Kentsel ve dijital kamusal alanlarda toplumsal temsil arayışı
The search for social representation in urban and digital public spaces
- Tez No: 965762
- Danışmanlar: DOÇ. DR. PETEK DURGEÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gazetecilik, Journalism
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 128
Özet
21. yüzyılın dijital çağında, gerçeklik algımız artık yalnızca yaşadığımız mekânlarla değil, çevrimiçi etkileşimlerimizle de şekillenmektedir. Bilhassa kamusal alanın dönüşümü, bireylerin sosyo-politik temsiliyetini ve kolektif hareket kabiliyetini doğrudan etkileyen bir kırılma noktasına ulaşmıştır. Bu bağlamda, bu tez; dijital kamusal alanın simülasyon boyutunu, kentsel kamusal alanla olan karşıtlığı üzerinden ele alan bir sorgulamayı temel almaktadır. Bu çalışma, dijital kamusal alanın sınırlılıklarını tartışırken, esasen kentsel kamusal alanın yani sokakların, meydanların ve yüz yüze etkileşimin toplumsal gerçekliğin inşasındaki yerini yeniden hatırlatmayı amaçlamaktadır. Gerçek toplumsal temas, anonim kullanıcı adlarının ve filtrelenmiş içeriklerin ötesinde, insanın insana dokunduğu, göz göze geldiği, bir arada var olabildiği fiziksel mekânlarda mümkündür. Bu bağlamda, tez boyunca savunulan temel yaklaşım şudur: Hakiki toplumsal gerçeklik, ancak klavyelerin başındaki silik suretlerle değil; sokakta, meydanda, haykırışta ve sessizlikte beden bulan insanlarla temas kurularak kavranabilir. İşte bu bağlamda bu çalışmanın çıkış noktası, 2023 Türkiye genel seçimlerinde gözlemlenen önemli bir çelişki olmuştur: Muhalefet partisi CHP, dijital platformlar üzerinden yürüttüğü yoğun kampanyalarla kamuoyunda bir“zafer havası”oluştururken; iktidar partisi, görünürlüğünü ve meşruiyetini sahadaki fiziksel varlığı ve kentsel kamusal alanları aktif biçimde kullanarak pekiştirmiştir. Sonuçlar, sosyal medyada görünür olanın her zaman gerçeği temsil etmediğini; sanal çoğunlukların, sokaktaki gerçek çoğunluklara karşılık gelmeyebileceğini gözler önüne sermiştir. Bu tezde, dijital kamusal alanın sosyal medya aracılığıyla nasıl bir simülakr düzleminde işlediği, bireyleri hakikatten nasıl kopardığı ve kolektif yanılsamaların nasıl oluşturulduğu sorgulanmaktadır. Baudrillard'dan Habermas'a, Bauman'dan Goffman'a kadar çeşitli düşünürlerin ışığında yürütülen bu tartışmada,“görünür olmak”ile“var olmak”arasındaki fark, kentsel kamusal alanın canlılığına ve sürekliliğine dikkat çekerek açıklanmaktadır. Bir gazetecilik yüksek lisans öğrencisi olarak, dijital iletişimin kamusal alanı yeniden biçimlendirme gücünü, bu yeniden biçimlendirmede medyanın rolünü ve kamusal temsilin sahiciliğini araştırmak kaçınılmazdı. Zira medya yalnızca bir araç değil, aynı zamanda bir alan üreticisi, bir gerçeklik kurucusudur. Bu nedenle çalışmam, sadece iletişim kuramları bağlamında değil; güncel siyasal iletişim pratikleri, sosyolojik kırılmalar ve toplumsal yabancılaşma gibi katmanlarla da örülmüştür. Bu sürecin her aşamasında beni düşünmeye, sorgulamaya ve yazmaya teşvik eden, yolu benimle kesişen herkese ve beni sahici gerçekliğin izini sürmeye iten hocalarıma teşekkür ederim. Umuyorum ki bu çalışma, dijital yanılsamalarla örülü bir çağda, hakiki olanı yeniden arama çabalarına anlamlı bir katkı sunabilir.
Özet (Çeviri)
In the digital age of the 21st century, our perception of reality is shaped not only by the physical spaces we inhabit but also by our online interactions. Notably, the transformation of the public sphere has reached a critical juncture that directly affects individuals' socio-political representation and collective capacity for action. In this context, this thesis is grounded in a critical inquiry into the simulation dimension of the digital public sphere, approached through its contrast with the urban public sphere. While discussing the limitations of the digital public sphere, this study primarily aims to remind us of the role of the urban public sphere—streets, squares, and face-to-face interactions—in the construction of social reality. Genuine social contact is possible only in physical spaces where humans touch, look into each other's eyes, and exist together, beyond anonymous usernames and filtered content. Accordingly, the central argument of this thesis is as follows: authentic social reality can be grasped not through the faint avatars behind keyboards, but through contact with embodied humans on the streets, in squares, through cries and silences. In this vein, the starting point of this study was a significant contradiction observed during the 2023 nationwide elections in Turkey: the opposition party CHP created a“victory atmosphere”in public opinion through intense campaigns on digital platforms, while the ruling party reinforced its visibility and legitimacy by actively utilizing its physical presence and urban public spaces. The results revealed that what is visible on social media does not always represent reality; virtual majorities may not correspond to real majorities on the streets. This thesis interrogates how the digital public sphere operates as a simulacrum through social media, detaching individuals from reality and constructing collective illusions. Through the perspectives of thinkers ranging from Baudrillard to Habermas, Bauman to Goffman, this discussion highlights the difference between“being visible”and“existing,”drawing attention to the vitality and continuity of the urban public sphere. As a graduate student in journalism, investigating the power of digital communication to reshape the public sphere, the role of media in this reshaping, and the authenticity of public representation was inevitable. For media is not only a tool but also a producer of space, a constructor of reality. Therefore, this study is woven not only within the framework of communication theories but also through layers of contemporary political communication practices, sociological ruptures, and social alienation. At every stage of this process, I am grateful to those who crossed my path and encouraged me to think, question, and write, and especially to my advisors who inspired me to pursue authentic reality. I hope this work can offer a meaningful contribution to the efforts to rediscover the authentic in an era woven with digital illusions.
Benzer Tezler
- Dijitalleşme, kültür ve kentsel mekân etkileşimi: Tasarım kurgusu yaklaşımı
Digitalization, culture and urban space interaction: A design fiction approach
ZEYNEP GÜLCE AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH TERZİ
- Kurdish Rock musicians in the circle of Ziryab Music Magazine
Ziryab Müzik Dergisi çevresi içindeki Kürtçe Rock müzisyenleri
GÜNAY KOÇHAN
- Dıjıtal uzamda kamusal mekanın üretımı: Twitter verilerine dayali bir model önerisi
Production of public space in digital space: A model proposal based on twitter data
GİZEM ÖZPOLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OZAN ÖNDER ÖZENER
- Kentsel dönüşümün lokomotifi olarak Tuna ve Sava nehirleri – Belgrad kıyısının gelişim süreci
Danube and Sava rivers as locomotives of urban transformation – development process of the Belgrade coast
MAJA LUBURA
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Şehircilik ve Bölge PlanlamaAkdeniz ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KIVANÇ ERTUĞAY
- The transformative role of digital art in public space: an experimental study on Haydarpaşa silos
Dijital sanatın kamusal mekanda dönüştürücü rolü: Haydarpaşa siloları üzerine deneysel bir inceleme
GÜLAY DİDİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL EREN KÜRKÇÜOĞLU