Adaptation of immigrants in a multicultural context: Yemeni immigrants in Turkey
Çok kültürlü bir bağlamda göçmenlerin uyum süreci: Türkiye'deki Yemenli göçmenler
- Tez No: 964085
- Danışmanlar: PROF. DR. BİLAL SAMBUR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 201
Özet
Göç, uzun zamandır insan etkileşiminin bir aracı olarak kültürel alışverişi ve toplumsal bütünleşmeye aracılık etmektedir. Ancak, bu süreç göçmenlerin deneyimlerini ve ev sahibi toplumun dinamiklerini şekillendiren karmaşık psikolojik, mesleki ve uyumla ilgili zorlukları da beraberinde getirmektedir. Bu tez, Türkiye'deki Yemenli göçmenlerin uyum süreçlerini kapsamlı bir şekilde incelemek amacıyla nitel ve nicel yöntemlerin bütünleşik biçimde kullanıldığı karma yöntemli üç çalışma içermektedir. İlk çalışma, farklı yaş ve meslek gruplarından 25 Yemenli katılımcıyla gerçekleştirilen yarı yapılandırılmış görüşmeler aracılığıyla göçmenlerin psikolojik, sosyal ve kültürel uyum deneyimlerini araştırmaktadır. İkinci çalışma ise, Türkiye bağlamında göçmen uyumunu nicel olarak ölçmeye yönelik bir ölçek geliştirmektedir. Üçüncü çalışma ise, nitel araştırmalardan elde edilen bulgular ışığında, göçmen uyumunu etkileyen kişisel ve sosyal değişkenler arasındaki ilişkileri inceleyen nicel bir çerçeve sunmakta ve farklı demografik özelliklere sahip 430 Yemenli göçmeni kapsamaktadır. İlk çalışmanın nitel bulguları, göç öncesi medya aracılığıyla şekillenen algıların, göçmenlerin sonraki uyum deneyimleri üzerinde belirleyici bir rol oynadığını göstermektedir. Ayrıca, uyumun durağan değil, Türkiye'nin bölgesel farklılıklarından ve ev sahibi toplumla kurulan sürekli etkileşimlerden etkilenen dinamik bir süreç olduğu tespit edilmiştir. İkinci çalışmada yapılan faktör analizi, uyumun psikolojik ve sosyokültürel olmak üzere iki ana boyutunun bulunduğunu ortaya koymakta ve sürecin çok boyutluluğunu vurgulamaktadır. Üçüncü çalışmada regresyon analizleri, psikolojik uyumun yaş, dışadönüklük ve nevrotiklik ile anlamlı şekilde öngörüldüğünü, sosyokültürel uyumun ise açıklığa (openness) bağlı olduğunu göstermektedir. Sorumluluk (conscientiousness) ise her iki uyum boyutunu öngören tek kişilik özelliği olarak öne çıkmıştır. Cinsiyet ve gelir düzeyi gibi demografik değişkenler anlamlı bir farklılık göstermezken, eğitim düzeyinin yalnızca sosyokültürel uyum ile ilişkili olduğu belirlenmiştir. Bulgular ayrıca, hem köken hem de ana akım kültüre yönelik uyum yönelimlerinin algılanan kültürel mesafe aracılığıyla psikolojik uyumu dolaylı olarak etkilediğini göstermektedir. Ana akım yönelimi ise Türkçe yeterliliği ile her iki uyum boyutu arasındaki ilişkide anlamlı bir aracı değişken olarak belirlenmiştir. Türkiye'de kalış süresi doğrudan sosyokültürel uyum ile ilişkili olup, uzun süreli ikamet daha iyi uyumla sonuçlanmaktadır. Ayrıca, yaşanılan şehir de kültürel mirasa bağlılığı etkilemekte; küçük şehirlerde yaşayan Yemenli göçmenler, büyük şehirlerde yaşayanlara kıyasla kültürel miraslarına daha güçlü bağlılık göstermektedir. Bulgular, göçmen uyumunda kişisel, sosyal ve bağlamsal faktörlerin karmaşık etkileşimini ortaya koymaktadır. Sonuçlar, ilgili kuramlar ve önceki çalışmalar ışığında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Migration has long served as a conduit for human interaction, fostering cultural exchange and social integration. Yet, the process entails complex psychological, professional, and adaptive challenges that shape migrants' experiences and host community dynamics. This dissertation examines the adaptation of Yemeni immigrants in Türkiye through multiphase mixed design, comprising three interconnected studies that integrate qualitative and quantitative approaches to provide a comprehensive analysis. The first study explores the psychological, social, and cultural adaptation experiences of Yemeni migrants through