Diabetes mellitus'un eşlik ettiği ve etmediği kronik böbrek hastalığı olan olgularda aşil tendon sertliğinin shear wave elastografi ile değerlendirilmesi
Evaluation of achilles tendon elasticity using shear wave elastography in patient with chronic kidney disease with and without Diabetes mellitus
- Tez No: 964351
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET BURAK ÇİLDAĞ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Radyoloji ve Nükleer Tıp, Radiology and Nuclear Medicine
- Anahtar Kelimeler: Aşil tendonu, Ultrasonografi, Shear Wave Elastografi, Kronik Böbrek Hastalığı, Diabetes Mellitus, Achilles Tendon, Ultrasonography, Shear Wave Elastography, Chronic Kidney Disease, Diabetes Mellitus
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Radyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tıbbi Radyobiyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 101
Özet
Diabetes Mellitus'un Eşlik Ettiği ve Etmediği Kronik Böbrek Hastalığı Olan Olgularda Aşil Tendon Sertliğinin Shear Wave Elastografi ile Değerlendirilmesi Giriş ve Amaç Aşil tendonu gastrokinemius ve soleus kaslarının tendinöz kesimlerinden köken alan, insan vücudunun en güçlü ve kalın tendonudur. Bununla birlikte en sık rüptüre olan tendondur. Aşil tendon rüptürü etyolojileri literatürde çeşitlilik göstermektedir. Üremik toksinler tendon dejenerasyonuna ve spontan rüptüre sebep olabilir. Ayrıca Kronik Böbrek Hastalığına (KBH) sekonder gelişen metabolik asidoz, hipoksi ve hiperparatiroidizm ve KBH'na sıklıkla eşlik eden Diabetes Mellitus (DM) glukoz metabolizmasındaki anormalliklere sekonder oluşan yan ürünlerde tendon dejenerasyonuna yol açabilir. Aşil tendonu ultrasonografi ile değerlendirilebilir. Son yıllarda ultrasonografi cihazlarına eklenmiş, doku esnekliğini gösteren Shear Wave Elastografi (SWE) kullanılarak aşil tendon değerlendirilmesi ile ilgili çalışmalar yapılmaktadır. Bu tez çalışmasındaki amacımız, DM eşlik ettiği ve etmediği kronik böbrek hastalığı olan hastaların, aşil tendonlarını ultrasonografi ve shear wave elastografi ile incelemektir. Gereç ve Yöntem Prospektif olarak tasarlanmış ve etik kurul onayı alınmış çalışmada, tüm incelemelerden önce gönüllü katılımcılara yazılı ve sözlü bilgilendirme yapılmış ve aydınlatılmış onam formu alınmıştır. Toplam 105 olgu (54 DM eşlik eden ve etmeyen KBH hastası, 51 sağlıklı kontrol grubu) renal US incelemesi sonrası KBH, klinik ve sonografik olarak kategorize edildi. KBH olguları DM olan ve olmayanlar olarak gruplara ayrıldı. Gruplara ayrıldıktan sonra her iki taraf aşil tendonlarına 2D SWE elastografi incelemesi ve kalınlık ölçümü yapıldı. KBH olan grup ile kontrol grubu arasında ultrasonografik ve elastografik incelemede fark analizi yapıldı. Ek olarak KBH'ye eşlik eden ve etmeyen diabetes mellitus olgularının aşil tendon değerlendirlmesinde fark olup olmadığı istatistiksel olarak araştırıldı. Bulgular Katılımcıların %51,4'ü (54/105) vaka grubunda, %48,6'sı (51/105) ise kontrol grubundadır. Olguların 44'ü kadın (%41,9) , 61'i (%58,1) erkekti. Vaka grubunda kadın oranı %44,4 (24/54), erkek oranı %55,6 (30/54) iken, kontrol grubunda kadın oranı %39,2 (20/51), erkek oranı %60,8'dir (31/51). Cinsiyet açısından gruplar arasında anlamlı bir fark bulunmadı (p=0,587). Vaka grubunun yaş ortalaması 61,80±14,54 yıl, kontrol grubunun ise 58,98±12,05 yıldır. Medyan yaşlar sırasıyla 63,5 ve 58,0 olup, yaş açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır (p=0,284). Cinsiyete göre yapılan karşılaştırmada, erkeklerde sağ ve sol aşil tendon kalınlığı ortalaması sırasıyla 4,66±0,87 mm ve 4,68±0,84 mm, kadınlarda ise sırasıyla 4,26±0,68 mm ve 4,30±0,59 mm dir. Cinsiyetler arası her iki taraf aşil tendon kalınlıkları ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark mevcuttur (p=0,009, p=0,008). Cinsiyetler arası sağ ve sol aşil tendon elastografi değerlerine bakıldığında, erkeklerde sağ ve sol aşil tendon elastografi değerleri ortalaması sırası ile 155,67±49,46 kPa ve 154,73±49,90 kPa, kadınlarda 