Geri Dön

İmdâdullah Tehânevî'nin hayatı, eserleri ve tarîkatı

The life, works and sufi order of Imdadullah Thanwi

PDF İndir

  1. Tez No: 965259
  2. Yazar: MUHAMMAD FAZAL KAREEM
  3. Danışmanlar: PROF. DR. DİLAVER GÜRER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tasavvuf Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 139

Özet

Bu çalışma, 19. yüzyıl Hint Altkıtası'nın tasavvuf tarihinde müstesna bir yere sahip olan İmdâdullah Tehânevî'nin (1818–1899) hayatını, ilmî ve tasavvufî mirasını ve mensubu bulunduğu tarîkatını ele alan bir incelemedir. İmdâdullah, çocukluk döneminden itibaren ilim ve tasavvuf çevresinde yetişmiş; dönemin önde gelen ulemâ ve meşâyihinden istifade ederek hem zâhirî hem de bâtınî ilimlerde derinleşmiştir. Başta Çiştiyye tarîkatının Sâbiriyye kolu olmak üzere, Nakşibendiyye, Kâdiriyye, Sühreverdiyye ve Kübreviyye tarîkatlardan da icazet alarak çok yönlü bir sûfî kimliği temsil etmiştir. 1857 yılında gerçekleşen Sipahi Ayaklanması'na fiilen katılan İmdâdullah, isyanın başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından Mekke'ye hicret etmiştir. Hayatının geri kalan kısmını bu mukaddes şehirde geçiren İmdâdullah, irşat faaliyetlerini hem mektuplar hem de yetiştirdiği halifeleri vasıtasıyla sürdürmüştür. Bu süreçte, bir yandan Hint Altkıtası'ndaki müritleriyle olan irtibatını devam ettirmiş, diğer yandan Mekke'de önemli bir mânevî cazibe merkezi hâline gelmiştir. Dârü'l-Ulûm-i Diyûbend'in kurucu şahsiyetleri arasında, İmdâdullah'ın müritleri ve halifeleri yer almakta olup, bu durum onun söz konusu kişiler üzerindeki etkisini açıkça ortaya koymaktadır. Mevlânâ'nın Mesnevî'sine büyük bir ilgi duyan İmdâdullah, bu eserin hem halk hem de ulemâ arasında okunmasını teşvik etmiş; bu amaçla düzenli Mesnevî ders halkaları tertip etmiştir. Mesnevîhan Mehmed Es'ad Dede, İmdâdullah'tan istifade etmiş ve Ziyâü'l-Kulûb adlı eserini Türkçe'ye kazandırmıştır. Aynı şekilde, Ahmed Avni Konuk da Mesnevî şerhinde İmdâdullah'tan istifade etmiş ve onun Risâle der Beyân-ı Vahdet-i Vücûd adlı risâlesini Türkçe'ye çevirmiştir. Bu yönleriyle İmdâdullah Tehânevî, yalnızca döneminin tasavvufî yönelişlerine şekil veren bir sûfî değil, aynı zamanda ilmî ve mânevî mirasıyla sonraki nesiller üzerinde derin izler bırakmış çok yönlü bir şahsiyet olarak öne çıkmaktadır.

Özet (Çeviri)

This study focuses on the life, scholarly and spiritual legacy, and the Sufi order affiliation of Imdadullah Thanwi (1818–1899), a prominent figure in the Sufi history of the 19th-century Indian Subcontinent. From an early age, Imdadullah was raised in an environment of learning and Sufism, and he deepened his knowledge in both exoteric and esoteric sciences through the guidance of leading scholars and Sufi masters of his time. Primarily affiliated with the Sabriyya branch of the Chishtiyya order, he also received authorization (ijazah) in the Naqshbandiyya, Qadiriyya, Suhrawardiyya, and Kubrawiyya orders, thus representing a multifaceted Sufi identity. In 1857, Imdadullah took active part in the Indian Rebellion, and after its failure, he migrated to Mecca. There, he spent the rest of his life, continuing his spiritual guidance through letters and disciples. During this period, he maintained his connection with his followers in the Subcontinent while also becoming a significant spiritual figure in Mecca. Among the founders of Darul Uloom Deoband were his disciples and successors, which clearly demonstrates his influence on these figures. Imdadullah showed a profound interest in Rumi's Masnawi, encouraging its study among both scholars and the general public, and he organized regular study circles for it. Muhammad Asad Dede benefited from Imdadullah's teachings and translated his work Zia-ul-qulub, into Turkish. Likewise, Ahmad Avni Konuk drew upon Imdadullah's insights in his commentary on the Masnawi and translated the treatise Risala dar bayan wahdat-ul-wujud into Turkish. In this regard, Imdadullah Thanwi stands out not only as a Sufi who shaped the spiritual tendencies of his time but also as a figure who left a lasting impact on future generations through his intellectual and spiritual legacy.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    221442

    Muhammed Esad Dede ve Mesnevî Şerhi

    Muhammed Esad Dede and his Commentary of Mesnevî

    NESRİN ÖKTAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesi

    İlahiyat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN AKSOY

  2. Tez No

    124833

    Mesnevihan Mehmed Es'ad Dede'nin Ziya'ul-Kulub tercümesi

    Mesnevihan Mehmed Es'ad Dede's translate light of heards

    ADNAN KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. MUSTAFA TAHRALI

  3. Tez No

    193114

    Alzheimer hastalarına bakım verenlerin yaşadıkları güçlükler

    Strains of caregivers of alzheimer patients

    İMATULLAH AKYAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    HemşirelikHacettepe Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. NURAN AKDEMİR

  4. Tez No

    267366

    Yaşlı bireylerde ışık tedavisinin uyku kalitesi üzerine etkisi

    Effect of light therapy on sleep quality of elderly people

    İMATULLAH AKYAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    GeriatriHacettepe Üniversitesi

    İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NURAN AKDEMİR

  5. Tez No

    186599

    Zekeriyya Tamir ve 'Ibadullah adlı eserinin teknik ve tematik incelemesi

    Zakariya Tamer and technical and thematic analysis of his work 'Ibadullah

    AHMET HAMDİ CAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesi

    Doğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KENAN DEMİRAYAK

Geri Dön