Klasik İslam filozoflarına göre tefsir-felsefe etkileşimi
The relationship between tafsir and philosophy according to classical Islamic philosophers
- Tez No: 963275
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ÜNAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Tefsir- Felsefe, Tevil, Akıl-Vahiy, Hikmet, Tafsir-philosophy, Interpretation, Reason-Revelation, Wisdom
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Klasik İslam Filozoflarına Göre Tefsir-Felsefe İlişkisi İslâm düşünce tarihi boyunca Kur'ân'ı Kerim'i anlama ve yorumlama çabası, farklı ilim disiplinlerinin katkısıyla gelişen çok katmanlı bir süreci ifade etmektedir. Bu süreçte dikkat çeken ilişki araçlarından biri, tefsir ilmi ile felsefe arasında ortaya çıkan düşünsel yaklaşımlar ve karşılıklı etkileşimlerdir. Kur'ân'ın hem zahirî hem de batınî anlam katmanlarını çözmeye yönelik gayretler, yanlızca dilsel, tarihsel ve rivâyet temelli açıklamalarla sınırlı kalmamış, aynı zamanda metafizik, ontolojik ve epistemolojik düzlemlerde derin felsefî yorumları da beraberinde getirmiştir. Bu bağlamda, felsefe ile tefsir arasındaki etkileşim, akıl ile vahiy arasındaki ilişkinin yeniden değerlendirilmesini gerekli kılmış ve bu çerçevede felsefî tefsir geleneği doğmuştur. Söz konusu gelenek, Kur'ân'ın lafzî anlamlarının ötesinde evrensel hakikatler barındırdığı düşüncesinden hareketle, nasların çok katmanlı olarak ele alınmasını ve özellikle akıl kavramının temel belirleyici olarak konumlandırılmasını esas alır. Bu çalışmada, tefsir ile felsefe arasındaki etkileşiminin temelleri, özellikle de akıl ve vahiy ilişkisi üzerinden kapsamlı bir şekilde analiz edilmiştir. İslam filozoflarının Kur'ân'ı yorumlama biçimi ekseninde felsefî tefsirin temel dayanakları, yöntemleri ve sınırlılıkları tartışılmıştır. İslam filozoflarının Kur'ân'a ilişkin görüşleri özellikle felsefî tefsir geleneğinin erken dönem teorik zeminini oluşturması açısından özel bir öneme sahiptir. Bu tez ilk dönem İslam filozoflarının katkılarını daha görünür kılarak, felsefî tefsir literatürüne tarihsel bir derinlik kazandırmayı amaçlamaktadır. Zirâ günümüzde felsefî tefsir, yalnızca filozofların bireysel düşüncelerinden ibaret bir yaklaşım olmaktan çıkmış, tefsir ilmi içinde özgün ve bağımsız bir yorum yöntemi olarak değerlendirilmeye başlanmıştır. Bu bağlamda çalışmamız, çağdaş felsefî yorumlara hem olumlu hem de eleştirel perspektiflerden katkı sunması bakımından önem arz etmektedir. Araştırmada nitel yöntem benimsenmiş, konuya ilişkin Türkçe ve Arapça birincil ve ikincil kaynaklardan yararlanılmıştır. Teorik zemini oluşturmak için klasik tefsir kaynakları, kelâmî metinler ve İslâm felsefesi literatürü taranmıştır.
Özet (Çeviri)
The Relationship Between Tafsir and Philosophy According to Classical Islamic Philosophers Throughout the history of Islamic thought, the effort to understand and interpret the Qur'an represents a multi-layered process developed with the contributions of different scientific disciplines. A notable interaction within this process is the emergence of an intellectual approach and mutual interaction between the sciences of interpretation and philosophy. The endeavour to comprehend the multifaceted layers of meaning inherent in the Qur'an has transcended the confines of conventional linguistic, historical and narrative-based explanations. It has also given rise to profound philosophical interpretations that delve into metaphysical, ontological and epistemological domains. At this juncture, the interaction between philosophy and interpretation necessitated the reinterpretation of the relationship between reason and revelation. Within this framework, the tradition of philosophical interpretation emerged. This tradition is predicated on the premise that the Qur'an embodies universal truths that transcend its literal interpretations. It is founded on a multifaceted examination of the texts, with particular emphasis on the conceptualisation of reason as the paramount determiner. Because of this, if you feel the pain and the pain you feel, you will be able to use it for more information. Islam is the best choice for you and your loved ones will be happy every day, and the next day you will be happy. Islam is the best choice for you and your loved ones are completely free. This thesis aims to add historical depth to the philosophical exegesis literature by making the contributions of early Islamic philosophers more visible. Today, philosophical exegesis has ceased to be an approach confined solely to the individual thoughts of philosophers and has begun to be considered an original and independent method of interpretation within the field of exegesis. In this context, our study is significant in that it contributes to contemporary philosophical interpretations from both positive and critical perspectives. The research employed a qualitative method, drawing on primary and secondary Turkish and Arabic sources on the topic. Specifically, descriptive analysis and textual analysis were employed. Classical sources of exegesis, theological texts, and Islamic philosophy literature were reviewed to establish the theoretical basis.
Benzer Tezler
- Kur'ân'a göre doğru bilgi (imkânı, kaynakları, kriterleri)
True knowledge according to Holy Quran (its possibility, resources, criteria)
NAİM DURSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULAZİZ HATİP
- Sonsuzluk kavramının mantıksal ve felsefi analizi-kindî merkezli bir inceleme
An analysis on the notion of eternity from the aspects of logic and philosophy-based on kindi's ideas
MEMDUH TAHA BAŞARAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinHitit ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEVLÜT UYANIK
- Eski Arap şiirinde despotizm kavram ve çeşitleri
The concept and concept of despotism in ancient Arab poetry
YASSIN JAMOUL
Doktora
Arapça
2019
Doğu Dilleri ve EdebiyatıBingöl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA AGAH
- La décadence humaine en littérature contemporaine: Soumission de Michel Houellebecq
Günümüz edebiyatında insanın çöküşü: Michel Houellebecq'in Soumission örneği
BARIŞ ERDEM
Yüksek Lisans
Fransızca
2019
Fransız Dili ve EdebiyatıGalatasaray ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEZA YILANCIOĞLU
- Çağdaş Arap İslam düşüncesinde akıl tasavvuru: Muhammed Arkoun örneği
العقل في الفكر العربي الإسلامي المعاصر محمد أركون أنموذجا
SOUKARY SYLLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EBRAHİM MOHAMMED HUSSEİN AL-WAJRAH