Geri Dön

İzmir'de yağmur suyu hasadının(hilal set) sakız ağacı (pistacia lentiscus L.) ağaçlandırmalarında kullanımı

Use of rainwater harvesting (crescend set) in a mastic tree (pistacia lentiscus L.) plantation in izmir, Türkiye

  1. Tez No: 963146
  2. Yazar: DERYA KAMER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. DERYA EŞEN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ormancılık ve Orman Mühendisliği, Forestry and Forest Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Su hasadı, Pistacia lentiscus, Ekosistem, Ağaçlandırma, Rainwater harvesting, Pistacia lentiscus, Ecosystem, Afforestation
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 48

Özet

Küresel iklim değişiklikleri sonucu kuraklık; küresel ve bölgesel düzeylerde sıklığını, dönemini ve şiddetini artırmaktadır. Artan kuraklığın özellikle kurak ve yarı kurak alanlarda (KYK) önemli ekolojik, ekonomik ve sosyolojik etkileri olacaktır. Bu etkilerin azaltılması ve uyumu, AB'nin 2021-2027“Çevre ve lklim Aksiyonu Programı (Program for Environment and Climate Action (LIFE)”altında yer alan dört alt programdan birisi olan“Iklim Değişikliği Etkilerinin Azaltılması ve Uyumu (Climate Change Mitigation and Adaptation)”alt programında ele alınmış ekosistemlerin bozulması/degradasyonu ile biyoçeşitlilik kaybının durdurulması ve sürecin geriye çevrilmesi amaçlanmıştır. Ağaçlandırma, ekosistemlerin küresel iklim değişikliklerine direncinin artırılması ile iklim değişikliğinin etkilerinin azaltılmasında kullanılacak en önemli araçlardan biridir. Kurak- yarı kurak (KYK) alanlarda, yağmur suyu hasadı (YSH) yöntemleri kıt yağışların evapotranspirasyon ve yüzeysel ile kaybolmadan yakalanarak toprağa süzülmesini sağlamakta ve toprağın su ekonomisini iyileştirmektir. YSH ile KYK alanlarda ağaçlandırma başarısı artmakta ve alanların ekolojik restorasyonu daha düşük maliyet ve yüksek başarı ile yapılabilmektedir. Ancak, ülkemizde genel olarak YSH ile bu yöntemlerin ekosistem restorasyonu çerçevesinde ağaçlandırma çalışmalarına katkısı ile ilgili önemli bilgi ve uygulama eksikliği mevcuttur. Ayrıca, YSH yöntemlerinin yeni kurulan ağaçlandırma sahalarınnın yanında daha önce kurulmuş yaşlı sahalarda etkinliği önemli bir soru oluşturmaktadır. Bu eksikliği gidermeyi amaçlayan bu çalışma, yarı-kurak alan karakterinde ve yakın gelecekte kurak alana dönüşeceği öngörülen İzmir Orman Bölge Müdürlüğü Gaziemir Orman İşletme Müdürlüğü Çeşme ve Karaburun Orman İşletme Şeflikleri sınırları içerisinde kalan kuraklığa dayanıklı ve gelir getirici bir türü konu alan üç yaşındaki sakız (Pistocio lentiscus L.) ağaçlandırma sahasında gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada, önemli bir YSH sistemi olan hilal set sisteminin iv geleneksel dikim işlemine kıyasla fidan büyüme performansının belirlenmesi amaçlanmıştır. Fidanlar 2021 yılı sonbaharında dikilmiş ve 2023 yılında belirlenen ve bünyesinde altı adet sakız fidanı içeren deneme ünitelerinde iki m çaplı hilal set oluşturulmuştur. Çukur dikimi ünitelerinde ise herhangi bir işlem yapılmamıştır. Denemede dört tekrarlı tamamen rasgele blok deseni kullanılmıştır. İki yıl sonra, iki işlemin (geleneksel dikim ve hilal set) fidan tutma ve büyüme performansı ve dolayısıyla ağaçlandırma performansına etkilerini araştırılmıştır. Sonuçlar, hilal set YSH sisteminin sakız fidanlarının tutma oranında bir etkisi olmamasına rağmen fidan büyüme ve ağaçlandırma performansını anlamlı ölçüde artırdığıını göstermiştir. Bu çalışmanın, KYK yetişme ortamlarında iklim değişikliklerine karşı (aşırı hava olayları, kuraklık, yangın) daha uyumlu ve dirençli ekosistemler oluşturulmasına önemli katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Ayrıca, bu proje, ülkemizin iklim değişikliklerine etkilerine daha dirençli ve uyumlu ormanlar kurulması çalışmalarına büyük katkı verecek ve özellikle ülkemizde sistematik olarak kullanılmayan su hasadı yöntemleri ile ilgili bir farkındalık ve tecrübe oluşturacaktır.

