Türk fikir hayatında milliyetçi muhafazakar kadın figürü: Ayşe Dergisi, Emine Işınsu ve Samiha Ayverdi
TÜRK FİKİR HAYATINDA MİLLİYETÇİ MUHAFAZAKAR KADIN FİGÜRÜ: AYŞE DERGİSİ, EMİNE IŞINSU VE SAMİHA AYVERDİ
- Tez No: 964857
- Danışmanlar: PROF. DR. RASİM AKPINAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Manisa Celal Bayar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 144
Özet
Bu araştırmada, Türk fikir hayatında milliyetçi-muhafazakâr düşüncenin önemli temsilcilerinden Samiha Ayverdi ve Emine Işınsu'nun, milliyetçi-muhafazakâr fikirlerinin eserlerine yansımalarının analiz edilmesi, çalışmanın temel kaynaklarından olan Ayşe dergisinde milliyetçi-muhafazakâr söylemler ve bu düşünce doğrultusunda kadın figürünün nasıl tanımlandığının ve toplumdaki rolünün nasıl şekillendiğinin ortaya konması amaçlanmaktadır. Çalışmada bu iki örnek kadın temsilci özelinde, milliyetçi-muhafazakâr kadının toplumsal, entelektüel ve ahlaki rolünü nasıl tanımladıklarının ve yansıttıklarının analiz edilmesi hedeflenmiştir. Bu bağlamda çalışma, dönemlerini çok iyi tanıyıp analiz eden bu iki yazarın sahip oldukları milliyetçi-muhafazakâr anlayışla kaleme aldıkları eserler doğrultusunda Türk kadınının bakış açısını anlamaya ve yorumlamaya çalışmaktadır. Nitel bir araştırma yönetimine dayalı olan bu çalışmanın birinci bölümde kavramsal çerçeve verilerek araştırmanın temelini oluşturan ideoloji, modernleşme, muhafazakarlık, milliyetçilik gibi kavramlar ele alınarak çalışmanın kuramsal arka planı oluşturulmuştur. İkinci bölümde, Türk fikir geleneğinde milliyetçilik ve muhafazakarlığın tarihsel arka planı ele alınmış akabinde hem ideolojik hem de kültürel temeller üzerine şekillenmiş olan; din, aile, gelenek, millet gibi kavramların harmanlanması sonucunda ortaya çıkan milliyetçi- muhafazakâr kadın kimliğinin temellerine değinilmiştir. Yine bu bölümde, Türkiye'de kadın dergilerinin kısa tarihinden bahsedilerek, Ayşe dergisi ve dergide yer alan muhafazakâr-milliyetçi söylem analizi yapılmıştır. Üçüncü bölümde ise; Milliyetçi-muhafazakâr fikriyatın ön kabulleri doğrultusunda Emine Işınsu ve Samiha Ayverdi'nin eserleri incelenmiştir. Sonuç bölümünde ise tezin genel bir değerlendirilmesi yapılarak; Ayşe dergisi ile Türk düşünce tarihi ve edebiyat alanlarında milliyetçi-muhafazakâr söylemin önemli kadın temsilcilerinden Samiha Ayverdi ve Emine Işınsu'nun eserlerinin gelecekteki araştırmalara olası katkıları için önerilerde bulunulmuştur. Bu çalışma, milliyetçi muhafazakâr fikriyatın 20. Yy. Türkiye'sinde Ayşe dergisi, Samiha Ayverdi ve Emine Işınsu'nun eserleri aracılığıyla tarihsel, kültürel ve manevi değerler çerçevesinde yeniden üretildiğini ve bu fikri yapının süreli yayınlar ile edebi eserler üzerinden sistematik bir şekilde temsil edildiğini ortaya koymuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of the present study is twofold: 1) to analyze the reflections of national-conservative ideas in the works of Samiha Ayverdi and Emine Işınsu, who are among the prominent representatives of national-conservative ideas in Turkish intellectual life; 2) to demonstrate the national-conservative discourses in Ayşe magazine, which is one of the primary sources of the present study, and how the female figure is defined and its role in the society is shaped in line with this idea. The present study seeks to reveal how the two example female representatives define and reflect the social, intellectual and ethical role of national-conservative women. In this vein, the study aims to reveal the viewpoint of Turkish women in the works of two writers who were well-acquainted with their era, could analyze it well and wrote their books with a national-conservative perspective. The first chapter gives the theoretical background of the study, which employs a qualitative research method, and presents the theoretical framework and the definitions of terms including ideology, modernization, conservatism, nationalism. Chapter 2 discusses the historical background of nationalism and conservatism in Turkish intellectual tradition and touches upon the foundations of national conservative women's identity, which has both ideological and cultural underpinnings and emerged from the integration of concepts such as religion, family, tradition and nation. The chapter also gives a brief history of the women's magazines in Türkiye and analyzes the national-conservative discourse in Ayşe magazine. Chapter 3 analyzes the works of Emine Işınsu and Samiha Ayverdi in line with the national-conservative ideology. The final chapter presents an overall evaluation of the thesis and offers suggestions for future research regarding possible contributions of Ayşe magazine and the works of Samiha Ayverdi and Emine Işınsu, who are among the prominent representatives of national-conservative discourse in Turkish intellectual history and literature. The findings of the study indicate that national-conservative ideology was reproduced in the 20th-century Türkiye guided by the historical, cultural and spiritual values through Ayşe magazine and the works of Samiha Ayverdi and Emine Işınsu. It further shows how this ideology was systematically represented in periodicals and literary works.
Benzer Tezler
- Türk düşünce hayatında Sâmiha Ayverdi
Sâmiha Ayverdi in Turkish intellectual life
BURCU DENKTAŞ TANGÜREK
Doktora
Türkçe
2024
Siyasal BilimlerHacettepe ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METE KAAN KAYNAR
- Bir aydın hareketi olarak Aydınlar Ocağı ve Türk siyasetine etkileri
As an intellectual action Aydınlar Ocağı and impacts to the Turkish politics
FATMA YURTTAŞ ÖZCAN
Doktora
Türkçe
2011
Siyasal BilimlerSakarya ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DAVUT DURSUN
- Eserleri ve fikirleri ile Cevat Rifat Atilhan
Cevat Rifat Atilhan with his works and ideas
CELİL BOZKURT
Doktora
Türkçe
2011
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiTürk Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ SATAN
- Türk Düşüncesi Dergisi'nin sosyolojik açıdan tahlili
Sociological analysis of the Journal of Türk Düşüncesi
KÜBRA GÜZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sosyolojiİnönü ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. H. BAYRAM KAÇMAZOĞLU
- Cevat Rifat Atilhan -Askerî, siyasî ve fikrî yönleriyle-
Cevat Rifat Atilhan - with his military, political and ideological aspects-
MUSTAFA MURAT ÇAY