164,74±54,43 kPa ve 172,19±53,64 kPa olarak bulunmuştur. Kadınlarda aşil tendon elastografi değerlerinin ortalaması sağ ve sol her iki tarafta da erkeklere göre daha fazla olmasına rağmen cinsiyete göre sağ ve sol aşil tendon elastografik değer ortalaması farkı istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p=0,423, p=0,099). Tüm katılımcıların; sağ taraf aşil tendon kalınlığı ortalama 4,50±0,82 mm ve medyan değeri 4,45 mm'dir. Sol taraf aşil tendon kalınlığı ise ortalama 4,52±0,77 mm, medyan değeri 4,42 mm ölçülmüştür. Sağ ve sol aşil tendon kalınlıkları ortalamaları arasında istatistiksel anlamlı farklılık bulunmamıştır (p=0,848). Tüm katılımcıların; sağ taraf aşil tendonu elastografi değeri ortalama 159,47±51,54 kPa, medyan değeri ise 151,05 kPa ölçülmüştür. Sol taraf aşil tendonu elastografi değeri ortalama 162,05±51,97 kPa, medyan değeri ise 152,02 kPa ölçülmüştür. Sağ ve sol aşil tendon elastografik değerleri ortalamaları arasında istatistiksel anlamlı farklılık bulunmamıştır (p=0,694). Vaka grubu ile kontrol grubu arası değerlendirmede, vaka grubunda sağ ve sol aşil tendon kalınlığı ortalaması sırası ile 4,64±0,92 mm ve 4,67±0,84 mm kontrol grubunda sırasıyla 4,34±0,68 mm ve 4,35±0,64 mm'dir. İki grup arasında, hem sağ hem de sol taraf aşil tendon kalınlıkları ortalamaları istatistiksel olarak farklıdır (p=0,042, p=0,030). İki grup arasında aşil tendon elastografi değerleri karşılaştırıldığında, vaka grubunda sağ ve sol aşil tendon elastografi değerleri ortalaması sırasıyla 187,27±48,58 kPa ve 186,75±50,33 kPa, kontrol grubu sağ ve sol aşil tendon elastografi değerleri ortalaması sırası ile 130,04±36,15 kPa ve 135,89±39,71 kPa olarak ölçülmüştür. İki grup arasında, hem sağ hem de sol taraf aşil tendon kalınlıkları farkı istatistiksel olarak anlamlıdır (p10 yıl) sağ ve sol aşil tendon kalınlıkları karşılaştırılmıştır. Sağ aşil kalınlığı açısından ortalama ± standart sapma (SS) değerleri sırasıyla 4,60±1,04 mm, 4,63±.83 mm ve 4,79±.69 mm olup, istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır (p=0,852). Kronik Böbrek Hastalığı, sonografik olarak dereceldirildikten sonra (Grade 1, Grade 2, Grade 3) sağ aşil kalınlığı grade göre kalınlığı sırasıyla; 4,82±0,84 mm, 4,28±1,07 mm ve 4,74±0,85 mm olarak ölçülmüştür. Gruplar arası fark anlamlı bulunmamıştır (p=0,202). Sol aşil kalınlığıda benzer şekilde sonografik derecelendirmede yapılan isatistiksel analizde fark göstermemiştir (p=0,686). Sağ aşil elasto değeri Grade 1'de sırasıyla 174,62±50,34, 189,85±47,62 ve 200,74±47,17'dir, fark istatistiksel olarak anlamlı değildir (p=0,258). Grade 1 grubunda sol aşil elasto değeri ortalama 165,54±53,20 iken, Grade 2 grubunda bu değer 195,72±44,94'e yükselmiş, Grade 3 grubunda ise 205,47±44,36 ile en yüksek seviyeye ulaşmıştır. Ortanca (medyan) değerler de benzer şekilde artış göstermiştir: sırasıyla 168,37, 199,20 ve 214,99. Bu artış eğilimi istatistiksel olarak anlamlı bulunmuş (p=0,036) ve özellikle Grade 1 ile Grade 3 arasında anlamlı düzeyde fark olduğu görülmüştür. Diabetes mellitus olan Kronik böbrek hastalığı olgularında hem sağ hem de sol aşil tendon kalınlıkları, diyabetik olmayanlara göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur (sırasıyla p=0,050 ve p=0,030). SWE ile elde edilen elastisite değerleri de her iki aşil tendonu için diyabetik grupta anlamlı olarak daha yüksek saptanmıştır (sağ p 0.05). Sonuç Kronik böbek hastalığı olan olgularda aşil tendon kalınlığı ve sertliği yaşdan ve cinsiyetten bağımsız, hastalık süresine bağlı olarak normal bireylerden farklı bulunmuş olup kronik böbrek hastalığına eşlik eden diabetes mellitus'un tendon sertliğini ve kalınlığında artış meydana getirdiği saptandı. Kronik böbrek hastalığı olan olguların aşil tendonlarının ultrasonografi ve sonoelastografi ile rutin değerlendirilmesinin ve özellikle kronik böbrek hastalığına eşlik eden DM hastalığı olanların daha sık ultrasonografik değerlendirilmelerinin tendon patolojilerini saptamak açısından yararlı olabileceği söylenebilir.
