Akciğer stereotaktik beden radyoterapisinde kullanılan farklı solunum takip yöntemlerinin dozimetrik, klinik ve geç akciğer toksisitesi etkilerinin araştırılması
Evaluation of the dosimetric, clinical, and late pulmonary toxicity effects of different respiratory motion management methods in lung stereotactic body radiotherapy
- Tez No: 963109
- Danışmanlar: PROF. DR. SERAP AKYÜREK
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Radyasyon Onkolojisi, Radiation Oncology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Radyasyon Onkolojisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Gelişen onkolojik tedavi yöntemleri ve yaklaşımları ile birlikte önemli sayıda malignite hastası lokal akciğer tedavisine ihtiyaç duymaktadır. Stereotaktik beden radyoterapi (SBRT), kolay uygulanabilen, etkili ve güvenilir bir radyoterapi yöntemidir. Akciğer SBRT uygulamalarında solunum hareketinin kontrolü büyük önem taşımakta olup, bu amaçla farklı görüntüleme yöntemleri kullanılmaktadır: Bunlardan biri, serbest solunum sırasında tüm solunum fazlarının kaydedildiği serbest nefes ile 4-boyutlu bilgisayarlı tomografi (BT) çekim (FB/4D); bir diğeri ise hastanın derin inspiryumda nefesini tuttuğu sırada elde edilen BT görüntüsüne (DIBH) dayalı planlama tekniğidir. FB/4D tekniği, hastanın solunumunu belirli bir fazda sabitlemesini gerektirmediğinden, DIBH'e göre hasta konforu açısından avantajlıdır. Bu çalışmada, her iki tekniğin dozimetrik özellikleri, tedavi etkinliği ve geç dönem parankimal hasar açısından karşılaştırılması amaçlandı. Yöntem: Mayıs 2020 ile Şubat 2024 tarihleri arasında tedavi edilen hastalar retrospektif olarak incelendi. İlk bölümde, çoklu hedefli akciğer SBRT uygulanan ve sistemimizde hem FB/4D hem de DIBH simülasyon BT'si bulunan hastalar için her iki yöntemle yeniden planlama yapıldı. Elde edilen planlar, hedef hacimler ve riskli organlara ait dozimetreler açısından karşılaştırıldı. İkinci bölümde, merkezimizde FB/4D ve DIBH teknikleri ile tedavi edilen lezyonlar değerlendirildi. Eğilim puanı eşleştirmesi (propensity score matching) ile lokal kontrol açısından karşılaştırma yapıldı ve lokal kontrolü etkileyen diğer faktörler analiz edildi. Üçüncü bölümde, SBRT sonrası lokal nüks gözlenmeyen ve geç dönem fibrozisi değerlendirilebilen lezyonlar incelendi. Geç dönem fibrozis kütle, takip BT'de gözlenen fibrozis alanının hacmi ve ortalama Hounsfield birimi (HU) kullanılarak hesaplandı. İki teknikle tedavi edilen gruplar eğilim skoru ile dengelendikten sonra fibrozis kütlesi karşılaştırıldı. Analizlerde Kaplan-Meier, korelasyon, iki durumlu lojistik regresyon, çoklu doğrusal regresyon, Wilcoxon, Ki-kare ve Mann-Whitney U testleri kullanıldı. p
Özet (Çeviri)
With advancements in oncological treatment approaches, a significant number of patients with malignancy require local lung therapy. Stereotactic body radiotherapy (SBRT) is a practical, effective and reliable treatment modality. In lung SBRT, managing respiratory motion is essential, and various techniques are used for this purpose: one of them is four-dimensional computed tomography (CT) (FB/4D), which records all phases of free breathing; another is deep inspiration breath-hold (DIBH), where planning is based on CT imaging captured during a breath-hold at deep inspiration. Since FB/4D does not require patients to hold their breath at any phase, it is considered more comfortable compared to DIBH. This study aimed to compare these two techniques in terms of dosimetry, treatment efficacy and late pulmonary parenchymal toxicity. Methods: Patients treated between May 2020 and February 2024 were retrospectively analyzed. In the first part, for patients previously treated with multi-target lung SBRT and having both FB/4D and DIBH simulation CTs, replanning was performed using both methods. Planning outputs were compared in terms of target volumes and organs-at-risk dosimetry. In the second part, lesions treated at our center using either FB/4D or DIBH techniques were evaluated. A propensity score matching analysis was used to compare local control between the two groups and other factors affecting local control were also examined. In the third part, lesions treated with SBRT at our center, without local recurrence and with available follow-up imaging for fibrosis assessment, were analyzed. Late fibrosis mass was calculated based on the volume and average HU value of fibrotic areas observed on follow-up CT. After matching groups based on the respiratory control technique via propensity scoring, fibrosis mass was compared. Kaplan-Meier, binary logistic regression, linear regression, Wilcoxon, Chi-square, and Mann-Whitney U tests were used for statistical analysis. A p-value of
Benzer Tezler
- Metastatik akciğer kanseri stereotaktik beden radyoterapisinde (SBRT) hedefe verilen marjların ve kolimatör yaprak genişliğinin planlanan hedef hacim (PTV) ve kritik organ dozlarına etkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effect of target margins and collimator leaf width on planning target volume (PTV) and critical organ doses in metastatic lung cancer stereotactic body radiotherapy
FERHAT ÇETİNEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Fizik ve Fizik MühendisliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiRadyasyon Onkolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHAR DİRİCAN
- Erken evre akciğer kanserlerinde stereotaktik radyoterapi için IMRT ve VMAT tekniklerinin dozimetrik karşılaştırılması
Dosimetric comparison of IMRT and vmat techniques forstereotactic radiotherapy in early stage lung cancers
ZEYNEP MÜGE GENCER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Fizik ve Fizik MühendisliğiEge ÜniversitesiRadyasyon Onkolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERDAR ÖZKÖK
- Akciğer oligometastazlarında stereotaktik beden radyoterapisinin (SBRT) etkinliğinin değerlendirilmesi
The evaluation of the effectiveness of stereotactic body radiation therapy (SBRT) for lung oligometastases
HAKAN GAMSIZ
- Akciğer kanserlerinde stereotaktik ablatif beden radyoterapisinin toksisite ve doz - yanıt ilişkisinin matematiksel model ile görüntü ve dozimetrik analizi
Lung cancers stereotactic ablative body radiotherapy toxicity and dose - response relations with mathematical modelling of image and dosimetric analyses
UĞUR AKBAYIRLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
OnkolojiHacettepe ÜniversitesiKlinik Onkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖKHAN ÖZYİĞİT
- Akciğer kanserli hastalarda stereotaktik vücut radyoterapisi tedavilerinde adaptif marj ile farklı tedavi tekniklerinin karşılaştırılması
Comparison of different treatment tecniques by using adaptive margin in stereotactic body radiation treatment in lung cancer patients
OSMAN ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Radyasyon Onkolojisiİstanbul Aydın ÜniversitesiSağlık Fiziği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FÜSUN ÇETİN