Centaurea diffusa lam bitkisinden farklı yöntemlerle elde edilen ekstraktların bazı biyokimyasal özellikleri
Some biochemical properties of extracts obtained from centaurea diffusa lam plant by different methods
- Tez No: 967396
- Danışmanlar: PROF. DR. MÜSLÜM KUZU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyokimya, Gıda Mühendisliği, Biochemistry, Food Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karabük Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gıda Toksikolojisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
Modern tıp gün geçtikçe tam anlamıyla olmasa da geleneksel tıp uygulamalarından destek almaktadır. Geleneksel tıpa olan ilgi gün geçtikçe artmaktadır. Dünyada çoğu insan halk tıbbı adı altında çok eski dönemlerden bugüne kadar bitkilerde şifa aramıştır. Oldukça fazla bitki türüne sahip ülkemizdeki tıbbi bitkilerden fayda sağlama arayışı olağan bir durumdur. Bu çalışmada halk arasında peygamber çiçeği ya da farklı yörelerde ak düğme adıyla bilinen Centaura diffusa Lam bitkisine ait ekstraktlarının bazı biyokimyasal özellikleri incelendi. Bitkinin çiçek ve sap kısımlarını metanol ve petrol eteri çözücüleri kullanılarak soxhlet, ultrasonik su banyosu ve süper kritik akışkan ekstraksiyon yöntemleri ile ekstraktlar elde edildi. Ekstraktlar toplam fenolik madde tayini, DPPH, FRAP, CUPRAC ve ABTS yöntemleri kullanılarak antioksidan kapasiteleri belirlendi. Aynı zamanda metabolik olarak önemli role sahip alfa-glukozidaz, alfa-amilaz, karbonik anhidraz (CA-I), asetilkolinesteraz (AChE), bütirilkolinesteraz (BChE) enzimleri üzerine etkileri analiz edildi. Ekstraktların toplam fenolik madde içerikleri Folin-Ciocalteu yöntemiyle gallik asit eşdeğeri (GAE) cinsinden belirlendi ve en yüksek değer A2UM ekstraktında gözlendi. Antioksidan aktiviteleri; DPPH, ABTS, FRAP ve CUPRAC yöntemleri kullanılarak analiz edildi ve A2UM, A1SM ekstraktlarının genel olarak en yüksek antioksidan kapasitesine sahip oldukları görüldü. Enzim inhibisyon analizlerinde α-amilaz ve α-glukozidaz gibi karbonhidrat metabolizmasıyla ilişkili enzimlerin yanı sıra, Alzheimer hastalığı ve glokom gibi hastalıklarla ilişkili BChE, AChE ve hCA-I enzimleri çalışıldı. Elde edilen sonuçlara göre, Centaurea diffusa Lam. ekstraktları özellikle CA-I ve AChE enzimleri üzerinde güçlü inhibitör etki göstermiştir. Enzim inhibisyon testleri sonucunda, AChE üzerinde A2SM, BChE üzerinde A2UM, hCA-I üzerinde A2SM ekstraktlarının yüksek inhibisyon potansiyeline sahip olduğu belirlendi. LC/MS-MS analiz verilerine göre fumarik asit, kinik asit, klorojenik asit, apigenin fenolik bileşikleri bulundu. Bunlardan klorojenik asit en fazla bulunan fenolik bileşikti. Çalışmadan elde edilen sonuçlar söz konusu bitkinin doğal antioksidan ve enzim inhibitörü kaynakları arasında değerlendirilmesi ile, epilepsi, alzheimer, glokom ve genetik bir bozukluk olan Pseudocholinesterase eksikliği: gibi hastalıkların önlenmesi veya destekleyici tedavisinde ayrıca nörodejeneratif hastalıklara yönelik doğal inhibitör kaynağı potansiyeline sahip bir aday olabileceğini ortaya koymaktadır. Centaurea türünün farklı çeşitleri birçok araştırmaya konu olmuştur. Bitkiler sadece ekosistemin devamı için değil; insan sağlığı, kültürel gelişim ve ekonomik kalkınma için de vazgeçilmez bir öneme sahiptir. Bu nedenle, biyoçeşitliliğin korunması ve kaynakların sürdürülebilir şekilde kullanımı için daha fazla bilimsel araştırmaya ve bilinçli koruma çabalarına ihtiyaç duyulmaktadır.
