak ele alma çabasının bir ürünü olarak değerlendirilmelidir. Onun Fî Zılâli'l-Kur'ân adlı eseri, ayetler aracılığıyla çağdaş dünyada Müslüman kişinin nasıl bir duruş sergilemesi gerektiğini belirlemeye yönelmiştir. Bu yönüyle Kutub'un tefsiri, dönüşümü önceleyen ideolojik bir yaklaşım içerir. Kutub, Kur'ân'ın mesajını sadece bireysel ahlak olarak görmez, bilakis vahyin, toplumu şekillendirme gücünü vurgular. Ona göre Kur'ân, sadece geçmişte yaşamış toplumları değil, modern cahiliye olarak ele aldığı çağdaş toplumları da dönüştürme potansiyeline sahiptir. Tefsir, onun için salt bir yorum değil, bir mücadele çağrısı, bir bilinç seferberliğidir. İdeoloji ile tefsir arasındaki bu iç içelik, Kutub'un düşüncesinde ideolojinin Kur'ân'dan türeyen bir yönelim olduğunu ortaya koyar. Yönetimin meşruiyetinden içtimai adalete, bireysel sorumluluktan İslâmî uyanışa kadar birçok kavram, onun tefsirinde yeni anlamlar kazanmıştır. Bu çalışmada, çağdaş dönemde tefsir ile ideoloji arasındaki ilişki, Seyyid Kutub'un Fî Zılâli'l-Kur'ân adlı eseri bağlamında incelenmiştir. Kutub'un yorum anlayışında ideolojik kavramların nasıl ve hangi düzeyde ele alındığı analiz edilmiştir. Ayrıca, eserin yazıldığı dönemin entelektüel ortamı, yazılış koşulları ve toplumsal değişim ile mücadele çağrısı gibi arka plan unsurları da değerlendirilmiştir. Kutub'un Kur'ân yorumu, ideolojik bir perspektifle şekillenmiş olup, Kur'ân'ı toplumsal dönüşümün dinamik bir kaynağı olarak konumlandırmaktadır.
Özet (Çeviri)
Sayyid Qutb's (d. 1966) interpretation should be evaluated as a product of his efforts to approach the Qur'an as a guide that builds a worldview, rather than the literal or narration-based approaches of the classical commentators. His work, Fi Zilali'l-Quran, aimed to determine what kind of stance a Muslim should take in the contemporary world through verses. In this respect, Qutb's interpretation includes an ideological approach that prioritizes transformation. Qutb does not see the message of the Quran as merely individual morality, on the contrary, he emphasizes the power of revelation to shape society. According to him, the Quran has the potential to transform not only societies that lived in the past, but also contemporary societies, which he considers as modern ignorance. For him, interpretation is not merely an interpretation, but a call to struggle, a mobilization of consciousness. This intertwining of ideology and interpretation reveals that in Qutb's thought, ideology is an orientation derived from the Qur'an. Many concepts, from the legitimacy of government to social justice, from individual responsibility to Islamic awakening, have gained new meanings in his interpretation. In this study, the relationship between interpretation and ideology in the contemporary period is examined in the context of Sayyid Qutb's work titled Fi Zilali'l-Quran. It is analyzed how and to what extent ideological concepts are addressed in Qutb's interpretation. In addition, background elements such as the intellectual environment of the period in which the work was written, the conditions of writing, and the call to struggle with social change are also evaluated. Qutb's interpretation of the Quran is shaped by an ideological perspective and positions the Quran as a dynamic source of social transformation.
Benzer Tezler
- Axel Honneth'in toplum felsefesinde tanınma ve özgürlük
Recognition and freedom in Axel Honneth's social philosophy
DOLUNAY ÇÖREK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
FelsefeGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ULVİ TÜRKBAĞ
- La problématique de l'espace et du temps dans l'écriture d'Assia Djebar et de Nedim Gürsel
Assia Djebar'ın ve Nedim Gürsel'in yazınında zaman ve mekan sorunsalı
CANSU GÜMÜŞTAŞ ŞEN
Yüksek Lisans
Fransızca
2014
Fransız Dili ve EdebiyatıGalatasaray ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SIDIKA SEZA YILANCIOĞLU
- Hamîduddîn el-Ferâhî (ö. 1930) ve Niẓāmu'l-Kur'ân ve Te'vîlu'l-Furkān bi'l-Furkān adlı tefsiri
Hamiduddin al-Farahi (ö. 1930) and his commentary: Niẓām al-Qur'ān wa ta'wīl Al-Furqān bi Al-Furqān
ORHAN GÜVEL
Doktora
Türkçe
2019
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHAİTTİN DARTMA
- Dönemsel şartların Kur'an yorumuna etkisi: Mâide Suresinin 5/44, 45 ve 47. ayetleri örneği
The impact of periodic conditions on the interpretation of the Qur'an: The example of verses 5/44, 45 and 47 of Sūrat al- Mā'ida
MUHAMMED İZZEDDİN GEÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinMarmara Üniversitesiİslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULAZİZ HATİP
- Kur'an'ın modern tevili açısından Elmalılı M. H. Yazır'ın tefsiri
Elmalılı M. Hamdi Yazır and commentary of Elmalılı according to the modern interpretation of Quran
İBRAHİM TUNCER
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YUNUS EKİN