Alzheimer tedavisi için yeni ve potansiyel inhibitörlerin İn Siliko, sentez, İn Vitro enzim-aktivite ve antiproliferatif etkilerinin incelenmesi
Investigation of In Silico, synthesis, In Vitro enzyme-activity and antiproliferative effects of new and potential inhibitors for Alzheimer's treatment
- Tez No: 964611
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FERAH CÖMERT ÖNDER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyokimya, Eczacılık ve Farmakoloji, Tıbbi Biyoloji, Biochemistry, Pharmacy and Pharmacology, Medical Biology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tıbbi Sistem Biyolojisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 157
Özet
Alzheimer hastalığı (AH), bilişsel gerileme, hafıza bozuklukları ve davranışsal değişikliklerle karakterize edilen nörodejeneratif bir hastalıktır. Küresel sağlık üzerine büyük bir yük oluşturan AH için mevcut tedavi seçenekleri yalnızca semptomatik rahatlama sağlamaktadır. Bu da etkin ve kalıcı tedavi arayışını zorunlu kılmaktadır. Bu amaçla bu tez çalışmasında, AH tedavisinde kullanılabilecek yeni inhibitör adaylarını belirlemek amacıyla ilaç keşfinde biyoinformatik yaklaşımlardan yararlanılmıştır. Yeni ve etkili kolinesteraz inhibitörlerinin tasarımı, sentezi ve in vitro çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda Diklofenak (DF) ve Naproksen (NP) türevli bileşikler tasarlanarak sentezlenmiştir. Asetilkolinesteraz (AChE) ve Bütirilkolinesteraz (BChE) enzimleri üzerinde in vitro inhibitör etkinlikleri değerlendirilmiştir. Sonuç olarak DF2 ve DF5 bileşiklerinin, referans inhibitör Takrin'den daha etkili olduğu görülmüştür. Ayrıca, NP ve DF türevli bileşiklerin farklı kanser hücre hatlarında sitotoksik etkiler sergileyerek, bu bileşiklerin kanser tedavisinde de potansiyel olarak kullanılabileceğini ortaya koymuştur. Ayrıca, ilaç yeniden konumlandırma çalışması bu tezde önemli bir yer tutmaktadır. Birleşik in siliko ve in vitro çalışmalar ile FDA onaylı ilaçlar arasından Trazodon, Rivaroksaban, Frovatriptan ve Eletriptan AChE inhibitörleri olarak potansiyel olduğu belirlenmiştir. AChE inhibisyonu açısından güçlü adaylar olarak öne çıkmıştır. Sonuç olarak, bu tez çalışmasında AH tedavisinde kullanılabilecek yeni ve etkili NP ve DF türevi bileşikler belirlenmiştir. Bu bileşiklerin çeşitli kanser hücrelerine karşı antiproliferatif etkileri olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, ilaç yeniden konumlandırma yaklaşımı ile bazı mevcut FDA onaylı ilaçların, AH tedavisinde potansiyel inhibitörler olarak değerlendirilebileceği gösterilmiştir. Bu sonuçların AD ve bazı kanser türlerinin tedavisine önemli katkılar sağlaması beklenmektedir.
Özet (Çeviri)
Alzheimer's disease (AD) is a neurodegenerative disorder characterized by cognitive decline, memory impairments, and behavioral changes. It poses a significant global health burden, and current treatments only provide symptomatic relief, highlighting the need for effective and long-term therapeutic options. In this thesis study, bioinformatic approaches were used in drug discovery to identify new inhibitor candidates that can be used in the treatment of AD. The design, synthesis and in vitro studies of new and effective cholinesterase inhibitors were carried out. For this purpose, Diclofenac (DF) and Naproxen (NP)-derived compounds were designed and synthesized. In vitro inhibitory activities on Acetylcholinesterase (AChE) and Butyrylcholinesterase (BChE) enzymes were evaluated. As a result, compounds DF2 and DF5 were found to be more effective than the reference inhibitor Tacrine. NP derivatives exhibited antiproliferative effects in different cancer cell lines, demonstrating that these compounds also have potential in cancer treatment. Compound DF9 showed selective activity in HT-29 and BT-549 cell lines, emphasizing its importance in cancer treatment. Drug repositioning studies also have an important place in this thesis. Among FDA-approved drugs, molecules such as Trazodone, Rivaroxaban, Frovatriptan and Eletriptan have been identified as potential AChE inhibitors. Molecular docking and MD simulation studies have confirmed that these drugs are stable and have strong binding energies. They stand out as strong candidates in terms of AChE inhibition. As a result, this thesis study has identified new and effective NP and DF derivative compounds that can be used in the treatment of AD, and it has been determined that these compounds have both AChE and BChE inhibition and antiproliferative effects against cancer cells. In addition, it has been shown that some existing FDA-approved drugs can be evaluated as potential inhibitors in the treatment of AD with the drug repositioning approach. These results will make significant contributions for the treatment of AD and some types of cancer.
Benzer Tezler
- Alzheimer tedavisi için yeni asetilkolinesteraz enzim inhibitörlerinin in siliko yaklaşım ile keşfi
Discovery of novel acetylcholinesterase enzyme inhibitors for alzheimer's treatment using in silico approaches
EYYUP EKİNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eczacılık ve FarmakolojiAnkara ÜniversitesiFarmasötik Kimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLKAY YILDIZ
- To elucidate the interaction mechanism of CNS selective carbamate-type cholinesterase (CHE) inhibitor rivastigmine with dsDNA by multi-spectroscopic, electrochemical, and viscosimetric methods
CNS selektif karbamat tipi kolinesteraz (CHE) inhibitörü rivastigmin'in dsDNA ile etkileşim mekanizmasının multispektroskopik, elektrokimyasal ve viskozimetrik yöntemler ile aydınlatılması
NEDA ALIZADEH
- Potansiyel anti-alzheimer heteroaromatik hidrazit-hidrazon türevi bileşikler üzerinde sentez ve biyoaktivite çalışmaları
Synthesis and bioactivity studies on potential anti-alzheimer heteroaromatic hydrazide-hydrazone derivatives
GÖZDE SAYAR
Doktora
Türkçe
2017
Eczacılık ve FarmakolojiEge ÜniversitesiFarmasötik Kimya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VİLDAN ALPTÜZÜN
- Asetilkolinesteraz inhibitörü olarak kullanılma potansiyeline sahip yeni fenotiyazin türevi bileşiklerin sentezi ve yapılarının aydınlatılması
Synthesis of new phenothiazine derivative compounds with the potential to be used as acetylcholinesterase inhibitors and enlightening their structures
BENSU TAN
- Curcuminoids: Analytical chemistry, biochemistry, and potential applications
Kurkuminoidler: Analitik kimya, biyokimya ve potansiyel uygulamaları
ZEYNEP KALAYCIOĞLU
Doktora
İngilizce
2020
Biyokimyaİstanbul Teknik ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA BEDİA BERKER