60-72 aylık çocukların bilişsel yetenekleri ile bağımsız öğrenme davranışları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
Investigating relationship between cognitive abilities and independent learning behaviors of 60–72-month-old children in terms of multiple variables
- Tez No: 964033
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİ YİĞİT KUTLUCA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 128
Özet
Bu araştırmanın temel amacı, 60–72 aylık çocukların bilişsel yetenekleri ile bağımsız öğrenme davranışları arasındaki ilişkinin cinsiyet ve okul türüne göre anlamlı olarak farklılaşıp farklılaşmadığını incelemektir. Ayrıca 60-72 aylık çocukların bilişsel gelişimin alt basamakları olan, sözel, sayısal ve sözel olmayan (uzamsal) yeteneklerinin düzeylerini, cinsiyetlerinin ve devam ettikleri okul türünün bilişsel beceri ve bağımsız öğrenme davranışlarını yordama derecesine ilişkin bulgulara da yer verilmiştir. İlişkisel tarama modeliyle yürütülen çalışmada, farklı anaokullarında öğrenime devam eden 60–72 ay aralığındaki 144 çocuk ve onların sınıf öğretmenleri katılmıştır. Veriler, Bilişsel Beceri Değerlendirme Formu ve Bağımsız Öğrenme Ölçeği aracılığıyla toplanmıştır. Toplanan veriler üzerinde ilk önce Kolmogorov Smirnov normallik testi uygulanmış, çocukların bilişsel beceri ve bağımsız öğrenme düzeylerini tespit edebilmek amacıyla, toplam puanlar ve alt boyutlar olan sözel, sayısal ve sözel olmayan boyutlar üzerinde betimsel istatistik çalışması yapılmıştır. Çocukların bilişsel gelişimleri ve bağımsız öğrenme becerilerinin cinsiyet ve okul türüne göre değişiminin istatistiksel anlamlılığını ölçmek için bağımsız örneklem t testi ve Mann Whitney U testleri uygulanmıştır. Son olarak; çocukların bağımsız öğrenme becerilerinin bilişsel gelişimleri üzerindeki yordayıcı gücüne ilişkin Çoklu Doğrusal Regresyon analizi gerçekleştirilmiştir. Ulaşılan verilere göre; araştırmaya katılan çocukların genel bilişsel yetenek düzeyleri yüksek düzeydedir. Çocukların bağımsız öğrenme davranışları, okul türü değişkenine göre anlamlı farklılık gösterirken; bilişsel gelişim ve bağımsız öğrenme davranışları üzerinde cinsiyet değişkeninin anlamlı bir etkisi gözlenmemiştir. Ayrıca araştırmaya katılan çocukların bilişsel yetenekler ve bağımsız öğrenme davranışı arasında anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki bulunmaktadır. Ulaşılan bulgular, mevcut literatürde yer alan çalışmalar ile kıyaslanmış ve yorumlar yapılmıştır. Son olarak sonuçlara uygun önerilere çalışmanın bitiminde yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
The primary aim of this study is to examine whether the relationship between the cognitive abilities and independent learning behaviors of 60–72-month-old children differs significantly according to gender and school type. Additionally, the study investigates the levels of verbal, numerical, and non-verbal (spatial) abilities—which are subcomponents of cognitive development—as well as the predictive power of gender and school type on both cognitive abilities and independent learning behaviors. This study utilized a relational screeing model, the study sample consisted of 144 children aged between 60–72 months attending various preschools in Turkey, along with their teachers. Data were collected using the Cognitive Skills Assessment Form and the Independent Learning Scale. Initially, the Kolmogorov-Smirnov test was conducted to assess the normality of the data. Descriptive statistics were applied to total scores and sub-dimensions (verbal, numerical, and non-verbal) to determine children's levels of cognitive ability and independent learning. To evaluate whether cognitive development and independent learning behaviors varied significantly by gender and school type, Independent Samples T-Tests and Mann-Whitney U tests were used. Finally, multiple linear regression analysis was conducted to examine the predictive power of cognitive development on independent learning behaviors. The study found the overall cognitive ability levels of participating children to be high. While independent learning behaviors showed significant differences based on school type, gender did not have a statistically significant effect on either cognitive development or independent learning behaviors. Moreover, a statistically significant and positive correlation was found between children's cognitive abilities and their independent learning behaviors. The results were discussed in comparison with existing literature, and relevant recommendations were provided at the conclusion of the study.
Benzer Tezler
- Okul öncesi dönemde dikkat yetisinin gelişimi programının çocukların dikkat yetisi kazanımı ile akıl yürütme becerilerine etkisi
The effect of attention developing program during preschool period on attention and mental reasoning skills
ALİ İBRAHİM CAN GÖZÜM
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADALET KANDIR
- Okul öncesi eğitim kurumlarındaki programlama eğitimi uygulamalarının incelenmesi
Investigation of programming education applications in preschool education institutions
FATMA PARMAKSIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimAydın Adnan Menderes ÜniversitesiOkul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖZDE İNAL KIZILTEPE
- Erken çocukluk döneminde okul dışı rehberli sorgulama yaklaşımının fen merak duygusu ve bilişsel gelişim üzerine etkisi
The effect of outdoor guided inquiry approach on science curiosity and cognitive development in early childhood
ASLI SARIŞAN TUNGAÇ
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN YAMAN
- 60-72 aylık 1. sınıf öğrencilerinin okula hazır bulunuşluk düzeylerinin belirlenmesi (Öğretmen görüşlerine göre)
60-72 months 1. determination of school students readiness levels (According to teachers' opinions )
MAHMUT ÇAKICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimOkan ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUHARREM KÖKLÜ
- 60-72 aylık çocuklar için zekâ değerlendirme ölçeğinin geliştirilmesi: Bir ön çalışma
Development of the intelligence assessment scale for 60-72 month-old children: A preliminary study
MUHAMMET ŞERİF KESKİNOĞLU