Şizofreni hastalarında kronotip ile intihar olasılığı ve intihar davranışı arasındaki ilişki
The relationship between chronotype and suicide probability and suicidal behavior in patients with Schizophrenia
- Tez No: 965795
- Danışmanlar: PROF. DR. PINAR GÜZEL ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hemşirelik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Şizofreni, özkıyım açısından yüksek risk altında olan psikiyatrik bozukluklar arasında yer almaktadır. Şizofreni hastalarında intihar girişimi öncesinde herhangi bir uyarı olmaması ya da niyetin sözel olarak bildirilmemesi bu hastalarda intiharın önceden belirlenmesini zorlaştırmaktadır. Bu nedenle şizofreni hastalarında intihar davranışı yeterince aydınlatılamamış ve gözden kaçabilen bir durumdur. Bu çalışmanın amacı, şizofreni hastalarında kronotip ile intihar eğilimi ve girişimi arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışma; nicel araştırma yöntemlerinden kesitsel olarak ve amaçlı örneklem kullanılarak gerçekleştirildi. Van YYÜ Dursun Odabaşı Tıp Merkezi'nde polikliniğe başvuran hastalar ile planlanan bu çalışmada öz bildirime dayalı ölçekler kullanıldı. Veri toplama araçları olarak, araştırmacı tarafından literatür incelenerek geliştirilen kişisel bilgi formu, Sabahçıl-Akşamcıl Ölçeği (SAÖ), İntihar Olasılığı Ölçeği, İntihar Davranış Ölçeği, Pozitif Semptomları Değerlendirme Ölçeği (SAPS) ve Negatif Belirtileri Değerlendirme Ölçeği (SANS) kullanıldı. Görüşme öncesinde katılımcılara bilgilendirilmiş onam formu imzalatıldı. Araştırmanın örneklemini ise araştırmaya alınma kriterlerini taşıyan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 18-65 yaş arası hastalar oluşturdu. Katılımcıların yaş ortalaması 37,369,92 olup, %36,9'u (n=31) kadın ve %63,12'si (n=53) erkektir. Katılımcıların %32,1'i (n=27)“sabahçıl tip”, %46,4'ü (n=39)“ara tip”ve %21,4'ü“akşamcıl tip”olarak bulunmuştur. Katılımcıların Sabahçıl Akşamcıl Anketi puan ortalaması 51,92±13,60, İOÖ toplam puan ortalaması 79,98±13,80, İDÖ puan ortalaması 2,33±2,49, SAPS toplam puan ortalaması 37,08±18,84 ve SANS Toplam puan ortalaması 29,92±15,61 olarak bulunmuştur. Elde edilen veriler, şizofreni hastalarında yalnızca psikopatolojik belirtilerin değil, aynı zamanda bireysel biyolojik ritim farklılıklarının da intihar riskini etkileyebileceğini göstermektedir. Çalışmada, özellikle sabahçıl-akşamcıl eğilimler ile intihar olasılığı ve intihar davranışı arasında anlamlı ilişkilerin bulunması, kronobiyolojik faktörlerin ruhsal hastalıkların seyri ve risk yönetimi üzerinde dikkate alınması gereken önemli değişkenler olduğunu ortaya koymuştur.
Özet (Çeviri)
Schizophrenia is among the psychiatric disorders that are at high risk for suicide. The fact that there is no warning before the suicide attempt in schizophrenia patients or the intention is not verbally stated makes it difficult to predict suicide in these patients. Therefore, suicidal behavior in schizophrenia patients has not been sufficiently elucidated and is a condition that can be overlooked. The aim of this study was to examine the relationship between chronotype and suicidal ideation and attempts in patients with schizophrenia. The study was conducted using quantitative research methods, cross-sectionally and using purposeful sampling. This study, planned with patients applying to the outpatient clinic at Van YYU Dursun Odabaşı Medical Center, used self-report scales. Personal information form developed by the researcher by reviewing the literature, Morningness-Eveningness Scale (SAÖ), Suicide Probability Scale, Suicidal Behavior Scale, Scale for Assessment of Positive Symptoms (SAPS) and Scale for Assessment of Negative Symptoms (SANS) were used as data collection tools. Before the interview, participants signed an informed consent form. The study sample consisted of patients between the ages of 18-65 who met the inclusion criteria and agreed to participate in the study. The mean age of the participants was 37.369.92, 36.9% (n=31) were female and 63.12% (n=53) were male. 32.1% (n=27) of the participants were found to be“morning type”, 46.4% (n=39) were found to be“intermediate type”and 21.4% were found to be“evening type”. The participants' Morningness-Eveningness Questionnaire mean score was 51.92±13.60, SPS total mean score was 79.98±13.80, SPS mean score was 2.33±2.49, PBDS total mean score was 37.08±18.84 and NBDS total mean score was 29.92±15.61. The data obtained show that not only psychopathological symptoms but also individual biological rhythm differences may affect the risk of suicide in schizophrenia patients. The significant relationships found in the study, especially between morningness-eveningness tendencies and the possibility of suicide and suicidal behavior, revealed that chronobiological factors are important variables that should be taken into consideration in the course of mental illnesses and risk management.
Benzer Tezler
- Bipolar bozukluk tanılı hastalar, sağlıklı kardeşleri ve sağlıklı kontrollerin kronotip ve mizaç özellikleri açısından karşılaştırılması
Comparison of choronotype and temperament characteristics of bipolar disorder patients, their healthy siblings and healthy controls
ÖZGE GÜREL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Psikiyatriİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER FARUK DEMİREL
- Şizofreni tanılı bireylerin, etkilenmemiş kardeşlerinin kronotip tercihi ve psikoz için yüksek risk açısından değerlendirilmesi, psikoz için yüksek risk ile kronotip tercihi ilişkisinin incelenmesi
Evaluation of unaffected siblings of individuals diagnosed with schizophrenia in terms of chronotype preference and high risk for psychosis, examination of the relationship between high risk for psychosis and chronotype preference
ÖZGE GÜCEOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
UZMAN GÜLSÜM ZUHAL KAMIŞ
- Remisyon dönemindeki iki uçlu bozukluk hastalarında homosistein düzeylerinin besin tüketim şekli ve kronotip ile ilişkisi ve klinik seyire etkisi
Relationship between food consumption, cronotype, clinical course and homocystei̇n levels in remission period of bipolar disorders
MERAL GÜNEŞ ÖZDOĞAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
PsikiyatriAtatürk ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ESAT FAHRİ AYDIN
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanılı hastalarda kan melatonin düzeyinin kronotip, uyku sorunları, anksiyete ve depresyon belirtileri ile ilişkisi
The relationship between blood melatonin levels, chronotype, sleep problems, anxiety and depressive symptoms in patients diagnosed with attention-deficit/hyperactivity disorder
GİZEM KURU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
PsikiyatriMarmara ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE ÜNVER
- Şizofreni tanılı hastalarda kronotip ve uyku kalitesinin metabolik belirteçlerle ilişkisi
The association between chronotype and sleep quality, and metabolic markers in patients with schizophrenia
SİMGE SEREN KIRLIOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM DEVRİM BALABAN