Kualia problemini yeniden değerlendirmek: Enaktivizm
Reassessment of the qualia problem: Enactivism
- Tez No: 967041
- Danışmanlar: PROF. DR. HAKAN ÇÖREKCİOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Kualia, Fizikalizm, Enaktif Yaklaşım, İndirgemecilik, Anti-İndirgemecilik, Qualia, Physicalism, Enactive Approach, Reductionalism, Anti-Reductionalism
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 184
Özet
Bu çalışma, kualia probleminin fizikalist indirgemeciliğin içerdiği temel ontolojik varsayımlardan kaynaklandığını savunmakta ve bu sorunun aşılabilmesi için alternatif bir düşünsel çerçeve önermektedir. İlk olarak, problemin tarihsel-felsefi arka planı ortaya konarak, Kartezyen zihin-beden düalizmi ile modern bilim anlayışının kesişiminden doğduğu ileri sürülmektedir. Ardından, indirgemeci yaklaşımların tarihsel gelişimi incelenmekte ve bu yaklaşımların, bilinçli deneyimin öznel niteliğini açıklamadaki yetersizlikleri tartışılmaktadır. Böylece, indirgemeci yaklaşımın bilinçli deneyimin öznel doğasını açıklamada karşılaştığı içsel tutarsızlıkları görünür kılarken, anti-indirgemeci yaklaşımların bu çıkmazlara sunduğu felsefi olanaklara işaret edilmektedir. Bu çalışmanın temel savı, kualia probleminin çözüm gerektiren bir mesele değil, indirgemeci bilim anlayışının ortaya çıkardığı yapay bir sorun olduğu ve ancak bu anlayışın varsayımlarının sorgulanmasıyla aşılabileceğidir. Bu bağlamda enaktif yaklaşım, yaşam-zihin sürekliliği, bedenlenmiş deneyim ve refleksiyonel bilim anlayışı etrafında şekillenen alternatif bir paradigma olarak sunulmakta; enaktif yaklaşımın yalnızca indirgemeci modellere değil, diğer anti-indirgemeci ve eleyici yaklaşımlara karşı da daha tutarlı bir perspektif geliştirdiği öne sürülmektedir. Enaktif yaklaşım, bilinçli deneyimin indirgenemez yapısını bedenlenmiş yaşantının sürekliliği içinde yeniden düşünmeye imkân tanıyarak, kualia problemini doğuran kuramsal çerçeveyi sorgulayan bütünlüklü bir perspektif sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study contends that the problem of qualia does not arise from a mere explanatory gap but is rooted in the fundamental ontological assumptions of physicalist reductionism. To address this issue, it proposes an alternative conceptual framework. The analysis begins by situating the problem within its historical-philosophical context, arguing that it emerges at the intersection of Cartesian mind-body dualism and the epistemic commitments of modern science. It then traces the development of reductionist approaches and critically examines their persistent failure to account for the subjective character of conscious experience. In doing so, the study exposes the internal incoherencies of reductionist accounts while drawing attention to the conceptual resources offered by anti-reductionist perspectives. The central thesis advanced here is that the concept of qualia does not constitute a genuine problem in need of resolution, but rather a pseudo-problem generated by the reductive framework itself—one that can only be overcome by transforming the assumptions on which that framework is built. In this regard, the enactive approach is introduced as a compelling alternative paradigm, grounded in the continuity between life and mind, the primacy of embodied experience, and a reflexive conception of scientific inquiry. It is argued that this perspective not only offers a coherent response to the explanatory failures of reductive models, but also surpasses other anti-reductionist and eliminativist positions in its systematic integration of embodiment, cognition, and lived experience. By reframing consciousness as an irreducible, dynamic phenomenon emerging from the ongoing structural coupling of organism and environment, the enactive approach provides a philosophically robust and scientifically promising means of interrogating—and ultimately dissolving—the theoretical framework that has given rise to the so-called“problem of qualia”.
Benzer Tezler
- Islamic capital market: Developments and challenges
İslami sermaye piyasaları: Gelişmeler ve zorluklar
MOHAMED ALI DARAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
BankacılıkKarabük ÜniversitesiFinans ve Bankacılık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMET BELEN
- The migration policy of African Union: The case study of Somalia
Afrika Birliği'nin göç politikası: Somali örneği
KALIA MOHAMED ADEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Siyasal BilimlerÇankırı Karatekin ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURÇİN DEMİRBİLEK
- Ethnicity and social capital among theurban middle class in kuala lumpur, Malaysia
Etnisiti dan modal sosial antara kelas pertengahanbandar di kuala lumpur, Malaysia
ALİYE NUR KELEŞOĞLU
- Evsizler için barınma mekanlarının tasarımında psiko-sosyal gereksinimler üzerine bir inceleme: Kuala Lumpur örneği
An investigation on psycho-social needs in the design of shelters for the homeless: The case of Kuala Lumpur
MOHD KHAIZUL BIN MAKHTAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkBursa Uludağ ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. B. ECE ŞAHİN
- Psychological well-being and copingstrategies among rohingya refugee youthin Malaysia
Başlık çevirisi yok
ŞEYMANUR SULTAN KILIÇ