Ceza infaz kurumlarında örgütsel yapı unsurlarının çalışan performansına etkisi
The impact of organizational structure elements on employee performance in penal institutions
- Tez No: 963511
- Danışmanlar: PROF. DR. BELKIS ÖZKARA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
Ceza infaz kurumları, suç işleyen bireylerin cezalarının infaz edilmesi, ıslah edilmesi ve topluma yeniden kazandırılması amacıyla faaliyet gösteren, güvenlik ve denetimin ön planda olduğu kamu kurumlarıdır. Bu kurumlarda görev yapan personel; yüksek stres, psikolojik baskı, duygusal yıpranma ve fiziksel tehdit gibi zorlu çalışma koşullarıyla karşı karşıyadır. Söz konusu koşullar, çalışanların görevlerini yerine getirme biçimini ve genel iş performanslarını önemli ölçüde etkilemektedir. Çalışan performansını etkileyen birçok bireysel ve kurumsal faktör bulunsa da, örgütsel yapının biçimsel özellikleri (örneğin; merkezileşme, biçimselleşme ve uzmanlaşma) çalışanların performansı, özerkliği ve kurumsal bağlılığı üzerinde belirleyici bir role sahiptir. Literatürde ceza infaz kurumu çalışanlarının tükenmişlik, stres, iş doyumu gibi psikolojik yönleri geniş biçimde incelenmiş olmakla birlikte, örgüt yapısı ile performans arasındaki ilişkileri bütüncül biçimde ele alan çalışmalar sınırlı kalmıştır. Bu bağlamda, bu araştırmanın amacı, Türkiye'deki ceza infaz kurumlarında görev yapan personelin performansının, örgütsel yapı unsurlarıyla nasıl ilişkilendiğini ampirik olarak incelemektir. Araştırma, pozitivist paradigma çerçevesinde ilişkisel tarama modeliyle yürütülmüş; 2025 yılı itibarıyla farklı ceza infaz kurumlarında görev yapan 230 personelden, örgütsel yapı ve performans ölçekleri aracılığıyla nicel veri toplanmıştır. Veriler, istatistik paket programıyla analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre, biçimselleşme çalışan performansını en fazla etkileyen pozitif unsur olurken, merkezileşmenin performans üzerinde negatif etkisi tespit edilmiştir. Uzmanlaşma ise zayıf düzeyde ama anlamlı bir pozitif ilişki göstermektedir. Bu sonuçlar, ceza infaz kurumlarında görev tanımlarının netleştirilmesi, karar alma süreçlerinin daha katılımcı hale getirilmesi ve uzmanlaşmaya dayalı yapıların teşvik edilmesi gerektiğine işaret etmektedir.
Özet (Çeviri)
Penitentiary institutions are public organizations responsible for the incarceration, rehabilitation, and reintegration of individuals who have committed crimes. Employees working in these institutions are exposed to high levels of stress, psychological pressure, emotional exhaustion, and physical risk. These challenging conditions significantly influence how staff members perform their duties and affect their overall job performance. While various individual and institutional factors shape employee performance, the structural features of organizational design such as centralization, formalization, and specialization play a critical role in determining employee motivation, autonomy, and organizational commitment. Although the existing literature extensively addresses psychological outcomes such as fatigue, stress, and job satisfaction among correctional staff, studies that systematically examine the relationship between organizational structure and employee performance remain limited. This study aims to empirically investigate how the performance of staff working in Turkish correctional institutions is influenced by organizational structure components. The research was designed within a positivist paradigm using a relational survey model. Quantitative data were collected from 230 staff members, including correctional officers, psychologists, social workers, and administrative personnel across various institutions in Turkey in 2025, through validated scales measuring organizational structure and employee performance. Data were analyzed using statistical analysis software. Findings revealed that formalization had the strongest positive impact on employee performance, highlighting the importance of clear rules, systematic procedures, and defined roles. In contrast, centralization showed a significant negative relationship with performance, suggesting that highly centralized decision-making processes may undermine motivation and autonomy. Specialization demonstrated a weak but statistically significant positive effect. These results indicate a need for enhanced role clarity, decentralization of decision-making, and the promotion of specialized roles within correctional institutions.
Benzer Tezler
- Yönetici liderlik yaklaşımının çalışanın örgütsel bağlılığı, iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerine etkisi: Türkiye'deki ceza infaz kurumlarında bir araştırma
Effects of the leadership approaches of managers on the organisational commitment, intention to leave and job satisfaction: Research on Turkish prisons and detention houses
CEREN GÜVEN GÜRES
- Kadın infaz ve koruma memurlarının çalışma deneyimlerinin baskı karşıtı sosyal hizmet yaklaşımından değerlendirilmesi
Assesment of work experiences of female correctional officers from anti-oppressive social work approach
ELİF CANALAN
Doktora
Türkçe
2024
Sosyal HizmetAnkara ÜniversitesiSosyal Hizmetler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF GÖKÇEARSLAN
- Çalışma yaşamında psikososyal risk faktörleri: Kapalı ve açık ceza infaz kurumlarında iş sağlığı ve güvenliği bağlamında psikososyal risk maruziyetinin karşılaştırmalı analizi
Psychosocial risk factors in working life: Comparative analysis of psychosocial risk exposure in the context of occupational health and safety in indoor and outdoor prison
NECLA İREM ÖLMEZOĞLU İRİ
Doktora
Türkçe
2020
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriGazi ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET MERVE ÖZAYDIN
- İnfaz koruma memurlarının iş doyumu ve örgütsel bağlılıklarını belirlemeye yönelik bir araştırma
A surveyon job satisfaction and organizational commitment of correctional officers
İSMAİL ÖZTÜRK
- Ceza infaz kurumlarında uygulanan mesleki eğitim programlarının etkililiği eski hükümlüler üzerine bir araştırma
Effectiveness of vocational training programs applied in criminal institutions a research on former convicts
ARZU AKKUŞ AYDEMİR
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiHayat Boyu Öğrenme ve Yetişkin Eğitimi Bilim Dalı
PROF. DR. HAYAT BOZ