Batılılaşma bağlamında 19.yy İran Kaçar dönemi konutlarının incelenmesi
Examination of 19th century Iranian Qajar houses in the context of westernization
- Tez No: 964752
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖNDER AYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 386
Özet
Bu tez, Kaçar Hanedanlığı dönemi (19. yüzyıl) boyunca Batılılaşmanın Tebriz'deki geleneksel konutlar üzerindeki etkilerini incelemektedir. Tebriz, İran'ın Batı'ya açılan kapısı olarak, modernleşme ve Batılılaşma süreçlerinin mimariye yansımalarının en belirgin şekilde görüldüğü bir şehir olmuştur. Çalışma, bu süreçte Tebriz konutlarında meydana gelen değişimleri, olumlu ve olumsuz yönleriyle ele almakta; bu yapıların mimari kimliğini kaybetmeden nasıl modernleşebileceği üzerine öneriler sunmayı amaçlamaktadır. Araştırma sırasında literatür taraması, yerinde incelemeler, dönemin yayınlarının analizi ve görsel belgelerden yararlanılmıştır. Geleneksel Tebriz konutlarının plan tipleri, cephe tasarımları, yapı malzemeleri ve iç mekân düzenlemeleri detaylı bir şekilde incelenmiştir. Ancak, müze statüsünde olan veya özel mülkiyette bulunan birçok konut fiziksel olarak erişime kapalı olduğu için bazı sınırlılıklar yaşanmıştır. Bu durum, arşiv belgeleri, fotoğraflar ve önceki çalışmaların değerlendirilmesiyle aşılmıştır. Tez, Batılılaşmanın Tebriz konutlarında estetik unsurlardan sosyal yapıya kadar geniş bir yelpazede etkili olduğunu ortaya koymuştur. Geleneksel içe dönük mimari anlayışın, Batı'dan alınan açık ve sosyal mimari yaklaşımlarla birleşerek yeni bir karakter kazandığı; cephe süslemeleri, yüksek pencereler ve modern malzemelerin bu değişimde etkili olduğu tespit edilmiştir. Ancak, bu süreçte geleneksel mimari kimlik zayıflamış ve bazı durumlarda kimliksiz bir mimari ortaya çıkmıştır. Bu çalışma, Tebriz'deki Kaçar dönemi konutlarının mimari kimliğini değerlendirmekte; bu yapıların korunması ve sürdürülebilir bir şekilde yeniden yorumlanması için öneriler sunmaktadır. Ayrıca, İran mimari mirasının Batılılaşma sürecindeki dönüşümünü anlamaya yönelik literatüre katkı sağlamayı hedeflemektedir.
Özet (Çeviri)
This thesis examines the impact of westernization on traditional Tabriz houses during the Kaçar Dynasty (19th century). Tabriz" , known as Iran's gateway to the West, is a city where the architectural reflections of modernization and westernization processes are most prominently observed. The study addresses the changes observed in traditional Tabriz houses during this period, evaluating their positive and negative impacts, and proposes suggestions for how these structures could modernize without losing their architectural identity. The research utilizes methods such as literature review, on-site examinations, analysis of period publications, and visual documentation. The architectural features of traditional Tabriz houses, including their layout, façade designs, building materials, and interior arrangements, have been analyzed in detail. However, some limitations were encountered during the research. Many houses, classified as museums under the Ministry of Culture or privately owned, were physically inaccessible. These limitations were addressed by thoroughly evaluating archival documents, photographs, and previous studies. The thesis finds that westernization influenced not only the aesthetic elements of Tabriz houses but also their social structure and lifestyle. It identifies that the traditionally introverted, privacy-oriented layout of these houses was combined with western architectural principles, resulting in a hybrid character featuring decorative façades, tall windows, wide doors, and modern materials. However, this process led to a weakening of traditional architectural identity, especially among the wealthy merchant class, and in some cases, the emergence of architecture lacking a clear identity. This study evaluates the architectural identity of Kaçar-era Tabriz houses in the İran konutlarılight of the positive and negative aspects of westernization, offering suggestions for their preservation and sustainable reinterpretation today. It also aims to contribute to the literature by providing insights into the transformation of Iran's architectural heritage during the westernization process.
Benzer Tezler
- The Restoration project of the BelgianConsulate in Istanbul
İstanbul'daki Belçika Konsolosluğu restorasyon projesi
CURTİS KUHAR
- Yenileşmenin uygulandığı kentsel sit alanlarında turizm yatırımlarının önemi (Tarihi Yarımada-Beyoğlu örneği)
The value of tourism investments in the conservation areas where the urban regeneration is implemented in (Historical Peninsula-Beyoğlu samples)
DEVRİM KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ ERUZUN
- Mekan-kullanıcı ilişkileri bağlamında Alsancak-İzmir sıra evlerinin incelenmesi
Analysis of row houses in the context of space-users relationships, Alsancak-İzmir
HANDE TEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sanat TarihiYaşar ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. GÜLNUR BALLİCE
- İstanbul'da 19.yy. yabancı devlet okullarında kullanım sürekliliğine yönelik koruma önerileri
Architectural preservation suggestions for sustainability of 19th century historic foreign school buildings in Istanbul
SELEN YAZICI ONUR
- Ankara Yahudi Mahallesi Birlik Sokak ta bulunan Ankara Sinagogu ile Albukrek ve Araf konutlarının 19.yy Osmanlı batılılaşması bağlamında incelenmesi
A research on the Ankara Synagogue along with the houses of Albukrek and Araf at the jewish quarter located in Ankara, Birlik sokak within the context of 19th century ottoman westernization
BENGİ SU ERTÜRKMEN