Özet (Çeviri)

Due to global climate change, droughts are increasing in frequency, duration, and severity at both the global and regional levels. Increased drought will have significant ecological, economic, and social impacts, especially in arid and semi-arid regions. Addressing these impacts involves one of four sub-programs under the EU's 2021- 2027“Program for Environment and Climate Action (LIFE),”which aims to halt and reverse ecosystem degradation and biodiversity loss. Afforestation is a crucial tool for boosting ecosystem resilience to global climate change and reducing its effects. In arid and semi-arid zones, rainwater harvesting (RWH) methods capture rainwater before it is lost through evapotranspiration and surface runoff, allowing it to infiltrate the soil and improve water retention. RWH enhances the success of afforestation efforts in these areas and enables ecological restoration at lower costs and with higher success rates. However, there is a notable lack of data and implementation regarding how RWH methods contribute to afforestation efforts within Türkiye's ecosystem restoration framework. Additionally, the effectiveness of RWH in older, established areas alongside new afforestation sites remains a critical question. This study aims to fill this gap and was conducted in a three-year-old mastic (Pistacia lentiscus L.) afforestation site within the boundaries of the Çeşme and Karaburun Forest Management Chiefships of the Gaziemir Forest Management Directorate, part of the İzmir Forest Regional Directorate. The site is characterized by semi-arid conditions and is expected to soon become arid. The goal is to compare the growth performance of seedlings using the crescent set system, a key RWH method, with the traditional pit-planting technique. Seedlings were planted in fall 2021. In 2023, crescent sets with a 2-meter diameter were created around each seedling in the trial plots, which included six mastic saplings. No intervention was applied in the pit planting plots. The experiment used a completely randomized block design with four replicates. After two years, the effects of the two planting methods—traditional and crescent set—on seedling survival, growth, and overall afforestation success were assessed. Results indicated that while the crescent set RWH system did not influence seedling survival rates, it significantly improved seedling growth and afforestation success. This study provides valuable insights into developing ecosystems more resilient and adaptable to climate change, such as extreme weather, drought, and fire, in arid and semi-arid environments. Moreover, it supports efforts to establish more resilient forests in Türkiye and promotes awareness and practical knowledge of water harvesting methods that are not yet widely implemented in the country.

Benzer Tezler

  1. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi yağmur suyu hasadı tekniği ile su depolanmasının ekonomik analizi

    Economic analysis of water storage by rainwater harvesting technique at Izmir Katip Celebi University

    HADYA TAŞÇI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    İnşaat Mühendisliğiİzmir Katip Çelebi Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ERMAN ÜLKER

  2. Modeling of the natural groundwater recharge under climate change in the island: case study: Bozcaada (Türkiye)

    Adalarda iklim değişikliği altında doğal yeraltısuyu beslenmesinin modellenmesi: Bozcaada örneği (Türkiye)

    ÖZGE YAREN TÜRKSEVEN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2025

    Mühendislik Bilimleriİzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü

    Uluslararası Su Kaynakları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALPER BABA

    PROF. DR. ORHAN GÜNDÜZ

  3. Stormwater management in cities as a climate change adaptation strategy: Case of Halkapınar district(İzmir,Turkey)

    İklim değişikliği adaptasyon stratejisi olarak şehirlerde yağmur suyu yönetimi: Halkapınar örneği(İzmir,Türkiye)

    ZEYNEP BALLAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü

    Şehir Planlama Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NİCEL SAYGIN

  4. Sürdürülebilir/yeşil binalarda atık su ve yağmur suyu yönetim modellerinin İzmir örneğinde değerlendirilmesi

    Evaluation of wastewater and rainwater management models on sustainable/green buildings in the example of İzmir.

    MERVE ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Peyzaj MimarlığıEge Üniversitesi

    Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERHAN VECDİ KÜÇÜKERBAŞ

  5. Measurement of formaldehyde dry deposition and air-water exchange with surrogate surfaces

    Formaldehitin kuru çökelmesinin ve hava-su ara kesitinde taşınımının yapay yüzeyle ölçümü

    MEHMET REMZİ SEYFİOĞLU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2004

    Çevre MühendisliğiDokuz Eylül Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA ODABAŞI