Toplumsal hareketler perspektifinden Taliban ve Hamas' ın devletleşme süreçlerinin karşılaştırmalı analizi
A comparative analysis of the state-building processes of the Taliban and Hamas from a social movement perspective
- Tez No: 967040
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YUSUF DOĞAN ÇETİNKAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Uluslararası İlişkiler, Political Science, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Bu tez, Toplumsal Hareket Teorisi perspektifinden Taliban ve HAMAS'ın devlet kurma süreçlerini karşılaştırmalı bir analiz olarak sunmaktadır. Her iki grup da genellikle radikal İslamcı veya militan aktörler olarak nitelendirilse de bu araştırma, bunların aynı zamanda dini ağları harekete geçirerek yerel yönetim yapılarını dönüştürmek için derinlemesine yerleşmiş sosyo-politik hareketler olarak da anlaşılması gerektiğini savunmaktadır. Kaynak mobilizasyonu, siyasi fırsat yapıları ve çerçeveleme süreçleri çerçevelerini birleştiren bu çalışma, her iki hareketin meşruiyetini ve operasyonel kapasitesini nasıl genişlettiğini incelemektedir. Taliban'ın Deobandi medrese öğrencilerinden oluşan bir ağdan Afganistan'ın egemen iktidar gücü haline yükselişi, dini eğitim ve aşiret konseylerinin isyancı yönetimi nasıl desteklediğini göstermektedir. Benzer şekilde, HAMAS'ın Müslüman Kardeşler'in hayır kurumu kanadından Gazze'nin iktidar otoritesine dönüşümü, sosyal yardımların ve dini sembolizmin sosyal kontrolü ve siyasi dayanıklılığı nasıl güçlendirdiğini göstermektedir. Bulgular, bu hareketlerin isyan ile yönetimi ayıran katı kategorilere meydan okuduğunu vurgulamaktadır. Her iki örnek de, inanç temelli örgütlerin, uluslararası tanınırlık konusunda tartışmalı olmalarına rağmen, yerel altyapıları ve ideolojik anlatıları kullanarak iktidarı müzakere ettiklerini ve devlet benzeri işlevleri yerine getirdiklerini ortaya koymaktadır. Bu tez, İslamcı aktivizm çalışmaları ile köprü kurarak Toplumsal Hareket Teorisine katkıda bulunmakta ve dini hareketlerin, geleneksel devlet sınırlarının ötesinde siyasi düzenleri yeniden şekillendiren kalıcı yönetim biçimleri üretebileceğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
This thesis presents a comparative analysis of the state-building processes of the Taliban and HAMAS from the perspective of Social Movement Theory. Although both groups are often characterised as radical Islamist or militant actors, this research argues that they should also be understood as deeply embedded socio-political movements that mobilise religious networks to transform local governance structures. Combining the frameworks of resource mobilisation, political opportunity structures, and framing processes, this study examines how both movements expanded their legitimacy and operational capacity. The Taliban's rise from a network of Deobandi madrasa students to the dominant power in Afghanistan demonstrates how religious education and tribal councils supported the insurgent regime. Similarly, HAMAS's transformation from the charitable arm of the Muslim Brotherhood to the governing authority in Gaza demonstrates how social welfare and religious symbolism strengthened social control and political resilience. The findings emphasise that these movements challenge the rigid categories that separate insurgency from governance. Both examples reveal that faith-based organisations, despite being controversial in terms of international recognition, negotiate power and perform state-like functions by leveraging their local infrastructure and ideological narratives. This thesis contributes to Social Movement Theory by bridging Islamic activism studies and demonstrates that religious movements can produce enduring forms of governance that reshape political orders beyond traditional state boundaries.
Benzer Tezler
- Yeni toplumsal hareketler çerçevesinde çevresel açıdan Gezi Parkı olayları
New social movements in the framework of environmental Park Tour events
REHA BAYANSAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Kamu YönetimiDumlupınar ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YAVUZ BOZKURT
- Çerçeveleme teorisi perspektifinden toplumsal hareketlerin analizi
Analyzing social movements from the perspective of framing theory
SABRİYE KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Siyasal BilimlerKırıkkale ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE GÜLSELCEN KAFKASYALI
- Kent hakkı boyutuyla yeni kentsel toplumsal hareketler: Gezi Parkı eylemliliği perspektifinden İstanbul forum deneyimleri üzerine bir çözümleme
New city right size with urban social movements: Gezi Park activism perspective on an analysis from the people's assembly experience
EZGİ KAPLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PELİN PINAR ÖZDEN
- Kullanımlar ve doyumlar yaklaşımı perspektifinden dijital aktivizm hareketlerine bir bakış
An overview of digital activism movements from the perspective of uses and gratifications approach
EZGİ YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Halkla İlişkilerİstanbul ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATUN BOZTEPE TAŞKIRAN
- Arap Baharı sürecinde toplumsal ve siyasal bir dinamik olarak kadınlar
Women as social and political dynamics in the Arab Spring process
RABİA ÖTER CANDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiKadın Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA GÜL BERKTAY