semi-structured interviews with 25 participants of varying ages and occupations. The second study develops a scale to quantitatively measure cultural adaptation in the Turkish context. The third study utilizes a quantitative framework, informed by insights from qualitative research, to investigate the relationships between personal and social factors influencing adaptation, involving a sample of 430 Yemeni immigrants across different demographics. The qualitative findings from the first study reveal that pre-migration perceptions, strongly shaped by media representations, significantly influence migrants' subsequent adaptation experiences. Adaptation is found to be a dynamic process, affected by regional differences within Türkiye and evolving through ongoing interactions with the host society. The factor analysis in the second study identifies two primary dimensions of adaptation: psychological adaptation and sociocultural adaptation, highlighting the multidimensional nature of the adaptation process. In the third study, regression analyses indicate that psychological adaptation is significantly predicted by age, extroversion, and neuroticism, while sociocultural adaptation is predicted by openness. Conscientiousness emerges as the only personality trait predictive of both adaptation dimensions. Demographic variables such as gender and income level do not exhibit significant effects, except that educational attainment is associated with sociocultural adaptation. Moreover, the findings suggest that both heritage and mainstream acculturation orientations indirectly affect psychological adaptation through perceived cultural distance. Mainstream orientation was identified as a significant mediator between Turkish language proficiency and both adaptation dimensions. Length of stay in Türkiye was directly associated with sociocultural adaptation, with longer stays corresponding to better adaptation outcomes. Additionally, the city of residence influenced the heritage dimension, with Yemeni immigrants in smaller cities demonstrating stronger commitments to their cultural heritage compared to those in larger cities. Findings underscore the complex interplay of personal, social, and contextual factors in immigrant adaptation. The results are discussed in light of relevant theories and studies.
Benzer Tezler
- Göçmenler ve yerel halk açısından toplumsal uyum Yalova'da sosyolojik çalışma
Social harmony for immigrants and local people sociological study in Yalova
ORHAN GÜL
- MEB Açık Öğretim Batı Avrupa programlarının öğrenci beklentilerini karşılama düzeyleri
MEB Open Education West Europe progams levels of meeting student expactations
AHMET VEFA GÜLER
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL DOĞAN
- İlkokul müfredat programının çokkültürlü eğitim açısından değerlendirilmesi ve sınıf öğretmenlerinin çokkültürlü eğitim algıları
Assessment of the primary school curriculum program in terms of multicultural education and perceptions of primary school teachers regarding multicultural education
OKAN TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKastamonu ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET ÜNAL
- Danimarka'da (Odense'de) yaşayan Türklerin ilköğretimde yaşadıkları eğitsel ve yönetsel sorunlar
The pedagogic and administrative problems that Turkish people come across in primary schools in Denmark (Odense)
ASLI DEVECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
YRD. DOÇ. DR. HASAN BASRİ GÜNDÜZ
- Çokkültürlülükte kadınların toplumsal cinsiyet algılarına dair bir araştırma (Marmara Adası-Merkez örneği)
A research on women's gender perceptions in multiculturalism (Sample of Marmara Island-Center)
EBRU ELİF MORALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
SosyolojiKocaeli ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YILDIZ ÖZTAN ULUSOY