Dijital sanatın yeni dönemi: Sanatçıların perspektifinden yapay zekâ programları ve eserleri üzerine bir inceleme
The new era of digital art: An examination of ai programs and works from the perspective of artists
- Tez No: 964539
- Danışmanlar: PROF. DR. AND ALGÜL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilim ve Teknoloji, Güzel Sanatlar, Science and Technology, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Görsel İletişim Tasarımı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Görsel İletişim Tasarımı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Son yıllarda dijital teknolojilerdeki gelişmelerle birlikte, yapay zekâ destekli sanat uygulamaları hem üretim süreçlerinde hem de estetik anlayışta önemli bir değişim yaratmıştır. Geleneksel sanat algısının yerini giderek daha deneysel ve teknolojik bir sanatsal yaklaşım almıştır. Bu dönüşüm, sanatçılar açısından hem yeni olanaklar sunmuş hem de çeşitli kavramsal ve pratik tartışmaları beraberinde getirmiştir. Bu bağlamda, araştırma, sanatçıların yapay zekaya yönelik tutumlarını, bu teknolojilerin sanatsal üretimdeki rolünü ve yapay zeka ile sanat arasındaki sınırların nasıl belirlendiğini detaylı bir şekilde analiz etmeyi amaçlamaktadır. Üsküdar Üniversitesi Girişimsel Olmayan Araştırmalar Etik Kurulu'nun 30.10.2024 tarih ve 61351342/020-467 sayılı kararı ile gerçekleştirilen araştırmada nicel bir yöntem benimsenmiştir ve veri toplama aracı olarak çevrim içi anket uygulanmıştır. Sanatçılardan elde edilen veriler doğrultusunda, yapay zekâ destekli sanat uygulamalarına yönelik algılar, kullanım sıklıkları ile bu teknolojilere dair etik ve yaratıcı sınırlamalara ilişkin görüşler analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular, sanatçıların yapay zekâyı ağırlıklı olarak üretim sürecinde yardımcı bir araç olarak değerlendirdiğini; ancak bu araçların sanatın doğasına ilişkin bazı tartışmaları da beraberinde getirdiğini ortaya koymuştur. Katılımcıların önemli bir kısmı, yapay zekânın sanat üretiminde kullanılmasına olumlu yaklaşmakla birlikte, bu teknolojilerin sanatın özgünlüğü üzerindeki etkilerine dair kararsızlık yaşamaktadır. Anket bulgularına göre, yapay zekâ ile üretilmiş eserlerin geleneksel anlamda sanatsal olup olmadığı sıklıkla sorgulanmaktadır. Bu durum, yapay zekâ destekli sanatın yalnızca teknik yeterlilik açısından değil, aynı zamanda kavramsal ve estetik boyutlarıyla da değerlendirilmesi gerektiğini göstermektedir. Araştırmanın bulguları, sanatçılar arasında yapay zekâ teknolojilerine yönelik farkındalığın yüksek olduğunu ve bu teknolojilerin üretim sürecinde belirli bir yer edindiğini gösterse de yapay zekânın sanat alanındaki etkilerinin henüz tam anlamıyla biçimlenmediği; bu sürecin hem teknolojik gelişmeler hem de sanatçılar arasında edinilecek deneyimlerle yön kazanacağı anlaşılmıştır. Bu doğrultuda, gelecekte yapılacak araştırmalarda yapay zekâ destekli sanat üretimlerinin sanatsal değeri, toplumsal kabulü ve etik boyutlarının daha kapsamlı biçimde incelenmesinin alana önemli katkılar sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
With the developments in digital technologies in recent years, artificial intelligence-supported art applications have created a significant change in both production processes and aesthetic understanding. The traditional perception of art has been replaced by a more experimental and technological artistic approach. This transformation has both offered new opportunities for artists and brought about various conceptual and practical debates. In this context, the research aims to analyse in detail artists' attitudes towards artificial intelligence, the role of these technologies in artistic production and how the boundaries between artificial intelligence and art are determined. In the research, which was carried out with the decision of Üsküdar University Non-Interventional Research Ethics Committee dated 30.10.2024 and numbered 61351342/020-467, a quantitative method was adopted and an online survey was applied as a data collection tool. In line with the data obtained from the artists, perceptions of artificial intelligence-supported art practices, frequency of use, and opinions on the ethical and creative limitations of these technologies were analysed. The findings revealed that artists predominantly evaluate artificial intelligence as an auxiliary tool in the production process; however, these tools also bring along some debates about the nature of art. Although a significant number of the participants have a positive approach to the use of artificial intelligence in art production, they are uncertain about the effects of these technologies on the originality of art. According to the survey findings, it is often questioned whether the works produced with artificial intelligence are artistic in the traditional sense. This situation shows that AI-supported art should be evaluated not only in terms of technical competence, but also in terms of conceptual and aesthetic dimensions. Although the findings of the research show that the awareness of artificial intelligence technologies among artists is high and that these technologies have gained a certain place in the production process, it has been understood that the effects of artificial intelligence in the field of art have not yet been fully shaped; this process will gain direction with both technological developments and experiences to be gained among artists. In this direction, it is thought that a more comprehensive examination of the artistic value, social acceptance and ethical dimensions of artificial intelligence-supported art productions in future research will make significant contributions to the field.
Benzer Tezler
- Resimsel bir ifade aracı olarak ışık boyama
Light painting as a means of painterly expression
ONAN ONUR REİSOĞLU
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2017
Güzel SanatlarAnadolu ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. ZELİHA AKÇAOĞLU
- Dijital sanatın oluşumunda resim sanatının etkileri
The influence of painting on the formation of digital art
HİLAL YALÇINKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarHaliç ÜniversitesiGrafik Tasarımı Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE ÖZTÜRK
- Türkiye'de 2000-2021 yılları arasında resim sanatında yeni eğilimler
New propensities in painting between 2000-2021 in Turkey
ÇAĞIL SEZİN ÖZDEMİR
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2022
Güzel SanatlarAnadolu ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. LEYLA VARLIK ŞENTÜRK
- Portre'de kültürel kimlik
Cultural identity in portraiture
SEFER TAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarŞırnak ÜniversitesiResim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABİDİN MÜSLÜM BAYSAL
- 13.yüzyılda minai tekniğinde uygulanmış seramiklerde minyatür etkileri ve özgün tasarımlar
Miniature effects and original designs on ceramics applied in the 13th century with minai technique
DEVRİM TEKİN TÖMEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Güzel SanatlarDokuz Eylül ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. FİLİZ ADIGÜZEL