Küresel inovasyon endeksinde yer alan üst-orta gelirli ülkelerin endüstri 4.0 düzeylerinin çok kriterli karar verme yöntemleriyle değerlendirilmesi
Evaluation of industry 4.0 levels of upper-middle income countries in the global innovation index with multi-criteria decision making methods
- Tez No: 964086
- Danışmanlar: DOÇ. SERAP PELİN TÜRKOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası Ticaret, International Trade
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret ve Finans Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 185
Özet
Bu çalışma, 2024 yılı Küresel İnovasyon Endeksi'nde gelişim düzeyine uygun performans gösteren üst-orta gelirli ülkelerin Endüstri 4.0 düzeylerini değerlendirmeyi ve sıralamayı amaçlamaktadır. Çalışmada, Endüstri 4.0'ın temel unsurları esas alınarak belirlenen dokuz kriter çerçevesinde ülkelerin Endüstri 4.0 seviyeleri, çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemleri kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonucunda, WIPO'nun 2024 Küresel İnovasyon Endeksi'nde 'Gelişim Düzeyiyle Uyumlu Performans' grubunda yer alan üst-orta gelirli ülkelerin Endüstri 4.0 seviyeleri belirlenmiş ve bu ülkeler sıralanmıştır. Çalışmanın metodolojik yaklaşımında, kriter ağırlıklarının belirlenmesi için CRITIC ve Entropi yöntemleri kullanılmış, ülkelerin sıralaması ise RAWEC yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Elde edilen sonuçların tutarlılığını test etmek amacıyla, EDAS, MAUT, CRADIS, ARAS ve SAW yöntemleri ile ek analizler yapılmış ve bu yöntemlerden elde edilen sonuçlar arasındaki korelasyon seviyeleri ölçülmüştür. Analiz sonuçlarına göre, Malezya, Türkiye ve Bulgaristan isimli ülkeler, Endüstri 4.0 düzeyi açısından en yüksek performans gösteren ülkeler olarak öne çıkmıştır. Bu ülkeler, dijital altyapı, AR-GE yatırımları ve inovasyon kapasiteleri ile diğer ülkelere kıyasla belirgin bir üstünlük sergilemiştir. Öte yandan, El Salvador, Bosna Hersek, Kuzey Makedonya isimli ülkeler Endüstri 4.0'a geçiş sürecinde daha düşük performans göstermiştir. Bu ülkelerin, dijital dönüşüm ve inovasyon alanlarında politika reformlarına ihtiyaç duyduğu tespit edilmiştir. Çalışmanın bulguları, ülkelerin Endüstri 4.0 düzeylerini artırmak için dijital altyapı yatırımlarının, AR-GE teşviklerinin ve eğitim programlarının önemini vurgulamaktadır. Ayrıca, farklı ÇKKV yöntemleri ile elde edilen sonuçların yüksek korelasyon göstermesi, analizlerin tutarlı ve güvenilir olduğunu ortaya koymaktadır. Bu çalışma, üst-orta gelirli ülkelerin Endüstri 4.0 düzeylerini değerlendirmek için kapsamlı bir metodolojik çerçeve sunmakta ve gelecekteki araştırmalar için yol gösterici olmayı hedeflemektedir.
Özet (Çeviri)
This study aims to evaluate and rank the Industry 4.0 levels of upper-middle-income countries that demonstrate performance in line with their development level in the 2024 Global Innovation Index. In the study, the Industry 4.0 levels of countries were analyzed using multi-criteria decision making (MCDM) methods within the framework of nine criteria determined based on the basic elements of Industry 4.0. As a result of the analysis, the Industry 4.0 levels of upper-middle-income countries included in the 'Performance in Line with Development Level' group in WIPO's 2024 Global Innovation Index were determined and these countries were ranked. In the methodological approach of the study, CRITIC and ENTROPY methods were used to determine the criteria weights, and the ranking of the countries was carried out with the RAWEC method. In order to test the consistency of the results obtained, additional analyzes were made with EDAS, MAUT, CRADIS, ARAS and SAW methods, and the correlation levels between the results obtained from these methods were measured. According to the analysis results, Malaysia, Turkey and Bulgaria stood out as the countries with the highest performance in terms of Industry 4.0 level. These countries have demonstrated a significant superiority over other countries with their digital infrastructure, R&D investments and innovation capacities. On the other hand, El Salvador, Bosnia and Herzegovina and North Macedonia have shown lower performance in the transition to Industry 4.0. It has been determined that these countries need policy reforms in the areas of digital transformation and innovation. The findings of the study emphasize the importance of digital infrastructure investments, R&D incentives and training programs to increase the Industry 4.0 levels of countries. In addition, the high correlation of the results obtained with different MCDM methods reveals that the analyses are consistent and reliable. This study provides a comprehensive methodological framework to evaluate the Industry 4.0 levels of upper-middle income countries and aims to guide future research.
Benzer Tezler
- ЕВРАЗИЯ ЭКОНОМИКАЛЫК БИРЛИГИ: КЫРГЫЗСТАН МИСАЛЫНДА
Avrasya Ekonomik Birliği: Kırgızistan örneği / The Eurasian Economic Union: The Case Of Kyrgyzstan
ŞAMİL BALCI
Doktora
Kırgızca
2024
EkonomiKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CUSUPCAN PİRİMBAYEV
- Алуу жана колдонуучулардынканааттануусун баалоо:бишкек шаарындаэмпирикалык изилдөө
E-devletin benimsenmesi ve kullanıcı memnuniyetinin değerlendirilmesi: Bişkek şehrinde ampirik bir araştırma
ACAR ŞARŞENKADIROVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2024
İşletmeKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AZAMAT MAKSÜDÜNOV
- Yönetim kurulunda kadın üye varlığının iklim değişikliği açıklamaları üzerindeki etkisi: BIST 100 üzerine bir uygulama
The effect of women on boards on the climate change disclosure: Evidence from BIST 100 firms
HİLAL SÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeYıldız Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM KUTLU FURTUNA
- Türkiye'de Endüstri 4.0 uygulamalarının değerlendirilmesi: Panel veri analizi
4.0 evaluation of industrial applications in Turkey: Panel data analysis
FİDAN ALİYEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriİstanbul ÜniversitesiTeknoloji ve Sanayi İktisadı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULKADİR TUNA
- Küresel değer zincirlerine katılımın belirleyicileri: Next-11 ülkeleri üzerine bir inceleme
Determinants of participation in global value chains: An analysis on Next-11 countries
MERT ŞAKI