Fibromiyalji sendromlu kadınlarda evlilik uyumu: Nitel bir çalışma
Marital adjustement in women with fibromyalgia syndrome: A qualitative study
- Tez No: 964392
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MELEK ÇAYLAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Fibromiyalji Sendromu, Evlilik Uyumu, Eş Desteği, Başa Çıkma Stratejileri, Aile Danışmanlığı, Fibromyalgia Syndrome, Marital Adjustment, Spousal Support, Coping Strategies, Family Counseling
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Aile Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Aile Danışmanlığı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Fibromiyalji Sendromu (FMS), kronik yaygın ağrı, yorgunluk, uyku bozuklukları ve bilişsel zorluklarla karakterize, bireylerin fiziksel, psikolojik ve sosyal işlevselliğini önemli ölçüde bozan yaygın bir sağlık sorunudur. FMS ile mücadelede evlilik uyumu süreçleri, eş desteğinin rolü ve başa çıkma stratejileri gibi faktörler kritik bir öneme sahiptir. Ancak FMS tanısı almış ve evlilik deneyimi olan kadınlarda bu önemli etkenlerin nasıl deneyimlendiğinin, özellikle Türkiye bağlamında, nitel ve derinlemesine bir bakış açısıyla yeterince araştırılmamış olması, bu alanda bir araştırma ihtiyacını ortaya koymuştur. Bu çalışma ile, FMS' nin evlilik ilişkileri üzerindeki çok boyutlu etkilerinin, eş tarafından anlaşılma/desteklenme faktörlerinin, sistemik etkileşimlerin ve başa çıkma mekanizmalarının yorumlayıcı fenomenolojik bir bakış açısıyla incelenmesi amaçlanmaktadır. Nitel araştırma deseni içinde Yorumlayıcı Fenomenolojik Analiz (YFA) yaklaşımı benimsenmiş; FMS tanısı almış, altısı evli ve ikisi boşanmış olan sekiz kadın katılımcı ile yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Veriler YFA ilkeleri doğrultusunda tematik olarak analiz edilmiştir. Analizler, FMS ve evlilik uyumu arasında karmaşık, çift yönlü ve genellikle yıpratıcı bir etkileşimsel döngünün varlığını ortaya koymuştur. Katılımcılar hastalıklarının başlangıcını veya alevlenmesini sıklıkla evlilik uyumundaki bozulmalarla ilişkilendirirken, hastalığın“görünmez”doğası nedeniyle eş tarafından anlaşılmama ve deneyimlerin geçerli kılınmaması temel bir stres kaynağı olarak evlilik uyumunu olumsuz etkilemiştir. Eş desteği eksikliğinin“artan ağrı > artan mutsuzluk > daha da artan ağrı”şeklinde olumsuz bir döngüyü beslediği gözlemlenirken, buna karşın anlayışlı ve destekleyici bir eş tutumunun ise bu döngünün olumsuz etkilerini hafifleterek bireyin iyi oluş halini olumlu yönde önemli ölçüde etkilediği belirlenmiştir. Katılımcıların bu zorluklarla başa çıkmak için profesyonel yardım arama, yaşam tarzı değişiklikleri, maneviyat ve bilişsel yeniden yapılandırma gibi çeşitli bireysel stratejiler kullandıkları da saptanmıştır. Sonuç olarak bulgular, FMS'nin evlilik bağlamında sadece bireysel bir sağlık sorunu olarak ele alınamayacağını, aksine derinlemesine ilişkisel ve sistemik bir mesele olduğunu göstermektedir. FMS yönetiminde, sorunun etkileşimsel doğasını ve özellikle eşin anlayış/destek rolünün kritik önemini göz ardı eden bireysel yaklaşımların yetersiz kalabileceği; bu nedenle çiftin etkileşim kalıplarını hedef alan, olumsuz döngüleri kıran ve ortak başa çıkma stratejilerini geliştiren aile danışmanlığı gibi sistemik müdahalelerin değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
Fibromyalgia Syndrome (FMS) is a prevalent health issue characterized by chronic widespread pain, fatigue, sleep disturbances, and cognitive difficulties, significantly impairing individuals' physical, psychological, and social functionality. Factors such as marital adjustment processes, the role of spousal support, and coping strategies are critically important in managing FMS. However, the lack of qualitative, in-depth research exploring how these significant factors are experienced by women diagnosed with FMS and who have marital experience, particularly within the Turkish context, has highlighted a need for investigation in this area. This study aims to examine the multidimensional effects of FMS on marital relationships, factors of spousal understanding/support, systemic interactions, and coping mechanisms from an interpretative