İlkokul Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin okunabilirliği ve hedef yaş düzeyine uygunluğu
Readability of texts in primary school Turkish coursebooks and their suitability for the target age level
- Tez No: 965160
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMİNE BALCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sınıf Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
Okullar öğrencileri ezbercilikten uzak, okuduğunu anlayan, eleştirel düşünebilen özgün bireyler olarak yetiştirebilen kurumlardır. Kullanılacak ders kitaplarının ise öğretim sürecinde önemli bir araç olduğu bilinmekte ve ilgili yazarların kitapları hazırlama aşamasında bazı ölçütleri dikkate alarak hazırlaması gerekmektedir. Hedef kitleye uygun metinler, çocukların derse karşı ilgisini artırmakla birlikte öğretmenlerin de işini kolaylaştırmaktadır. Bir metnin bireysel farklılıklar göz önünde bulundurularak hazırlanması, tüm öğrenciler için aynı anlama gelmesi ve öğretilecek konunun geneli tarafından açık bir şekilde anlaşılır olması önemlidir. Öğrencilerin okuma-anlama seviyesinin üzerinde yer alan metinler, okumayı ve anlamayı zorlaştırmakta ve çocukların derse karşı performanslarını da olumsuz etkilemektedir. Bu bağlamda okunabilirlik yaşanacak bu durumların önüne geçmek için bir araç niteliği taşımaktadır. Bu çalışma 2023-2024 yılı 1.- 4. sınıf Türkçe ders kitaplarının okunabilirliğini incelemek amacıyla hazırlanmıştır. Türkçe ders kitabında yer alan metinlerin öğrenci seviyelerine uygun olup olmadığı araştırılmaktadır. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden betimsel modele dayalı doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sürecince veriler doküman analizi ile toplanmıştır. Çalışmada dinleme-izleme metinleri, şiirler, tekerlemeler ve karşılıklı diyaloglardan oluşan metinler hariç 70 metin incelenmiştir. Çalışmada Ateşman (1997) (1997) ve Çetinkaya-Uzun (2010) (2010) okunabilirlik formülleri kullanılmıştır. Ateşman (1997) (1997) formülleri sonucunda değerlendirilen metinlerin 'kolay', 'orta' ve 'zor' düzey olarak çeşitlendiği görülmüştür. Bulgular incelendiğinde 1-4. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerden bazılarının öğrenci seviyelerinin üzerinde olduğu saptanmış ve bu durumun nedenleri tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Schools are institutions that can raise students as original individuals who are far from rote learning, who understand what they read, and who can think critically. It is known that the textbooks to be used are an important tool in the teaching process, and the relevant authors should prepare the books by taking into account certain criteria during the preparation phase. Texts suitable for the target audience increase children's interest in the lesson and make the teachers' job easier. It is important for a text to be prepared by taking into account individual differences, to have the same meaning for all students, and to be clearly understandable by the general public. Texts above the reading-comprehension level of students make reading and understanding difficult and also negatively affect children's performance in the lesson. In this context, readability is a tool to prevent these situations. This study was prepared to examine the readability of 2023-2024 1st-4th grade Turkish textbooks. It is being investigated whether the texts in the Turkish textbook are suitable for the student levels. The study model is a qualitative research design. During the research process, data was collected through document analysis. In the study, 70 texts were examined, excluding listening-watching texts, poems, tongue twisters and texts consisting of mutual dialogues. Ateşman (1997) (1997) and Çetinkaya-Uzun (2010) (2010) readability formulas were used in the study. As a result of Ateşman (1997) (1997) formulas, it was seen that the texts evaluated were diversified as 'easy', 'medium' and 'difficult' levels. When the findings were examined, it was determined that some of the texts in the 1st, 2nd, 3rd and 4th grade Turkish textbooks were above the student levels and the reasons for this situation were discussed.
Benzer Tezler
- İlkokul Türkçe ders kitaplarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
Analysis of primary school Turkish textbooks in terms of various variables
FATMA CAHİDE ÖZÇELİK
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYATİ AKYOL
- Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin okunabilirlik düzeyi açısından incelenmesi
Examination of the texts in Turkish textbooks in terms of readability
YASEMİN UYSAL YALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASİN ÖZKARA
- İlkokul 1-4. sınıflarda okutulan Türkçe ders kitaplarındaki dinleme metinlerinin belirlenen ölçütlere göre incelenmesi
Examinating of listening texts in term of some criterias in Turkish books in primary school from 1st grades to 4th grades
BİLGE TURAN SİVİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın Üniversitesiİlköğretim Sınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELİM EMİROĞLU
- İlkokul Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin değer eğitimi yaklaşımlarına göre incelenmesi
Examination of the texts included in Turkish textbooks according to the approaches of value education
EBUZER DUYU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUAMMER BAHŞİ
- İlkokul Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin evrensel ilkeler bakımından incelenmesi
Investigating the texts in primary school Turkish coursebooks in the context of educational principles
CANER SARIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAmasya ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERKAN ÇER