II. Meşrutiyet Dönemi Sırât-ı Müstakîm dergisinde kadına ilişkin görüşler ve fıkhî değerlendirmesi (1908-1909)
The representation of women and its legal-religious assessment in Sirât-i Mustakim during the Second Constitutional Period (1908-1909)
- Tez No: 964078
- Danışmanlar: PROF. DR. YAŞAR YİĞİT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Fransa'da başlayan medeniyet tartışmalarının toplumsal hayata yansımalarıyla beraber, toplumun kendi sosyo-mekanına bakılmaksızın tekdüze bir şekilde ele alınması, insanların Batılılaşma isteğini beraberinde getirmiştir. Osmanlı'nın Tanzimat Dönemi'ne denk gelen medeniyet tartışmaları, II. Meşrutiyet Dönemi'yle birlikte daha da artmış, hâkim olan modernizm ve eşitlik havasıyla birlikte kadının eğitimi, tesettürü, aile hayatı, sosyal yaşamı, teaddüd-i zevcat gibi konular gündeme gelmiştir. Döneme damgasını vuran özgürlükçü havada, fikir hürriyeti bağlamında ortaya çıkan akımlar içerisinde en popüler olanlardan birisi de İslâmcılıktır. Mehmed Âkif'in başmuharrirliğini üstlendiği Sırât-ı Müstakîm dergisinde, dönemin İslâmcı aydınları tarafından kadın konusu detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Dergide, Batılılaşmanın olumsuz yönlerine karşı İslâmî kimliği koruyucu bir yaklaşım benimsenmiş; aynı zamanda kadının eğitim ve sosyal hakları desteklenerek toplumsal statüsünün güçlendirilmesi hedeflenmiştir. Bu çalışmada, Sırât-ı Müstakîm dergisinde kadınla ilgili yazılar fıkıh usulü kaynak ve kaidelerine göre incelenmiş, dönemin modernleşme talepleriyle İslâmî ilkelerin dengeli bir şekilde nasıl birleştirildiği ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
The civilization debates that originated in France significantly influenced social life, leading societies to pursue Westernization without fully considering their unique socio-cultural contexts. These debates, which began during the Tanzimat period of the Ottoman Empire, intensified during the Second Constitutional Era, bringing topics such as women's education, hijab, family life, social participation, and polygamy (teaddüd-i zevcât) into discussion. Among the intellectual movements that emerged in the period's liberal atmosphere of freedom of thought, Islamism emerged as a particularly influential movement. In the journal Sırât-ı Müstakîm, under the editorship of Mehmed Âkif, leading Islamist intellectuals of the period addressed women's issues comprehensively. The journal adopted a protective stance toward Islamic identity, opposing negative aspects of Westernization while simultaneously promoting women's educational and social rights to enhance their societal status. This study aims to explore the articles on women published in Sırât-ı Müstakîm, analyzing them through the methodological framework and principles of Islamic jurisprudence (fiqh). It highlights how the journal successfully integrated contemporary demands for modernization with Islamic principles.
Benzer Tezler
- Sırat-ı Müstakim dergisinde İslamcı münevverlerin kadın algısı
Female perception of the Islamist intellectuals in Sırat-i Müstakim journal
RUMEYSA SARIMERMER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ ARSLANTÜRK
- Sırât-ı Müstakîm Dergisi'nde yayınlanan makalelerde kadınların sosyal hayatına dair meselelerin fıkhî açıdan değerlendirilmesi
Evaluation from a fiqh perspective of issues related to women's social life in articles published in the journal of Sirât-i Mustakim
FATMA GÖNCÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinUşak ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL YÜKSEK
- Iı. meşrutiyet dönemi Osmanlı modernleşmesinin kadınla ilgili ayetlerin yorumlarına yansıması
The reflection of Ottoman modernisation on the comments of the quranic verses related to the women in the time of the ii. constitution
AYŞEGÜL ESKİKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. İSMAİL ALBAYRAK
- Sırât-ı Müstakîm dergisinde garbiyatçı söylem
Occidentalist discourse in journal of Sırât-i Müstakim
NİHAT ÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
SosyolojiKütahya Dumlupınar ÜniversitesiSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKHAN GÖKTÜRK
- II. Meşrutiyet Dönemi Türk düşüncesinde doğu-batı algısı: İctihad ve Sırat-ı Müstakim dergileri örneği
The conception of 'The east' and 'The west' in the second constitutional period Turkish thought: The cases of İctihad and Sirat-i Müstakim journals
VAHDETTİN IŞIK
Doktora
Türkçe
2018
Sosyolojiİbn Haldun ÜniversitesiMedeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RECEP ŞENTÜRK