Özet (Çeviri)
While not fully understood in modern medicine, traditional medical practices are supported. Interest in traditional medicine is growing daily. Many people around the world have sought healing from plants under the guise of folk medicine from ancient times to the present day. The search for benefits from medicinal plants, including a wide variety of plant species, is a common practice. This study examined some biochemical properties of extracts from the Centaura diffusa Lam plant, commonly known as cornflower or white button in various regions. Extracts were obtained from the flower and stem parts of the plant using methanol and petroleum ether solvents using Soxhlet, ultrasonic water baths, and supercritical extraction systems. The extracts were subjected to total phenolic content determination, and their metabolic capacity was determined using DPPH, FRAP, CUPRAC, and ABTS methods. At the same time, their effects on the enzymes alpha-glucosidase, alpha-amylase, carbonic anhydrase (CA-I), acetylcholinesterase (AChE), and butyrylcholinesterase (BChE), which play important metabolic roles, were analyzed. The total phenolic content of the extracts was determined as gallic acid equivalent (GAE) using the Folin-Ciocalteu method, and the highest value was observed in the A2UM extract. Antioxidant activities were analyzed using the DPPH, ABTS, FRAP, and CUPRAC methods, and A2UM and A1SM extracts were found to have the highest antioxidant capacity overall. In enzyme inhibition assays, enzymes related to carbohydrate metabolism such as α-amylase and α-glucosidase, as well as BChE, AChE, and hCA-I enzymes associated with diseases such as Alzheimer's disease and glaucoma, were studied. According to the results, Centaurea diffusa Lam. extracts showed strong inhibitory effects especially on CA-I and AChE enzymes. Enzyme inhibition tests revealed that extracts of A2SM on AChE, A2UM on BChE, and A2SM on hCA-I had high inhibitory potential. LC/MS-MS analysis revealed the presence of fumaric acid, quinic acid, chlorogenic acid, and apigenin, the most abundant phenolic compounds. The results of the study suggest that this plant, considered a natural antioxidant and enzyme inhibitor, may be a potential candidate for the prevention or supportive treatment of diseases such as epilepsy, Alzheimer's disease, glaucoma, and the genetic disorder pseudocholinesterase deficiency, as well as a natural inhibitory source for neurodegenerative diseases. Various varieties of the Centaurea species have been the subject of numerous studies. Plants are indispensable not only for the maintenance of ecosystems but also for human health, cultural development, and economic development. Therefore, further scientific research and conscious conservation efforts are needed to protect biodiversity and utilize resources sustainably.
Benzer Tezler
- Centaurea cinsi bitkilerin kök kısmı su ekstraktlarının hela, HT-29 ve MCF-7 kanser hücre hatları üzerinde antiproliferatif etkileri
Antiproliferative effects of underground water exctracts of some centaurea species on hela, HT-29 and MCF-7 cancer cell lines
NAGEHAN ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
BiyolojiTrakya ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FULYA DİLEK GÖKALP
- Mikrosatellit temelli markörlerle Centaurea nivea' daki genetik çeşitliliğin belirlenmesi
The determination of genetic diversity of Centaurea nivea by using microsatellit baset markers
ELİF ÇAĞLAR
- Batı Karadeniz Bölümü'nde Kurucaşile-Arıt Çayı arası vejetasyon ekolojisi
Vegetation ecology between kurucaşile-Arit Creek in Western Black Sea subregion
FERHAT TOPRAK
- Centaurea cadmea Boiss., Centaurea fenzlii reichardt ve Centaurea rigida Banks & Sol. (Compositae) türlerinin karyotip analizi
Karyotype analyses of Centaurea cadmea Boiss., Centaurea fenzlii reichardt and Centaurea rigida Banks & Sol. (Compositae) species
MAHMUT POLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
BiyolojiSelçuk ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET DURAN
- Centaurea cariensis subsp. maculiceps bitkisi üzerinde yapılan fitokimyasal çalışmalar
Phytochemical investigations on endemic Centaurea cariensis subsp. maculiceps
AYŞE TAŞ
