Geri Dön

Örtüşme kuramı gerçek bir doğruluk kuramı mıdır?

Is correspondence theory a genuine theory of truth?

  1. Tez No: 964986
  2. Yazar: ZEHRA MUĞUÇ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YASİN RAMAZAN BAŞARAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 83

Özet

Önermelerimizin doğru ya da yanlış olmaları ne anlama gelmektedir?" sorusuna cevap olarak geliştirilen örtüşme kuramı, doğruluğu örtüşme kavramı üzerinden tanımlamaya ve analiz etmeye çalışan içerikli (substantial) bir doğruluk kuramıdır. Bu kurama göre doğruluk, önerme veya inançlarımızın hakkında oldukları gerçeklik parçalarıyla bir tür örtüşme ilişkisinden oluşmaktadır. Örtüşmenin doğruluk görüşünün herkes tarafından kabul edilecek kadar genel bir ifade olan gerçeklikle örtüşme sezgisinden (correspondence intuition) ya da örtüşme klişesinden (correspondence platitude) ibaret olduğu ileri sürülmüştür. Eleştirmenlere göre gerçeklikle örtüşme görüşü, herhangi bir doğruluk kuramını dışlamadığı gibi herhangi bir doğruluk kuramını destekleyecek kadar güçlü de değildir. Bu eleştiri iki şekilde bertaraf edilebilir. Bunlardan biri, gerçeklikle örtüşme görüşünün basmakalıp bir ifade olmadığını yani örtüşmenin doğruluk görüşünün diğer doğruluk kuramlarını dışlayacak nitelikte ayırt edici unsurlara sahip olduğunu göstermektir. Diğer yandan gerçeklikle örtüşme görüşünün herkes tarafından kabul edilecek kadar genel bir ifade olduğunu farz ettiğimizde bile örtüşme klişesi eleştirisi, örtüşmeyi etkisizleştirmek için yeterince güçlü değildir. Nitekim örtüşme kuramı bu sezgisel görüşte ya da klişede geçen gerçeklik ve örtüşme kavramlarının doğasına dair açıklamalarıyla bu klişeden anlamlı bir doğruluk kuramı çıkartmıştır. Örtüşme kuramını, gerçek bir kuram statüsüne ulaştıran şey, sağduyuya hitap eden bir doğruluk görüşünü ileri sürmesi değil, teori-öncesi doğruluk kavrayışımızı sistematik bir yapıya kavuşturmasıdır.

Özet (Çeviri)

The correspondence theory of truth addresses the question of what it means for propositions to be true or false. According to this theory, truth consists in the correspondence between a proposition and the reality it is about. Some critics argue that this theory merely expresses a widely accepted platitude and thus lacks the capacity to clearly distinguish itself from competing theories of truth. However, this criticism can be refuted in two ways. First, it is toa demonstrate that the correspondence view is not a mere platitude. Indeed, this view possesses distinctive elements that support the correspondence theory against its rivals. Second, even if we assume that the view that“truth is correspondence with reality”is a platitude, the correspondence theory cannot be reduced to this view. Indeed, it has reformulated this view and developed it into a meaningful theory of truth.“Ultimately, what enables correspondence to attain the status of a theory of truth is not the common-sensical view that truth is correspondence with reality, but rather its ability to elucidate a central fact about truth and to systematically reconstruct our pre-theoretical understanding of it.”

Benzer Tezler

  1. Farklı yetenek kestirim yöntemleriyle bilgisayar ortamında bireye uyarlanmış testlerin çeşitli koşullara göre incelenmesi

    Examining computerized adaptive testing under various conditions using different ability estimation methods

    İBRAHİM HAKKI TEZCİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Eğitim ve ÖğretimAkdeniz Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BAYRAM BIÇAK

  2. Kahraman (yolculuk) arketipi açısından kendini gerçekleştirme: Türk halk ozanı Neşet Ertaş örneği

    Self-actualization in terms of the hero (journey) archetype: The case of Turkish folk poet Neşet Ertaş

    ÜMİT AKÇAKAYA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Halk Bilimi (Folklor)Ege Üniversitesi

    Halkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMET GÜREL

  3. Toplumsal davranışın etmen temelli modellemesi: Organ bağışı örneği

    Agent based modeling of social behaviour: The case of organ donation

    ZAFER EREN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ CAFER ERHAN BOZDAĞ

  4. Bir 'Vahşet Tiyatrosu' denemesi

    An experiment of 'Cruelty Theatre'

    VELİ KAHRAMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Sahne ve Görüntü SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Sahne ve Görüntü Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. SEVİL ILGAZ

  5. Psycholinguistic analysis of conceptualization of space-time metaphors in Turkish

    Türkçede uzam-zaman metaforlarının kavramsallaştırılmasının psikodilbilimsel analizi

    DENİZ FIRTINA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2025

    DilbilimHacettepe Üniversitesi

    İngiliz Dilbilimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ZEYNEP DOYURAN