phenomenological perspective. Within a qualitative research design, the Interpretative Phenomenological Analysis (IPA) approach was adopted; semi-structured in-depth interviews were conducted with eight female participants diagnosed with FMS, six of whom were married and two divorced. Data were thematically analyzed in accordance with IPA principles. The analyses revealed the existence of a complex, bidirectional, and often debilitating interactional cycle between FMS and marital adjustment. Participants frequently associated the onset or exacerbation of their illness with deteriorations in marital adjustment. Concurrently, not being understood by the spouse and the non-validation of their experiences due to the“invisible”nature of the illness emerged as a fundamental stressor, negatively impacting marital adjustment. While a lack of spousal support was observed to fuel a negative cycle of“increased pain > increased unhappiness > further increased pain,”an understanding and supportive spousal attitude, in contrast, was found to significantly alleviate the negative effects of this cycle and positively influence the individual's well-being. It was also determined that participants utilized various individual strategies to cope with these challenges, including seeking professional help, lifestyle changes, spirituality, and cognitive restructuring. In conclusion, the findings indicate that FMS cannot be addressed merely as an individual health problem within the marital context; rather, it is a profoundly relational and systemic issue. Individual approaches that disregard the interactional nature of the problem and, particularly, the critical importance of the spouse's understanding/support role in FMS management may be insufficient. Therefore, it is concluded that systemic interventions, such as family counseling, which target the couple's interaction patterns, break negative cycles, and develop joint coping strategies, should be considered.
Benzer Tezler
- Fibromiyalji sendromlu ve temporamandibular bölgede bruksizme bağlı olarak ortaya çıkan miyofasyal ağrı sendromlu kadınlarda evlilik uyumunun ve yordayıcılarının değerlendirilmesi
The evaluation of marital adjustment and its predictors in women with fibromyalgia syndrome and myofascial pain syndrome occuring due to bruxism in the temporamandibular region
SUNA ÖMERBAŞOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Psikolojiİstanbul ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HANİFE ÖZLEM BERK
- Fibromiyalji tanılı kadın hastalarda cinsel fonksiyonların ve evlilik uyumunun değerlendirilmesi
An assessment of sexual functions and dyadic adjustment in women diagnosed with fibrimyalgia
DAVUT DÖNER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiFiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HATİCE REŞORLU
- Fibromiyalji sendromlu kadınlarda serum s100b, oksidan ve antioksidan kapasitenin klinik bulgularla ilişkisi
The relationship between serum S100B, antioxidant, oxidative capacity and clinical findings i̇n women with fibromyalgia syndrome
ESRA ÇELEN KAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonHarran ÜniversitesiFiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET TUTOĞLU
- Fibromiyalji sendromlu kadınlarda hastalık şiddeti ile stresle başa çıkma tarzları, kendilik algısı, dürtüsellik, algıladıkları sosyal destek ve psikopatolojinin ilişkisi
The relationship between severity of disease with ways of coping styles, self-perception, impulsivity, perceived social support and psychopathology in women with fibromyalgia syndrome
ŞEYMA SELEN SEVİNÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
PsikiyatriTurgut Özal ÜniversitesiDahili Tıp Bilimleri Bölümü
YRD. DOÇ. SEÇİL ÖZEN ALDEMİR
- Fibromiyalji sendromlu kadınlarda enstrüman yardımlı yumuşak doku mobilizasyonu ve iskemik kompresyon tekniğinin etkinliğinin karşılaştırılması
Comparison of effectiveness of instrument-assisted soft tissue mobilization and ischemic compression technique in women fibromyalgia syndrome.
MEHMET ÇAKIROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Fizyoterapi ve RehabilitasyonHasan Kalyoncu ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DENİZ KOCAMAZ