Çağdaş tefsirlerde abese sûresi ve günümüze mesajları
Surah abasa in contemporary commentary and its messages for today
- Tez No: 965416
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FAYSAL ARPAGUŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
Bu çalışmada Abese sûresine bütüncül olarak bakılmış, İslam'ın temel ahlaki öğretileri ve insanlığın kaçınılmaz sonu olan kıyamet ve âhiret hayatı dini ve edebi açıdan incelenmiştir. Sûrenin ilk âyetlerinde ilahi vahyin hassasiyeti ve insan onuruna verilen kıymet, Hz. Peygamber'in (s.a.v) anlık bir davranışı üzerinden evrensel bir mesajla ortaya koyulmuştur. Burada tebliğin salt dünyevi ölçütlere göre şekillenmemesi gerektiği ve manevi hakikatlerin de önemli olduğu vurgulanarak modern dünyanın yüzeysel değer yargılarına güçlü bir eleştiri getirilmiştir. Çalışmanın ilerleyen sayfalarında, sûrede yer verilen kıyametin dehşetli sahnelerine odaklanılmıştır.“Sağır eden çığlık”metaforu, sadece fiziksel bir yıkımı değil, aynı zamanda bireyin en derin duygusal bağlarını bile sarsacak psikolojik bir travmayı resmetmiştir. O günde herkesin kendi nefsiyle meşgul olacağı ve dünyevi akrabalıkların anlamını yitireceği bu çarpıcı tablo, insanın faniliğini ve nihai sorumluluğunu gözler önüne sermiştir. Müminlerin yüzündeki nur ve inkârcıların yüzündeki karanlık, dünyadaki inanç ve amellerin âhiretteki tezahürü olarak sunulmuştur. Bu çalışma, sûrenin kıyamet tasvirlerine odaklanarak dehşet dolu geleceğin bireysel psikoloji üzerindeki sarsıcı etkilerini ve kozmik boyutunu analiz etmiştir.“es-Sâhha”metaforu üzerinden kıyametin ani ve karşı konulamaz bir şekilde gerçekleşeceği vurgulanırken o günkü bireysel hesaplaşmanın ailevi bağların dahi önüne geçeceğini ortaya koyan bir tablo çizilmiştir. Netice olarak müminlerin ve inkârcıların farklı akıbetleri, dünyadaki seçimlerin nihai sonuçlarını gözler önüne sermiştir. Abese sûresi ilahi bir uyarı ile başlamış ve evrenin sonunu, hayal gücümüzün sınırlarını zorlayacak bir şekilde tasvir eden etkileyici bir üslupla yorumlamıştır. Sûre, hem bireysel vicdanlara seslenerek etik bir pusula sunmuş hem de kıyamet bilinci aşılayarak insanın varoluşsal yolculuğuna derin bir anlam katmıştır. Bu çalışma, Abese sûresinin edebi zenginliğini ve teolojik derinliğini incelemeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda vahiy ve kıyamet temaları arasındaki ilişkiyi ele alarak okuyucuya kapsamlı bir bakış açısı sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
In this study, a holistic approach has been taken to Surah Abasa, examining Islam's fundamental moral teachings, as well as the inevitable end of humanity, the Day of Judgment (Qiyamah), and the Hereafter (Akhirah), from both religious and literary perspectives. The initial verses of the surah convey a universal message about the sensitivity of divine revelation and the value placed on human dignity, brought forth through a momentary action of the Prophet (PBUH). This passage strongly critiques the superficial values of the modern world by emphasizing that the propagation of faith should not be shaped by purely worldly standards and that spiritual truths are of paramount importance. In the later pages of the study, the focus shifts to the terrifying scenes of the Day of Judgment described in the surah. The metaphor of the“deafening cry”(es-Sakhkhah) depicts not just a physical destruction, but also a psychological trauma that will shake even the deepest emotional bonds of an individual. This striking portrayal, where everyone will be preoccupied with their own soul and worldly kinship will lose its meaning, reveals the transience of human life and ultimate responsibility. The light on the faces of believers and the darkness on the faces of disbelievers are presented as the manifestation of their beliefs and deeds in the world. This study analyzes the shocking effects and cosmic dimensions of this dreadful future on individual psychology by focusing on the surah's depictions of the Day of Judgment. Through the metaphor of“es-Sakhkhah,”it is highlighted that the Day of Judgment will occur suddenly and irresistibly, painting a picture where the individual reckoning will take precedence even over family ties. Consequently, the different fates of believers and disbelievers reveal the ultimate consequences of choices made in this life. Surah Abasa begins with a divine warning and interprets the end of the universe with an impressive style that pushes the boundaries of our imagination. The surah not only appeals to individual consciences, offering an ethical compass, but also adds profound meaning to the human existential journey by instilling an awareness of the Day of Judgment. This study aims to examine the literary richness and theological depth of Surah Abasa. In this context, it presents a comprehensive perspective to the reader by addressing the relationship between the themes of revelation and the Day of Judgment.
Benzer Tezler
- Çağdaş tefsirlerde isrâiliyata yaklaşım ve Kitab-ı Mukaddes bilgilerinin kullanımı
Approaches to isra'iliyyat and use of biblical accounts in modern Qur'anic exegetical literature
MESUT KAYA
Doktora
Türkçe
2013
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF IŞICIK
- Çağdaş tefsirlerde insan hürriyetine yaklaşımlar
Contemporary approaches to human freedom in exegesis of quran
SACİDE AYTAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DURAN ALİ YILDIRIM
- Çağdaş tefsirlerde Alak Sûresinin yorumu
Approaches to Surah Alak in contemporary tafsir
ELİF ALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinBalıkesir ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLAH BAYRAM
- Çağdaş tefsirlerde Hz. Peygamberin ümmîliği: Muhammed Abid el-Câbirî örneği
Hz. in contemporary tafsir the prophet's ummilism: The example of Muhammed Abi̇d al-Jabiri
SİBEL MEMİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinMuş Alparslan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURHAN ATSIZ
- Çağdaş Türkçe tefsirlerde İsrâ suresine yaklaşımlar
Approaches to the sural al-Isra in contemporary Turkish exegesis
MUHAMMET USTA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Dinİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT KAYA