Özet (Çeviri)
Evaluation of Achilles Tendon Elasticity Using Shear Wave Elastography in Patient with Chronic Kidney Disease with and without Diabetes Mellitus Introduction and Objective The Achilles tendon originates from the tendinous portions of the gastrocnemius and soleus muscles and is the strongest and thickest tendon in the human body. However, it is also the tendon most commonly subject to rupture. The etiology of Achilles tendon rupture varies widely in the literature. Uremic toxins can contribute to tendon degeneration and spontaneous rupture. Moreover, metabolic acidosis, hypoxia, and hyperparathyroidism secondary to Chronic Kidney Disease (CKD), as well as Diabetes Mellitus (DM), which frequently accompanies CKD, may lead to tendon degeneration due to by-products resulting from abnormalities in glucose metabolism. The Achilles tendon can be evaluated using ultrasonography. In recent years, studies have been conducted on the evaluation of the Achilles tendon using Shear Wave Elastography (SWE), a technique integrated into ultrasonography devices that provides information on tissue elasticity. Shear wave elastography (SWE) is a recently developed ultrasonographic technique that estimates tissue stiffness by measuring tissue deformation in response to mechanical shear waves applied in parallel to the tissue structure. The aim of this thesis is to evaluate the Achilles tendons of patients with chronic kidney disease, both with and without coexisting diabetes mellitus, using ultrasonography and shear wave elastography. Materials and Methods This prospectively designed study was approved by the institutional ethics committee. Prior to all procedures, written and verbal informed consent was obtained from all voluntary participants. A total of 105 individuals (54 patients with CKD with or without DM, and 51 healthy controls) were evaluated. Following renal ultrasonography, participants were clinically and sonographically categorized according to the presence of CKD. The CKD group was further divided into two subgroups based on the presence or absence of coexisting DM. After group classification, both Achilles tendons of each participant were assessed using two-dimensional shear wave elastography (2D SWE), and tendon thickness measurements were performed. Differences between the CKD group and the control group were analyzed based on ultrasonographic and elastographic findings. Additionally, statistical analyses were conducted to investigate whether there were significant differences in Achilles tendon parameters between CKD patients with and without diabetes mellitus. Results Of the total participants, 51.4% (54/105) were in the study group and 48.6% (51/105) were in the control group. Among all participants, 44 (41.9%) were female and 61 (58.1%) were male. In the study group, the proportion of females was 44.4% (24/54) and males 55.6% (30/54), whereas in the control group, females comprised 39.2% (20/51) and males 60.8% (31/51). There was no statistically significant difference between the groups in terms of sex distribution (p=0.587). The mean age of the study group was 61.80 ± 14.54 years, while the control group had a mean age of 58.98 ± 12.05 years. The median ages were 63.5 and 58.0 years, respectively. No statistically significant difference was observed between the groups regarding age (p=0.284). In the comparison based on sex, the mean thickness of the right and left Achilles tendons in males was 4.66 ± 0.87 mm and 4.68 ± 0.84 mm, respectively, while in females it was 4.26 ± 0.68 mm and 4.30 ± 0.59 mm, respectively. A statistically significant difference was observed in the mean thickness of the Achilles tendons between sexes on both sides (p=0.009 and p=0.008, respectively). When comparing shear wave elastography values of the right and left Achilles tendons between sexes, the mean values in males were 155.67 ± 49.46 kPa (right) and 154.73 ± 49.90 kPa (left), while in females they were 164.74 ± 54.43 kPa (right) and 172.19 ± 53.64 kPa (left). Although females demonstrated higher mean elastography values than males on both sides, the differences were not statistically significant (p=0.423 and p=0.099, respectively). Among all participants, the mean thickness of the right Achilles tendon was 4.50 ± 0.82 mm with a median of 4.45 mm, while the left Achilles tendon had a mean thickness of 4.52 ± 0.77 mm and a median of 4.42 mm. No statistically significant difference was found between the mean thickness values of the right and left Achilles tendons (p=0.848). The mean shear wave elastography (SWE) value of the right Achilles tendon for all participants was measured as 159.47 ± 51.54 kPa, with a median of 151.05 kPa. For the left Achilles tendon, the mean SWE value was 162.05 ± 51.97 kPa, with a median of 152.02 kPa. No statistically significant difference was found between the mean