Geri Dön

İbn Useymîn'in hadis ve sünnet'e yaklaşımı

Ibn Uthaymeen's approach to hadith and sunnah

PDF İndir

  1. Tez No: 965008
  2. Yazar: MUSA PEKEL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. KAMİL ÇAKIN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Hadis Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 291

Özet

Bu çalışmada, İbn Useymîn'in hadis ve sünnetin bağlayıcılığı, kaynak değeri ve deliller hiyerarşisindeki konumu ele alınmıştır. İbn Useymîn portresinin bütüncül bir şekilde ortaya konması amacıyla onun hayatı, yetiştiği çevrenin sosyo-ekonomik ve ilmî yapısına değinilmiş; ayrıca düşünce dünyasında derin izler bırakan kişi ve fikirlere yer verilmiştir. İbn Useymîn'in mensubu olarak gördüğü Selefîlik olgusu, tarihî gelişmeler bağlamında incelenmiş ve bu süreçteki benzerlik ve farklılıklara atıf yapılmıştır. Çalışma, İbn Useymîn'in hadis ve sünnet yaklaşımını merkeze almakla birlikte, onun düşünce yapısının şekillenmesinde önemli rol oynayan Allah'ın sıfatları ve te'vil konusunu da irdelemiştir. Bu bağlamda, kendisinin bağlı olduğu fikrî gelenekle ortak ve ayrışan yönleri analiz edilmiştir. Bu çalışmada, İbn Useymîn'in hadise ontolojik ve epistemolojik açıdan nasıl yaklaştığı irdelenmiştir. Yapılan inceleme sonucunda, İbn Useymîn'in hadisleri değerlendirirken sübût ve delâlet açısından ağırlık verdiği gözlemlenmiştir. Ona göre, hadisler hüküm koyma yetkisine sahip olduklarından gerek dinî gerekse amelî her konuda bağlayıcı hükümler vazetme yetkisine sahiptir. İbn Useymîn, sahih hadislerin –âhâd bile olsa– hüküm koyma bakımından Kur'an'la eşdeğer olduğunu, bu nedenle tevâtür şartı aranmaksızın akâidde de delil olarak kabul edilmesi gerektiğini savunur. Hadisler ikinci kaynak olarak kabul edilse de bu durum, onların hüküm koyma kapasitesindeki eksiklikten değil, sübût yönündeki zayıf ihtimalinden kaynaklanır. Dolayısıyla hadis/sünnet, hüküm vazetme açısından Kur'an'la aynı kategoride görülmekte ve âhâd haberlerin bile Kur'an'ın bazı hükümlerini neshetme potansiyeline sahip olduğu düşünülmektedir. İbn Useymîn, hadislerin sıhhati için senedi olmazsa olmaz bir unsur olarak görmekle birlikte, hadisin yalnızca senedden ibaret olmadığını özellikle vurgular. Bir hadisin sahih kabul edilebilmesi için senedinin sağlam olmasının yanı sıra, başta Kur'an-ı Kerim olmak üzere diğer dinî delillerle çelişmemesi gerektiğini belirtir. Bu bağlamda, İbn Useymîn, Buhârî ve Müslim gibi muhaddislerin naklettiği bazı rivayetleri Kur'an ve sünnet ölçülerine arz ederek bunların zayıf veya mevzû olduğuna hükmetmiştir.

Özet (Çeviri)

This study examines Ibn Useymîn's perspective on the binding authority, source value, and hierarchical position of hadith and Sunnah within Islamic jurisprudence. To present a comprehensive portrait of Ibn Useymîn, the research explores his biography, the socio-economic and scholarly environment that shaped him, along with the influential figures and ideas that left profound marks on his intellectual development. The phenomenon of Salafism, which Ibn Useymîn considered himself part of, is analyzed within its historical context, noting both parallels and divergences in its evolution. While focusing primarily on Ibn Useymîn's approach to hadith and Sunnah, the study also investigates his views on divine attributes (ṣifāt Allāh) and textual interpretation (ta'wīl), which played pivotal roles in shaping his thought. Within this framework, the research analyzes both the shared principles and points of distinction between his positions and the intellectual tradition he adhered to. This study examines Ibn Useymîn's ontological and epistemological approach to hadith. The findings reveal that Ibn Useymîn places significant emphasis on both the authenticity (thubūt) and evidentiary value (dalāla) of hadith in his evaluations. According to him, since hadiths possess legislative authority, they have the power to establish binding rulings in all matters, whether religious or practical. Ibn Useymîn argues that authentic hadiths - even those transmitted through single narrators (āhād) - hold equal weight to the Qur'an in establishing legal rulings, and therefore should be accepted as evidence in matters of creed without requiring mass transmission (tawātur). While hadiths are considered a secondary source, this classification stems not from any deficiency in their legislative capacity but rather from the relative weakness in their transmission probability. Consequently, hadith/sunnah is viewed as being in the same category as the Qur'an in terms of legislative authority, and it is believed that even solitary reports (āhād) have the potential to abrogate certain rulings of the Qur'an. Ibn Useymîn considers the chain of transmission (isnād) as an indispensable element for the authenticity of hadiths, while simultaneously emphasizing that a hadith is not merely confined to its chain. He asserts that for a hadith to be deemed authentic, it must not only possess a sound chain of transmission but also must not contradict other religious evidences, primarily the Qur'an. In this context, Ibn Useymîn has evaluated certain narrations transmitted by prominent hadith scholars such as al-Bukhārī and Muslim against the criteria of the Qur'an and Sunnah, subsequently ruling some of them as weak or fabricated.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    589077

    Muhammed b. Salih el-Useymîn ve Şerhu Riyâzi's-Sâlihîn adlı eseri

    Muhammed Ibn Salih al-Uthaymeen and his work titled 'an explanation of Riyadh al-Saliheen'

    ORXAN KARİMOV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinErciyes Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET UYAR

  2. Tez No

    904519

    Çağdaş selefîlikte tefsir anlayışı -İbn Useymîn örneği

    The concept of tafsir in contemporary salafism -The example of İbn Usaymīn

    SAİM İNCEL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Dinİstanbul Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUHAMMED İSA YÜKSEK

  3. Tez No

    955478

    İbn Useymîn ve Şerhu Elfiyyeti İbn Mâlik adlı eseri

    Ibn Uthaymeen and his work titled Sharh Alfiyyah Ibn Malik

    MUHAMMET MESUT ÇAKMAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    DilbilimDicle Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET CEVAT ERGİN

  4. Tez No

    471075

    Kur'ân'ın Selefî yorumu: İbn 'Useymîn örneği

    Salafi commentary of the Qur'an: The example of İbn 'Useymîn

    ABDURRAHİM KIZILŞEKER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DinDicle Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ABDULLAH TEMİZKAN

  5. Tez No

    413739

    İbn Nâkiyâ'nın makâmeleri

    Makamat İbn Naki̇ya

    AHMET BİRİNCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara Üniversitesi

    Doğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BEDRETTİN AYTAÇ

Geri Dön