Eş bağımlılık ile bireyleşme, kendini susturma ve kendini nesneleştirme ilişkisinin incelenmesi
Examination of the relationship between codependency, individuation, self-silencing, and self-objectification
- Tez No: 962850
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BUKET ÜNVER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Eş Bağımlılık, Bireyleşme, Kendini Susturma, Kendini Nesneleştirme, Codependency, Individuation, Self-Silencing, Self-Objectification
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Işık Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 93
Özet
Mevcut çalışmanın temel amacı, eş bağımlılık ile bireyleşme, kendini susturma ve kendini nesneleştirme ilişkisinin incelenmesidir. Aynı zamanda eş bağımlılığın bazı sosyodemografik faktörlere göre farklılaşmasının incelenmesi de araştırmanın bir diğer amacıdır. Bu doğrultuda gerçekleştirilen çalışmanın örneklemini 18-29 yaş aralığındaki 313 birey oluşturmaktadır. Çalışmanın veri toplama araçları katılımcılara sırasıyla Sosyodemografik Bilgi Formu, Beliren Yetişkinler için Bireyleşme Testi - Kısa Form (BYBT - KF), Eş Bağımlılık Belirleme Ölçeği (EBBÖ), Nesneleştirilmiş Beden Bilinci Ölçeği (NBBÖ) ve Kendini Susturma Ölçeği (KSÖ) şeklinde sunulmuştur. Çalışmanın hipotezlerini test etmek amacıyla eş bağımlılığın sosyodemografik faktörlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını değerlendirebilmek için t-test vet ek yönlü varyans analizi (ANOVA) gerçekleştirilmiştir. Ardından mevcut değişkenlerin birbirleri ile ilişkilerinin görülebilmesi için Pearson ve Spearman Korelasyon Analizi uygulanmıştır. Son olarak sosyodemografik değişkenler, bireyleşme, kendini nesneleştirme ve kendini susturma hiyerarşik regresyon analizine dahil edilmiştir. Yapılan istatistiksel analizlerin sonucunda sosyodemografik değişkenlerden daha küçük yaş ve daha düşük eğitim düzeyine sahip katılımcıların eş bağımlılık seviyelerinin daha yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca yapılan korelasyon analizleri incelendiğinde eş bağımlılık ile nesneleştirilmiş beden bilinci ölçeğinin beden izleme ve beden utancı alt boyutları, kendini susturma ölçeğinin dışsallaştırılmış benlik algısı, fedakarlık, kendini susturma ve bölünmüş benlik alt boyutları arasında pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur. Ek olarak eş bağımlılık ile eğitim düzeyi, yaş, baba ile bireyleşme düzeyi ve nesneleştirilmiş beden bilinci ölçeğinin kontrol inancı alt boyutu arasında negatif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur. Son olarak hiyerarşik regresyon analizine dahil edilen tüm değişkenlerin toplam varyansın %54'ünü anlamlı olarak açıkladığı görülmüştür. Mevcut bulgular ilgili literatür ışığında tartışılmış, çalışmanın sınırlılıklarına ve gelecek çalışmalar için önerilere yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
The primary aim of the present study is to examine the relationship between codependency and individuation, self-silencing, and self-objectification. Additionally, the study investigates whether codependency varies based on certain sociodemographic factors. The sample consists of 313 individuals aged 18–29. Data were collected using the Sociodemographic Information Form, the Short Form of the Individuation Test for Emerging Adults (ITEA-SF), the Codependency Assessment Scale (CAS), the Objectified Body Consciousness Scale (OBCS), and the Self-Silencing Scale (SSS). To test the study's hypotheses, t-tests and one-way analysis of variance (ANOVA) were conducted to assess whether codependency differs across sociodemographic factors. Pearson and Spearman correlation analyses were performed to explore the relationships between the variables. Finally, sociodemographic variables, individuation, self-objectification, and self-silencing were included in a hierarchical regression analysis. The statistical analyses revealed that participants who were younger and had lower education levels exhibited higher levels of codependency. Correlation analyses indicated statistically significant positive relationships between codependency and the body surveillance and body shame subscales of the OBCS, as well as the externalized self-perception, self-sacrifice, self-silencing, and divided self subscales of the SSS. Additionally, statistically significant negative relationships were found between codependency and education level, age, individuation with the father, and the control beliefs subscale of the OBCS. The hierarchical regression analysis showed that all included variables significantly explained 54% of the total variance. The findings are discussed in light of the relevant literature, and the study's limitations and recommendations for future research are addressed.
Benzer Tezler
- Ayaktan başvuran alkol ve madde kullanım bozukluğu tanılı kadın hastalarda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu eş tanısı ve ilişkili klinik faktörlerin araştırılması
Study of comorbid attention deficit and hyperactivity disorder and related clinical factors in outpatient female patients diagnosed with alcohol and substance use disorder
GÜLŞEN SANCI TOPUZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MİHRİBAN DALKIRAN DURMUŞ
- Opioid kullanım bozukluğu ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu eştanılı bireylerde madde kullanım bozukluğunun erken dönem yinelemesi ile yüz tanıma becerileri ve diğer kognitif fonksiyonlar arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relation between early relaps of opioid use disorder and emotion recognition among comorbit opioid use disorder and attention deficit and hyperactivity disorder
ZELİHA DÖNMEZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN GÜLEÇ
- Yetişkin bireylerde eşbağımlılık, bağlanma ve aleksitimi arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between co-dependency, attachment and alexi̇thymi̇a in adults
ERVANUR DERELİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KAAN YILANCIOĞLU
- Beliren yetişkinlik: Yeni bir yaşam döneminin Türkiye'de incelenmesi
Başlık çevirisi yok
HASAN ATAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. FİGEN ÇOK
- Coupling through projective identification: Bridging role of projective identification in the associations among early parenting experience, personality constructs and couple relationship
Eşler arası ilişkilerde yansıtmalı özdeşim: Yansıtmalı özdeşimin, erken dönem uyum bozucu ebeveynlik deneyimleri, kişilik yapıları ve eş ilişkisi arasındaki bağlayıcı rolü
F. SEVİNÇ GÖRAL ALKAN