SWE values of the right and left Achilles tendons (p = 0.694). In the comparison between the study and control groups, the mean right and left Achilles tendon thicknesses were 4.64 ± 0.92 mm and 4.67 ± 0.84 mm, respectively, in the study group, and 4.34 ± 0.68 mm and 4.35 ± 0.64 mm, respectively, in the control group. The mean thicknesses of both right and left Achilles tendons were significantly higher in the study group than in the control group (p = 0.042, p = 0.030). When comparing SWE values between the groups, the study group had mean right and left Achilles tendon values of 187.27 ± 48.58 kPa and 186.75 ± 50.33 kPa, respectively, while the control group had 130.04 ± 36.15 kPa and 135.89 ± 39.71 kPa, respectively. The differences between groups in SWE values for both sides were statistically significant (p10 years), the mean ± SD values for the right Achilles tendon were 4.60 ± 1.04 mm, 4.63 ± 0.83 mm, and 4.79 ± 0.69 mm, respectively, with no significant differences observed (p = 0.852). After grading CKD sonographically (Grade 1, Grade 2, Grade 3), the mean right Achilles tendon thicknesses were 4.82 ± 0.84 mm, 4.28 ± 1.07 mm, and 4.74 ± 0.85 mm, respectively. The differences between grades were not statistically significant (p = 0.202). A similar analysis of the left Achilles tendon also showed no significant differences between grades (p = 0.686). For the right Achilles tendon SWE values, the means for Grade 1, 2, and 3 were 174.62 ± 50.34 kPa, 189.85 ± 47.62 kPa, and 200.74 ± 47.17 kPa, respectively; the differences were not statistically significant (p = 0.258). However, the mean left Achilles tendon SWE value showed an increasing trend across grades: 165.54 ± 53.20 kPa in Grade 1, 195.72 ± 44.94 kPa in Grade 2, and 205.47 ± 44.36 kPa in Grade 3. Median values also increased accordingly: 168.37, 199.20, and 214.99. This upward trend was found to be statistically significant (p = 0.036), with a notable difference between Grade 1 and Grade 3. In CKD patients with concomitant diabetes mellitus (DM), both right and left Achilles tendon thicknesses were significantly higher compared to non-diabetic patients (p = 0.050 and p = 0.030, respectively). SWE-derived elasticity values were also significantly higher in the diabetic group for both Achilles tendons (right: p 0.05). Conclusion In individuals with chronic kidney disease (CKD), Achilles tendon thickness and stiffness were found to differ from those of healthy individuals, independently of age and sex, and in association with the duration of the disease. The presence of concomitant diabetes mellitus (DM) in CKD patients was associated with a further increase in tendon stiffness and thickness. Routine evaluation of the Achilles tendon using ultrasonography and sonoelastography in patients with CKD, particularly in those with coexisting DM, may be beneficial for the early detection of tendon pathologies.
Benzer Tezler
- Selektif immünglobulin a eksikliği olan otoimmün ve/veya inflamatuar hastalığı olan ve olmayan hastalarda sağlıklı kontrol grubu ile karşılaştırılarak immünfenotipin değerlendirilmesi.
Evaluation of immunophenotype in patients with selective immunoglobulin a deficiency with and without autoimmune and/or inflammatory diseases compared to a healthy control group.
BEGÜM POŞUL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıHacettepe ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ NAZİRE ÇAĞDAŞ AYVAZ
- Son evre kronik böbrek yetmezliği olgularında serebral mikrokanamanın nörokognitif fonksiyon bozukluğu üzerine etkisi
Son evre kroni̇k böbrek yetmezli̇ği̇ olgularinda serebral mi̇krokanamanin nörokogni̇ti̇f fonksi̇yon bozukluğu üzeri̇ne etki̇si̇
MUSA ATAY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
Radyoloji ve Nükleer TıpBezm-i Alem Vakıf ÜniversitesiRadyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPAY ALKAN
- Polikistik over sendromlu gebelerde gebelik komplikasyonları
Pregnancy complications of women with polycyctic ovary syndrome
BERNA ŞERMİN KILIÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
Kadın Hastalıkları ve Doğumİstanbul ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN HAKAN SEYİSOĞLU
- Romatoid artritli hastalarda istirahat metabolizma hızı ve hastalık aktivitesi ile ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship with resting metabolic rate and disease activity in patients with rheumatoid arthritis
NALAN OKUROĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2009
RomatolojiSağlık Bakanlığıİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REFİK DEMİRTUNÇ
- Otoimmün karaciğer hastalıklarının klinik ve demografik özellikleri
Clinical and demographic characteristics of autoimmune liver disease
KENAN ÖZENDİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Gastroenterolojiİstanbul Medeniyet Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAK CELAL ULAŞOĞLU