Stratejik savunma ve güvenlik belgeleri ekseninde Birleşik Krallık dış politikası
UK foreign policy in the axis of strategic defence and security documents
- Tez No: 963269
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA SITKI BİLGİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 668
Özet
Ulusal savunma ve güvenlik strateji belgeleri, devletlerin uzun vadeli güvenlik vizyonlarını, karşı karşıya oldukları risk ve tehdit algılarını, uluslararası güvenlik ortamına ilişkin değerlendirmelerini ve diplomatik, askerî ile ekonomik kapasite projeksiyonlarını içeren temel politika metinleri arasında yer almaktadır. Bu belgeler aynı zamanda müttefiklerle olan ilişkileri, stratejik öncelikleri ve savunma harcamalarına yön veren tercihleri yansıtır. Uzun yıllar güç dengesi ilkesine dayanan geleneksel dış politika yaklaşımını benimseyen Birleşik Krallık, dünya savaşlarına giden süreçte bu politikadan kademeli olarak sapmak zorunda kalmış; II. Dünya Savaşı'nın ardından yaşanan ciddi ekonomik kayıplar ise ülkenin savunma stratejilerinde belirleyici olan içsel faktörler arasında ekonomiyi ön plana çıkarmıştır. Yarım yüzyıla yayılan Soğuk Savaş sürecinde, savunma bütçesindeki kısıtlamalar doğrultusunda ülkenin konvansiyonel askerî kapasitesi kademeli olarak azaltılmış; bunun yerine daha esnek ve kompakt silahlı kuvvetler, nükleer caydırıcılık ve ABD ile sürdürülen“özel ilişki”gibi unsurlar ön plana çıkarılmıştır. Soğuk Savaş'ın sona ermesi, savunma harcamalarında tasarruf arayışlarını hızlandırmış; kronik ödemeler dengesi açığı ve kamu sektörünün artan borçlanma gereksinimiyle birleşen ekonomik baskılar sonucunda, savunma bütçelerinde kapsamlı kesintilere gidilmiştir. Ancak, söz konusu bütçe kesintileri ve bu kesintilerin yön verdiği strateji belgeleri; Falkland, Körfez ve Afganistan savaşları gibi savaş ve çatışma deneyimlerinde test edilmiş ve kamuoyunda bunların stratejik öngörüden yoksun olduğu ve savunma kabiliyetlerini işlevsel açıdan zayıflattığı yönünde eleştirilere hedef olmuştur. 11 Eylül 2001 terör saldırıları ve 2016'daki Brexit referandumu sonrasında AB'ile yolların ayrılması, Birleşik Krallık dış ve güvenlik politikasında iki önemli kırılma noktası teşkil etmiştir. 31 Aralık 2020 tarihi itibarıyla AB ile yollarını resmen ayıran Birleşik Krallık,“Küresel Britanya”söylemi ile kendisini bağımsız, küresel bir aktör olarak yeniden konumlandırmayı hedeflemiş, bu hedef son dönemde yayımlanan strateji belgeleri ile somutlaştırılmıştır. Ne var ki, Rusya-Ukrayna Savaşı gibi uzun süreli ve yüksek yoğunluklu güvenlik krizleri, öngörülen stratejik hedeflerin uygulanabilirliğini sınırlamış; bu durum, strateji belgelerinin dinamik tehdit ortamına uyum sağlayacak biçimde yeniden değerlendirilmesini zorunlu kılmıştır.
Özet (Çeviri)
National defence and security strategy documents are among the key policy texts that articulate a state's long-term security vision, perceptions of risk and threat, assessments of the international security environment, and projections of diplomatic, military, and economic capabilities. These documents also reflect strategic priorities, relationships with allies, and preferences shaping defence expenditures. For many years, the United Kingdom adhered to a traditional foreign policy approach grounded in the principle of balance of power. However, in the lead-up to the world wars, it was compelled to gradually abandon this policy. The severe economic losses sustained following the Second World War brought internal factors -particularly economic constraints- to the forefront of defence strategy formulation. Throughout the protracted Cold War era, limitations on the defence budget led to a gradual reduction of the UK's conventional military capabilities. Instead, emphasis shifted toward more flexible and compact armed forces, nuclear deterrence, and the maintenance of the“special relationship”with the United States. The end of the Cold War accelerated efforts to curtail defence spending. Economic pressures stemming from a chronic balance of payments deficit and the growing public sector borrowing requirement prompted significant reductions in the defence budget. However, these budget cuts -and the strategic documents shaped by them- were tested in military engagements such as the Falklands, Gulf, and Afghanistan wars. These experiences prompted widespread criticism that the associated strategies lacked foresight and undermined the functional effectiveness of the UK's defence capabilities. The terrorist attacks of 11 September 2001 and the 2016 Brexit referendum constituted two major inflection points in British foreign and security policy. As of 31 December 2020, following its formal withdrawal from the European Union, the United Kingdom sought to reposition itself as an independent global actor through the“Global Britain”narrative -an ambition that has been substantiated in recent strategic documents. Yet, protracted and high-intensity security crises- most notably the Russia- Ukraine War- have constrained the realisation of these strategic objectives. Consequently, the UK's strategic documents have required reassessment and revision to better adapt to an increasingly dynamic threat environment.
Benzer Tezler
- The fifth wave of NATO expansion into Eastern Europe and its effect on Russian security policies in Eastern Europe
NATO'nun Doğu Avrupa'ya genişlemesinin beşinci dalgası ve Rusya'nın doğu Avrupa'daki güvenlik politikalarına etkisi
TALHA YILMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Uluslararası İlişkilerBahçeşehir ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAHİME SÜLEYMANOĞLU KÜRÜM
- Ontolojik güvenlik teorisi bağlamında Fransa'nın 2008 ve 2013 güvenlik stratejisi belgeleri
France's 2008 and 2013 security strategy documents in the context of ontological security theory
ERDEM ESEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Uluslararası İlişkilerMilli Savunma ÜniversitesiStrateji ve Güvenlik Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜNGÖR ŞAHİN
- Siber açıkların tespit edilmesi amacıyla bir uygulamanın geliştirilmesi ve siber saldırı senaryolarının incelenmesi: Türkiye örneği
Development of an application for the detection of cyber vulnerabilities and examination of cyber attack scenarios: The case of Turkiye
MEHMET ALİ TEKELİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolSelçuk ÜniversitesiBilişim Teknolojileri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH BAŞÇİFTÇİ
DOÇ. DR. EMRE AVUÇLU
- Rusya-Ukrayna savaşına giden süreçte NATO faktörü(2022)
NATO factor in the process leading to the Russia-Ukraine war(2022)
AHMET RENAS GÜRBÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Siyasal BilimlerEge ÜniversitesiTürk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET FATİH SANSAR
- Atatürk Dönemi Türkiye-Arnavutluk ilişkileri (1920-1938)
Turkish-Albanian relations during Atatürk?s Period (1920-1938)
HALİL ÖZCAN