Mesnevî şerhlerinde hadis iktibası (Ahmet Avni Konuk örneği)
Quoting hadiths in mathnawi commentaries (Ahmet Avni Konuk example)
- Tez No: 963189
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FURKAN ÇAKIR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Hadis, Mesnevî, Ahmet Avni Konuk, Şerh, Tasavvuf, İşârî Yorum, Hadith Mathnawi, Ahmet Avni Konuk, Commentary, Sufism, Allegorical Interpretation
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Mevlana Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mevlâna ve Mevlevîlik Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mevlâna ve Mevlevilik Araştırmaları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
Bu tez çalışmasında, Ahmet Avni Konuk'un Mesnevî-i Şerif Şerhi'nde hadisleri kullanma yöntemi incelenmiştir. Araştırmanın amacı, Konuk'un hadislerle kurduğu ilişkiyi ortaya koymak ve Mesnevî-i Şerif Şerhi'nde hadislerin nasıl anlamlandırıldığını belirlemektir. Çalışmada öncelikle Mevlânâ'nın Mesnevî'si ile hadis metinleri arasındaki ilişki ele alınmış, ardından tasavvufî şerh geleneğinde hadisin yeri tartışılmıştır. Akabinde Ahmet Avni Konuk'un hayatı, ilmî şahsiyeti ve Mesnevî şerhindeki yaklaşımı değerlendirilmiştir. Tezin esas bölümünde ise, hadislerin Mesnevî şerhine dâhil edilme yöntemleri, kaynak gösterme biçimleri, zâhirî ve işârî yorumlar ile delillendirme stratejileri bağlamında ele alınmış ayrıca rivayetlerin şârih tarafından sezgi ve manevî keşif yoluyla değerlendirilmesine dair örnek analizlere yer verilmiştir. Sonuç olarak, Konuk'un hadisleri sadece aktarmakla kalmayıp onları tasavvufî bir bakış açısıyla yorumladığı ve bu yorumları Mesnevî ile ilişkilendirdiği görülmüştür. Bu durum, onun şerhini yalnızca edebî değil aynı zamanda irfânî bir yorum örneği haline getirmektedir. Çalışma, hadislerin tasavvufî yorumlarla ne şekilde ilişkilendirildiğine dair önemli bir katkı sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis examines the method of using hadiths in Ahmet Avni Konuk's commentary on the Mathnawi. The main objective of the study is to reveal Konuk's approach to hadiths and to determine how these hadiths are interpreted within the context of his Mathnawi commentary. The study first addresses the relationship between Rumi's Mathnawi and hadith literature, followed by a discussion on the significance of hadiths within the tradition of Sufi exegesis. The life and scholarly identity of Ahmet Avni Konuk are also examined. The main part of the study explores how hadiths are incorporated into the commentary, the use of sources, literal and allegorical interpretations, methods of reasoning, and the use of hadiths transmitted through kashf (spiritual unveiling). The findings demonstrate that Konuk does not merely cite hadiths, but rather interprets them through a Sufi lens and integrates them into the multi-layered meanings of the Mathnawi. This makes his commentary not only a literary work but also a spiritual exegesis. Thus, the study contributes to understanding how hadiths are contextualized within Sufi thought and commentary traditions.
Benzer Tezler
- Hulasatu'ş-Şüruh adlı Mesnevi şerhinin üçüncü cilt 130-254 varaklarının günümüz harflerine aktarılması ve incelenmesi
Analysis and transfer of the pages 130-254 from Mesnevi's commentary of III. volume called Hülasatü'ş-Şürûh (a summary of commentaries) to contemporary Turkish
MUTLU CİHAN HANİFİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Türk Dili ve EdebiyatıFatih ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
DOÇ. DR. YUSUF ÇETİNDAĞ
- Hâcî Pîrî-İntihâb-ı Şerh-i Mesnevî (inceleme-metin) (51a-110b sayfalar arası)
Hâcî Pîrî-İntihâb-ı Şerh-i Mesnevî (examination-text) (51a-110b between pages)
BAHAR CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıKocaeli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GENCAY ZAVOTÇU
- Tâhirü'l-Mevlevi'nin Mesnevi Şerhi'nde (1-6. C.) hadisler, Hz. Muhammed (S.A.V.) ve dört halife
Hadiths in the announcement of Tâhirü'l-Mevlevi (1-6th C.), Hz. Muhammad (S.A.V.) and the four caliphs
RAHİME ACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiMevlâna ve Mevlevîlik Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURGÜL SUCU KÖROĞLU
- Şemseddin Sivasi'nin Mir'atü'l-Ahlak ve Mirkatü'l-Eşvak adlı mesnevisi (inceleme-tenkitli metin)
Şemseddin Sivasi's work 'Mir'atü'l-Ahlak and Mirketü'l-Eşvak' is called 'mesnevi' (analysis-critikal edition)
ÖMER ALDANMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Türk Dili ve EdebiyatıCumhuriyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ARSLAN
- Abidin Paşa ve Tercüme ve Şerh-i Mesnevi-i şerif
Başlık çevirisi yok
NURİ ŞİMŞEKLER
Yüksek Lisans
Türkçe
1992
Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ADNAN KARAİSMAİLOĞLU