Sosyal medya yorgunluk ölçeğinin geliştirilmesi
Developing the social media fatigue scale
- Tez No: 966578
- Danışmanlar: PROF. DR. NAHİT ERDEM KÖKER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İletişim Bilimleri, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İletişim Araştırmaları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 178
Özet
Sosyal medya yorgunluğu günümüzde sosyal medyanın bireyler üzerinde bıraktığı önemli etkilerden biridir. Söz konusu kavram, kullanıcıların çevrim içi aktiviteler sonucu oluşan sıkıntı, tükenmişlik, motivasyon kaybı gibi psikolojik tepkileri içeren bir zihinsel yorgunluk durumu olarak ifade edilmektedir. Sosyal medya yorgunluğu; sosyal medyanın sahip olduğu özellikler, platformlarda yer alan bilgi akışının sürekliliği gibi çevresel etmenlerin yanı sıra bireylerin psikolojik durumları ya da kişisel özellikleri gibi içsel etmenler sonucu da farklı biçim ve tezahürlerde ortaya çıkabilmektedir. Tez çalışmasının amacı, üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanımları sonucu oluşan yorgunluk durumlarını çok yönlü ölçebilecek, güvenilir ve geçerli bir sosyal medya yorgunluğu ölçeği geliştirmektir. Sosyal medya yorgunluğuna ilişkin taranan literatürde konunun henüz olgunluğa erişmemesi sebebiyle ulusal bağlamda geliştirilmiş çok yönlü özgün bir ölçeğin alana katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Çalışma, karma yöntem desenlerinden keşfedici sıralı desen kullanılarak yürütülmüş ve literatürde önerilen ölçek geliştirme basamakları sistematik olarak takip edilmiştir. Bu anlamda yorgunluk deneyimini çok yönlü olarak açımlayabilmek adına literatür taramasının yanı sıra öğrencilerle gerçekleştirilen derinlemesine görüşmeler yoluyla kavramsal çerçeve desteklenmiş ve madde havuzu bu iki süreç harmanlanarak oluşturulmuştur. Akabinde yapılan açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri ölçek yapısını geçerli kılmıştır. Sonuçta bilişsel, etkileşimsel, eylemsel, araçsal ve duygusal olmak üzere 5 boyutlu 26 maddelik bir ölçme aracı ortaya çıkmıştır. Ölçme aracının genel güvenirlik katsayısı 0,94 iken boyutlar bazında da güvenirlik kriterlerini sağladığı görülmektedir.
Özet (Çeviri)
Social media fatigue is one of the most significant effects that social media has on individuals today. This concept refers to a mental state of fatigue that involves psychological reactions such as distress, burnout, and loss of motivation resulting from users' online activities. Social media fatigue can manifest in various forms due to environmental factors—such as the inherent characteristics of social media platforms and the constant flow of information—as well as internal factors like individuals' psychological conditions and personal traits. The aim of this thesis is to develop a reliable and valid social media fatigue scale that can comprehensively measure the fatigue experienced by university students as a result of their social media use. The literature review indicated that this concept has yet to reach full maturity; therefore, a multidimensional and context-specific scale developed for the national context is expected to make a meaningful contribution to the field. This study adopted an exploratory sequential mixed-methods design and systematically followed the recommended steps of scale development in the literature. In addition to the literature review, in-depth interviews with students were conducted to gain a deeper understanding of the fatigue experience, and the item pool was constructed by integrating findings from both phases. Subsequent exploratory and confirmatory factor analyses validated the factorial structure of the scale. As a result, a measurement tool comprising 26 items and five dimensions—cognitive, interactional, behavioral, instrumental, and emotional—was developed. The overall reliability coefficient of the scale was found to be α = .94, and reliability indicators for each subscale met the acceptable criteria.
Benzer Tezler
- An uninterrupted urban walk: 3d analysis methods for supporting the design of walkable streets
Kentte kesintisiz bir yürüyüş: Yürünebilir sokakların tasarım desteği için 3b analiz yöntemleri
ELİF ENSARİ SUCUOĞLU
Doktora
İngilizce
2020
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE ÖZKAR KABAKÇIOĞLU
- Hemşirelerin tükenmişlik düzeyinin incelenmesi; Özel Medicana Sivas Hastanesi örneği
Examination of burnout level of nurses; example of Private Medicana Sivas Hospital
FATMA YILDIZ YAZICILAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HemşirelikSivas Cumhuriyet ÜniversitesiSağlık Kurumları Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN ÇETİN
- Çevrimiçi sosyal destek, gelişmeleri kaçırma korkusu ve sosyal anksiyete bozukluğu belirti düzeyi arasındaki ilişkinin açıklanmasında sosyal medya bağımlılığı ve sosyal medya yorgunluğunun aracı rolü
The mediating role of social media addiction and social media fatigue in explaining the relationship between online social support, fear of missing out and social anxiety disorder symptom level
ÇAGIL ÜNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiBaşkent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA GÜVEN
- Çokluk içinde yokluk veya dijital medya çağında yalnızlık: Atatürk Üniversitesi lisans öğrencileri açısından bir inceleme
Absence in multitude or loneliness in the digital media age: A review for Atatürk University undergraduate students
AZİZ COŞKUN
- Aşırı enformasyon yükü teorisi çerçevesinde üniversite öğrencilerinin haber tüketim davranışları ve habere bakışları
The news consumption patterns and perspective of news of university students in the frame of information overload theory
OSMAN ARASLI