Kadınlık, cinsellik, annelik bağlamında histerektomi ve mastektomi ameliyatı geçirmiş kadınlar üzerine fenomenolojik bir araştırma
A phenomenological study on women who have undergone hysterectomy and women who have undergone mastectomy in the context of femininity, sexuality, and motherhood
- Tez No: 967078
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN EKER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Histerektomi, Mastektomi, Kadınlık, Cinsellik, Annelik, Hysterectomy, Mastectomy, Femininity, Sexuality, Motherhood
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 208
Özet
Tarih boyunca kadın bedeni biyolojik işlevinin ötesinde aynı zamanda kültürel, toplumsal ve politik anlamlar taşımıştır. Kadınlar kadınlık cinsellik ve annelikleriyle ilgili eşitsizliklere, toplumun müdahalesine maruz kalmışlardır. Kadın bedenine yönelik cerrahi müdahaleler de yalnızca tıbbi bir işlem olarak kalmamış kadının ruhsallığında önemli etkiler yaratmıştır. Bu bağlamda bu çalışmada kadınlık, cinsellik ve annelikle ilişkilendirilen iki organın kaybını deneyimleyen kadınların deneyimleri araştırılmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemi ile fenomenolojik desen kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Histerektomi ve/veya mastektomi operasyonu geçirmiş kadınların; kadınlık, cinsellik ve annelik deneyimlerine odaklanılmış, bu deneyimlere yükledikleri öznel anlamlara ulaşmak amaçlanmıştır. Bu operasyonları kadınların bu üç fenomen çerçevesinde nasıl anlamlandırdığını belirlemek hedeflenmiştir. Bu üç ana tema dışında kadınların rahme ve memeye yükledikleri anlamlar, operasyon süreçlerinde yaşadıkları, baş etme stratejileri, tavsiye ve önerileri gibi alt temalar da tematik analiz yöntemiyle incelenmiştir. Çalışmaya sekiz histerektomi ve sekiz mastektomi geçirmiş olmak üzere toplam on altı kadın katılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşmeler aracılığıyla kadınların deneyimleri kendi ifadeleriyle aktarılmaya çalışılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme soruları bir mastektomi geçirmiş bir histerektomi geçirmiş olmak üzere iki kadınla yapılan pilot çalışma ile test edilmiştir. Verilerin analizi MAXQDA yazılımı aracılığıyla olmuştur. Çalışmanın sonucunda her iki operasyonun da kadınların; kadınlık, cinsellik ve annelik deneyimlerini etkilediği görülmüştür. Her iki grup için de çoğunlukla bu deneyimler kadınları olumsuz yönde etkilemiştir. Kadınlar, operasyonlardan ruhsal anlamda kötü etkilendiklerini bildirmişler; bu organlarının kaybını hem fizyolojik hem sembolik anlamda hissettiklerine dair ifadeler kullanmışlardır. İki grup yaşadıkları deneyimleri anlamlandırırken kullandıkları ifadeler bağlamında karşılaştırılarak; bu iki operasyonun birbirine benzer ve birbirinden farklı yanları ortaya konmuştur. Bu çalışma ile kadınların bu zorlu operasyonları geçirirken psikososyal destek hizmetlerinden faydalanmaları gerekliliği ortaya konmuştur. Bu operasyonları geçiren kadınlara yönelik danışmanlık hizmetleri, toplumsal farkındalık çalışmaları, kadınlara ve kadınların yakınlarına yönelik destekleyici çalışmaların planlanması gerektiği vurgulanmıştır.
Özet (Çeviri)
Throughout history, the female body has carried not only biological functions but also cultural, social, and political meanings. Women have been subjected to inequalities and societal interventions concerning femininity, sexuality, and motherhood. Surgical interventions on the female body have not remained merely medical procedures but have also created significant effects on women's psyche. In this context, the present study investigated the experiences of women who have undergone the loss of two organs associated with femininity, sexuality, and motherhood. The research was conducted using a qualitative method with a phenomenological design. The focus was on the femininity, sexuality, and motherhood experiences of women who had undergone hysterectomy and/or mastectomy operations, aiming to reach the subjective meanings they attributed to these experiences. The goal was to determine how women made sense of these operations within the framework of these three phenomena. Beyond these three main themes, sub-themes such as the meanings attributed by women to the uterus and the breast, their experiences during the operation processes, coping strategies, as well as their advice and suggestions were also examined through thematic analysis. A total of sixteen women participated in the study, eight of whom had undergone hysterectomy and eight of whom had undergone mastectomy. Through semi-structured interviews, the women's experiences were conveyed in their own words. The semi-structured interview questions were tested in a pilot study conducted with two women, one who had undergone mastectomy and one who had undergone hysterectomy. Data analysis was carried out using the MAXQDA software. As a result of the study, it was found that both operations affected women's experiences of femininity, sexuality, and motherhood. For both groups, these experiences mostly had negative effects on the women. They reported being psychologically affected by the operations and expressed that they felt the loss of these organs both physiologically and symbolically. By comparing the expressions used by the two groups in making sense of their experiences, the similarities and differences between the two operations were revealed. This study highlighted the necessity for women undergoing these challenging operations to benefit from psychosocial support services. It emphasized the need to plan counseling services for these women, social awareness programs, and supportive initiatives for women and their close relatives.
Benzer Tezler
- A black feminist approach to Maya Angelou's I Know Why The Caged Bird Sings, The Heart of a Woman, and All God's Children Need Traveling Shoes
Maya Angelou'nun Kafesteki Kuş Neden Şakır, Bilirim, Bir Kadının Yüreği ve Tanrı'nın Bütün Çocuklarının Seyahat Ayakkabılarına İhtiyacı Var eserlerine siyah feminist bir yaklaşım
SENA METİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Amerikan Kültürü ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİSA HARİKA GÜZEL KÖŞKER
- 'A Gentle Murmur': Gendered madness as a 'line of flight' in the works of Alice Walker and Chimamanda Ngozi Adichie
'Hafif bir Fısıltı': Alice Walker ve Chimamanda Ngozi Adichie'nin eserlerinde 'kaçış çizgisi' olarak cinsiyetleştirilmiş delilik
TUĞBA ELMAS
Doktora
İngilizce
2020
Karşılaştırmalı Edebiyatİstanbul ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE FİTNAT ECE
- Gaziantep'te Suriyeli ve yerli kadınlar arası iktidar ve güçlenme pratikleri
Practices of power and empowerment between Syrian and local women in Gaziantep
HİLAL SEVLÜ
Doktora
Türkçe
2024
SosyolojiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VEFA SAYGIN ÖĞÜTLE
- Erken yaş annelik yaşam deneyimi olan kadınların toplumsal cinsiyet rol algıları: Kahramanmaraş örneği
Başlık çevirisi yok
NESLİHAN ÇAKMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiKadın Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUALLA YILMAZ
- Between oversexualization and motherhood: divorced mothers' narratives on womanhood, motherhood, and sexuality
Aşırı-cinselleştirilme ve annelik: Boşanmış annelerin kadınlık, annelik ve cinsellik üzerine anlatıları
ÇİÇEK AYCAN UYGUN